De verlichting in hotelkamers bepaalt mede - zelfs voor een belangrijk deel - hoeveel sterren de uitstraling van die kamers waard is. Deze bewering kan eigenlijk alleen maar kan worden bewezen door de proef op de som te nemen. Kiest u voor een grote lamp in het midden van de kamer en twee eenvoudige lampjes naast het bed, of gaat u voor sfeervolle, indirecte verlichting? Hospitality Management kreeg een rondleiding door het Lighting Application Centre van Philips in Eindhoven. Wij zijn overtuigd: het juiste licht maakt een wereld van verschil.
Het ‘licht-verhaal’ heeft twee kanten: een technische en een proefondervindelijke. Het Lighting Application Centre (LAC) combineert die twee. In het LAC wordt aan installateurs en andere vakmensen in de lichtbranche uitleg gegeven over de betekenis van licht en de verschillende soorten licht; waarna in allerlei proefopstellingen wordt getoond hoe licht de sfeer van de meest uiteenlopende ruimtes kan maken of breken: de winkel, de sportzaal, de keuken, het kantoor, het restaurant en uiteraard het hotel.
Hoofdzaken
Een hôtelier die - al dan niet samen met zijn installateur - een lichtplan voor zijn hotel(kamers) maakt, moet letten op drie hoofdzaken: de kleurindruk, de kleurweergave en de plaatsing van het licht. De kleurindruk heeft te maken met de persoonlijke, subjectieve beleving van een lichtsoort: warmwit, friswit, koelwit et cetera. De objectieve definitie voor de kleurindruk is de kleurtemperatuur die wordt uitgedrukt in Kelvin: hoe hoger de Kelvinwaarde, hoe koeler het licht. Voor 'TL'D-lampen hanteert Philips een reeks lichtkleurnummers die zijn gerelateerd aan de kleurtemperatuur en de kleurweergave-index. Voor het menselijk oog lijkt het dat warmere kleuren minder licht geven dan koelere; dat is echter niet het geval.
De kleurweergave, uitgedrukt in een kleurweergave-index (RA), zegt iets over mate waarin men kleuren kan onderscheiden bij bepaalde lichtbronnen. Hoe hoger de Ra-waarde, hoe beter de kleurweergave van de lichtbron.
De plaats van het licht ten slotte, kan de sfeer in een ruimte compleet veranderen. De hotelopstelling in het LAC (spitsvondig Hotel du Lac geheten) is behoorlijk uitgebreid. Entree, receptie, lounge, bar, restaurant, gang en hotelkamer zijn nagebouwd en voorzien van diverse lichtbronnen. In dit artikel beperken we ons tot de hotelkamer.
Onder het bed
De hotelkamer begint eigenlijk in de gang. Wie kiest voor sterk verlichte gangen, geeft zijn hotel een kantoorachtige uitstraling. Hoe anders ziet het eruit wanneer vooral het kamernummer wordt verlicht: er wordt niet meer licht gebruikt dan nodig en de meer sfeervol uitgelichte gang nodigt uit tot zachtjes praten; het komt de rust in het hotel ten goede.
De gast moet een goede eerste indruk hebben van een hotelkamer. Wie binnenkomt, het licht aandoet en de kamer verlicht ziet door een enkele plafondlamp, wordt begroet door een ietwat steriele sfeer. Het kan er netjes uitzien, maar daar is het dan ook mee gezegd. Hoe anders is het, wanneer bij een eerste druk op de knop direct een paar spots aangaan, die alle punten belichten waarop een gast direct let: het bed, de leestafel, de spiegel en eventueel de deur naar de badkamer. Bijzonder apart is het, wanneer niet boven, maar onder het bed een lamp aangaat. Het heeft nog voordelen ook: de vloer is direct verlicht, zodat eventuele obstakels opvallen, en iemand die 's nachts even uit bed moet, kan het licht aandoen - alleen de bedoelde lamp - zonder zijn kamergenoot met te veel licht te wekken.
