Onlangs droomde ik dat alles weer was zoals in 2019. Ik werd wakker met een heerlijk zorgeloos gevoel. Wat maakten wij ons toen nog druk om niets. Soms vraag ik mij af waarom we niet terug kunnen naar die tijd. Gewoon omdraaien en teruggaan. Een andere weg kiezen, naar een wereld die vredig en overvloedig is. Waar genoeg is voor iedereen en wij onze dromen zonder bemoeienis kunnen najagen. Van die gedachten moet ik grinniken, ze klinken me een beetje te wappiaans in de oren.
Voordat ik dit stuk ging schrijven nam ik me voor om er een positief verhaal van te maken. Anno nu is iedereen wel toe aan opbeurende woorden. Maar ‘ze’ maken het me tegenwoordig wel lastig met al die doemscenario’s. De gekkigheid kent geen grenzen, ook in onze prachtige branche niet.
Gaat het nou goed of gaat het nou slecht?
Een kennis van mij woont in Londen. Hij moest voor zaken de stad uit en verbleef in een regionaal viersterrenhotel. Zijn kamer had geen verwarming, geen warm water en geen internet. De hotelmanager vertelde dat sinds het coronatijdperk de middelen ontbraken om het hotel fatsoenlijk te onderhouden. Hij gaf aan dat het hotel uit elkaar aan het vallen was en ze het nu moesten hebben van feesten en partijen. Het is nog maar de vraag of het hotel de aanstaande winterperiode zal overleven.
Dat het niet overal zo slecht gaat hoorde ik onlangs ook. Ik had een gesprek met een manager van een hotelgroep die enorm geïnvesteerd had de laatste twee jaar. De hotels draaiden als een zonnetje en zij waren ‘on top of their game’.
Waar het op neerkomt is dit; neem gedurfde beslissingen op het juiste moment en als je resources op orde zijn. Zorg dat je iets of iemand achter de hand hebt. Als je er als hotelier alleen voor staat, is het in deze tijd lastig ondernemen. Het lijkt soms alsof er voor het MKB geen plaats meer is.
Wie gaat hier wel van profiteren?
Van een betrouwbare bron vernam ik dat multinationals, internetgiganten en franchisegevers azen op kleinere hotels en horecabedrijven die op omvallen staan. Voor een mooi bedrag kopen ze jouw hotel, nemen ze de schulden over en mag jij als beheerder fungeren in je voormalige bedrijf. In de huizenmarkt kennen wij dit fenomeen al langer. Je mag in het huis blijven wonen, maar dan wel als huurder. Natuurlijk zijn er hoteliers die hier oren naar hebben, het kan je immers uit de penarie helpen. Je hebt de garantie van een vast inkomen en je lijdt geen gezichtsverlies. Want dat speelt emotioneel natuurlijk ook mee bij een mogelijk faillissement of een gedwongen verkoop.
Een populair alternatief is je hotel verhuren voor andere doeleinden. Menig hotelier onderzoekt of hij een deel van het hotel bijvoorbeeld kan verhuren aan de overheid om er asielzoekers in te accommoderen. Ik kan me goed voorstellen dat dit een moeilijke overweging is. Ook al doe je het met de beste intenties, in de regio kan het voor sociale onrust zorgen. Bovendien weet je niet wat een verhuur doet met de onderhoudsstatus van je bedrijf. Een half jaar of langer wonen in een hotelkamer is namelijk heel wat anders dan een verblijf van een paar nachtjes. Daarnaast laat je ook nog eens een zorgvuldig opgebouwd concept, een brand en/of een waardevolle reputatie achter.
We hebben een mooi voorjaar en een prachtige zomer achter de rug, met een goed rendement. Desondanks lijkt de horeca steeds meer een seizoenbranche te worden. Het is namelijk onzeker of het herstel deze winter doorzet om de welbekende redenen. Al deze issues plus de dreigende schaarste zijn in mijn optiek het resultaat van slecht politiek beleid. Die schaarste staat gelijk aan afhankelijkheid; van de staat, de bank of de gasleverancier. Dergelijke manoeuvres kunnen jou schaakmat zetten, mits je niet oppast.
