In de meeste kranten was het niet meer dan een klein berichtje: ‘Hotels in Nederland zijn steeds vaker het doelwit van overvallen.’ Volgens de politie is vrijwel elke overval ‘succesvol’. De beveiliging laat dus te wensen over. Maar beveiliging omvat meer: de hotelgast moet het gevoel hebben zich geen zorgen te hoeven maken over zijn persoonlijke veiligheid en die van zijn bezittingen. Zonder dat dit ten koste gaat van zijn vrijheid en privacy.
In 2002 werd 44 keer een hotel overvallen, tegenover 33 in 2001 en 27 in 2000. De buit die zo’n overval oplevert? Circa 3000 euro. Volgens de politie is er bij de meeste overvallen sprake van één slachtoffer. ‘Toch missen de media waar het werkelijk om gaat,’ stelt Karel van Engelenhoven, roofovervallencoördinator van de regiopolitie Utrecht. ‘Er is inderdaad sprake van een stijging. Dat is heel vervelend, maar niet direct verontrustend. Wat veel verontrustender is, is dat er nauwelijks pogingen bij zijn. Vrijwel iedere overval is vanuit het gezichtpunt van de overvaller dus geslaagd.’
Hotels moeten dus preventieve maatregelen nemen. Van Engelenhoven: ‘Als ze geen portier of bewakers hebben, moet wellicht een vergelijkbaar systeem worden ingevoerd als bij benzinepompen: zorg dat de hotelmedewerker nooit direct in contact kan komen met de gewapende overvaller. En trek lering uit de incidenten.’
In de media werd ook bericht dat de daders vaak beginnende, jeugdige criminelen zijn; meestal tussen de 15 en 20 jaar. Dat beeld moet enigszins genuanceerd worden, vindt Van Engelenhoven. ‘Het gaat om gelegenheidsovervallers. Er zit geen plan achter. Het zijn mensen die “net zo makkelijk” morgen een snackbar overvallen. Het gaat ze enkel om contant geld.’
Ton Vink, directeur van het Rotterdamse beveiligingsbedrijf Trent Security International (dat onder meer hotels in de portefeuille heeft), laat een ander geluid horen: ‘Hotels zijn openbare gelegenheden waar je makkelijk binnen kunt komen. Ook onder valse voorwendselen. Dat is heel moeilijk te controleren. Op het gebied van persoonlijk toezicht, bemande cameravoorzieningen en alarminstallaties vergt dat voor een hôtelier enorme investeringen. Het is niet onlogisch dat een groot aantal zichzelf de vraag stelt in hoeverre ze een groot risico lopen. Dat geldt zeker voor de kleinere hotels. Het is te vergelijken met winkels. Een Bijenkorf kan makkelijker voor een goede beveiliging zorgen dan de kruidenier op de hoek.’
Dat beveiliging en veiligheid gevoelige thema’s zijn - zoals al bleek uit het Hotel Continu Onderzoek van april - wordt meteen weer duidelijk als een aantal hôteliers gevraagd wordt naar hun ervaringen met criminelen. ‘Daar doen wij geen mededelingen over,’ luidt het standaardantwoord.
Maar hotelbeveiliging is meer dan alleen voorkomen dat een overvaller zijn slag kan slaan. Het behelst een totaalpakket waarin bijvoorbeeld ook repressief gedrag tegen lastige gasten en brandveiligheid horen te zitten. De gastvrijheid mag uiteraard niet in het gedrang komen. Vink: ‘De gast moet constant een veilig gevoel hebben. Het hotel is op dat moment immers een tweede thuis. Beveiliging mag nooit ten koste gaan van de privacy. De gast moet er niet constant mee geconfronteerd worden. Hotelbeveiliging is een discrete tak van sport.’
Kluisjes en sloten
Beveiliging beslaat een breed terrein. Kamertoegang en kluisjes zijn waarschijnlijk de twee beveiligingsbegrippen waar de gast het meest mee geconfronteerd wordt. Het in Gorinchem gevestigde bedrijf Burgman Security BV is gespecialiseerd in beide zaken. Eén van de producten is de Elsafe Sentinel, een in diverse uitvoeringen leverbare kluis die zowel verkrijgbaar is met een smartcard, een zelfinstelbare cijfercode of een biometriesysteem. Het product ontving recentelijk een predikaat van de onafhankelijke Underwriters Laboratories. De Elsafe Sentinel is vooralsnog het enige product dat dit predikaat mag voeren. Volgens de onderzoekers is de sterkte vooral toe te schrijven aan de uit één stuk bestaande stalen deur en het haak-schoot mechanisme waarmee de deur sluit. De toekomst op dit gebied ligt volgens directeur Koos Burgman op het gebied van de biometrie. ‘Het tijdperk van de magneetstrip loopt ten einde. Waar het sloten betreft, wordt tegenwoordig vooral gewerkt met smartcards, vergelijkbaar met de Chipknip. Maar uiteindelijk gaan we richting de biometrie. Omdat de software nog niet geoptimaliseerd is, komen we het in de hotelbranche nog weinig tegen. Het is bovendien erg kostbaar, maar het heeft al wel zijn intrede gedaan in kleine kluisjes. Het is natuurlijk een ideale techniek. De gast hoeft alleen maar zijn vinger voor de scanner te houden en hij of zij kan naar binnen. Dat is natuurlijk een stuk gemakkelijker - en minder fraudegevoelig - dan sleutels of pasjes.’
Een andere speler op de beveiligingsmarkt is Evva, een in Hengelo gevestigde onderneming die zich vooral toelegt op deuren. Hun SALTO-product werkt met verschillende elektronische technieken. ‘Het concept bestaat al jaren’, zegt Paul van Erp namens Evva, ‘maar lange tijd werd gewerkt met magneetstrippen. Ons systeem werkt met een chip. Hierdoor kan de smartcard zowel informatie lezen als schrijven. Dat laatste is met magneetstrippen niet mogelijk. Het is ook prijstechnisch interessant omdat het te koppelen is aan andere zaken dan de deuren. Te denken valt bijvoorbeeld aan de liften. Bovendien is het compatibel met de meeste hotelsoftware.’
Volgens Van Erp hebben kwaadwillende bezoekers aan het systeem een zware dobber. ‘De kaarten zijn niet te kopiëren. Maar waterdicht is niets. Iemand die fysiek opereert met een koevoet kan vaak een heel eind komen. Zonder braakschade is dit systeem echter niet te kraken. Wij hebben het in ieder geval nog niet meegemaakt. Vandalisme komt wel voor, maar dat is niet te voorkomen.’
HM302003