Ook de bedlampjes mogen niet ontbreken. Gebruik daarvoor geen halogeen! Die lampjes zijn veel te fel, waardoor ze bij het lezen verblinden. Bovendien moet er dan een behoorlijke afstand tot het beddengoed in acht genomen worden, omdat halogeenlampen veel warmte ontwikkelen. Gewone bedlampjes met gewone peertjes zijn veel beter. Helemaal apart is het, wanneer met indirect licht kan worden gewerkt, bijvoorbeeld vanachter een paneel, dat achter het bed is gebouwd.
Spiegel
Voor de verlichting van de spiegel en kaptafel is goed gekeken naar de theaterwereld. Daar is het heel gewoon dat het licht van voren of van opzij komt, omdat het gezicht anders voor het schminken niet goed genoeg wordt belicht. Datzelfde argument gaat natuurlijk ook op voor iemand die toilet wil maken. Zorg dus bijvoorbeeld voor lichten aan de zijkant van de spiegel. Of, voor de liefhebber, voor lichtstroken ín de spiegel.
Extra service voor de gast is het inbouwen van verlichting in kasten. Dit heeft alles te maken met de in het begin van dit artikel genoemde kleurweergave. Wil een gast zijn kleding ook qua kleur goed kunnen zien, dan heeft hij of zij licht nodig. Dat het licht in de kast zit, en de kledingstukken er dus niet één voor één uitgehaald hoeven te worden teneinde de kleurschakeringen te kunnen beoordelen, is alleen maar makkelijk.
Lichtkleur
De lichtkleur die in een hotelkamer wordt toegepast, hangt onder meer af van het klimaat van het land waar het hotel is gevestigd. Zo zal in noordelijke landen meestal gekozen worden voor een warme lichtkleur, bijvoorbeeld de 'TL'D-kleur 827. In warme landen zal men dus kiezen voor een koele lichtkleur, bijvoorbeeld de 'TL'D-kleur 840; daardoor krijgen de gasten de indruk krijgen dat in de kamer een frisse temperatuur heerst, dus dat de airco functioneert.
Dit alles is zowel met 'TL'D-lampen als met spaarlampen te bereiken. Met de huidige lichtkleuren voor 'TL'D-buizen en spaarlampen, hoeft men niet meer onder te doen voor het gewone 'peertje' als het gaat om het creëren van sfeer. Het duurdere prijskaartje dat daar op het eerste gezicht aan hangt, blijkt na een simpele rekensom meer dan mee te vallen. Niet alleen gaan de spaarlampen tien keer zo lang mee, ze gebruiken ook nog eens tot 80 procent minder energie. Betrek daarbij het arbeidsloon van de man of vrouw die er veel minder vaak op uit hoeft om de lampen te verwisselen, en de spaarlamp valt in de meeste situaties zelfs goedkoper uit (zie over spaarlampen ook het artikel 'Nieuw licht op de zaak', Hospitality Management nr. 5 - 2000, blz. 37).
Tips voor een sfeervolle hotelkamer:
- een grote plafondlamp kan goedkoop aandoen
- licht in de kasten betekent comfort voor de gast
- gebruik geen halogeen voor bedlampjes
Het Lighting Application Centre (LAC) is in beginsel alleen toegankelijk voor professionele verlichtingsmensen. Wie een lichtplan wil maken voor zijn of haar hotel, kan het beste contact opnemen met de installateur. Deze kan een lichtplan maken en desgewenst contact opnemen met het LAC voor een demonstratie, waarbij de hotelhouder welkom is. Heeft u geen eigen installateur, dan kunt u voor een verwijzing naar de dichtstbijzijnde elektrotechnische groothandel zelf contact opnemen met de afdeling Professioneel Licht van Philips in Eindhoven, tel. (040) 278 71 55.
HM302001