Observeren, niet absorberen
Als je goed observeert zie je een aaneenschakeling van problemen wereldwijd. Overheden in veel andere landen vertonen een vergelijkbaar beleid. Je zou haast denken dat ze het met elkaar afspreken. De buitenwereld is onvoorspelbaar, wordt steeds complexer en verandert razendsnel. Even bijkomen en herpakken is er niet meer bij. Nu kun je je druk maken over alles wat je hoort en ziet, maar realiseer je dat het goed is om te observeren wat er gebeurt zonder dat je de negativiteit absorbeert. Door te observeren kun je de wereld om je heen interpreteren en ernaar handelen. Door te absorberen verlam je of laat je je meeslepen in een neerwaartse spiraal.
Winstdepressie
De turbulente wereld waarin we leven, dwingt je tot veranderen en aanpassen. Om mee te kunnen buigen en scherp te navigeren in welk weer dan ook, moet je behendig zijn en goed kijken naar wat eraan staat te komen. Op hotelniveau betekent dit systematisch werken, processen stroomlijnen en je administratie op orde hebben, zodat je op basis van actuele cijfers kunt schakelen. Maar het betekent ook ervoor zorgen dat je personeel doordrongen is van deze feiten, zodat ze zich constructief kunnen opstellen. Want ook zij gaan in hun portemonnee geraakt worden.
Dit betekent overigens niet dat deze boodschap al is aangekomen bij individuele medewerkers, mensen die al jaren hetzelfde doen. Laat staan dat ze direct meebewegen als jij genoodzaakt bent om nog scherper aan de wind te zeilen en zaken moet veranderen. De realiteit en belevingswereld van directies, management, personeel en gasten staan vaak mijlenver uit elkaar. En daardoor ontbreekt het noodzakelijke begrip voor elkaar.
Je weet dat een tegenvallende omzet en rode cijfers behoorlijk aan je knagen. Of het nu de terugval is van het aantal verkochte kamers, gemiddelde besteding of algehele verkoop; er komt een moment dat het uitzichtloos lijkt. Dan is helder denken en oplossingsgericht werken zo goed als uitgesloten. Het gekke is dat je het als gast voelt als je een hotel of horecabedrijf binnenloopt. Je merkt meteen hoe de vlag erbij hangt. Je hoeft alleen maar te observeren hoe de medewerkers rondlopen en het management ze aanstuurt. Je ziet aan de entourage en de netheid of er wel of geen vitaliteit is in het bedrijf.
Als hotelier heb je soms weinig tijd om naar de toekomst te kijken. Toch moet je juist dan tijd maken, goed observeren en je niet laten verleiden tot beslissingen waar je later misschien spijt van krijgt.
De doos van Pandora
Alles overziend lijkt de doos van Pandora open. De Griekse mythologie verhaalt dat Pandora uit pure nieuwsgierigheid de doos opende. De doos waar Zeus nog zo van had gezegd dat die niet open mocht. In de doos zaten de meest verschrikkelijke rampen zoals hongersnood, oorlogen, ziekte en nog veel meer onheilspellende zaken. Pandora was waarschijnlijk zo geschrokken van alle ellende uit de doos, dat ze deksel snel dichtklapte. Helaas was alle ellende toen al ontsnapt. Door de schrik zag ze één ding in de doos over het hoofd; namelijk hoop! Net als Pandora hoeven we alleen maar de deksel op te tillen om hoop te vinden. Hoop is er namelijk altijd. En daarmee komen de betere oplossingen vanzelf naar boven drijven.
Over de auteur
Monique van Gevelt is geboren en getogen in de horeca, in het restaurant van haar ouders. Daarna heeft zij meer dan 25 jaar gewerkt in de Internationale Hotellerie en de meeting & events markt, in zo’n beetje alle disciplines, van medewerker tot commercieel directeur van een hotelgroep. Nu is ze eigenaar van Strategisch Horeca Advies en strategisch partner en mentor voor hoteliers en ondernemers. Verder is ze columnist en geeft ze trainingen aan de HM Academy.
