Dat is even wennen. Op de EXPO Real in München is de maandag altijd hoteldag. Daar spreken bankiers, investeerders en hoteliers over hun visies en hun plannen. In Duitsland zijn ze de crisis al helemaal vergeten, zo blijkt. Iedereen heeft er zin in; zelfs de banken durven ongegeneerd te stellen dat ze willen investeren. Sterker nog: ze geven aan dat ook Nederland hoog op het lijstje staat van interessante investeringslocaties.
Het is toch grappig om in het buitenland te moeten horen dat het bij ons best goed gaat. Dat weten we hier nog niet. Misschien dáárdoor zijn in de afgelopen decennia veel van de grotere hotels in Nederland door buitenlandse investeerders overgenomen. Op het moment dat wij ook in de gaten krijgen dat het in Nederland best goed gaat, en al die doemdenkerij allang achterhaald is, is de markt alweer over het hoogtepunt heen. Dan doen we er wellicht verstandig aan om niet meer te investeren.
Om Nederland een beetje te vergelijken met Duitsland... Wij hebben ongeveer 3.000 hotels met pak ‘m beet 100.000 kamers; alles meegeteld. Duitsland telt zo’n 16.000 hotels met circa 600.000 kamers. Berlijn heeft grofweg 60.000 kamers in 800 hotels; Amsterdam 25.000 kamers in 300 hotels. In Duitsland zijn er vijf steden met minimaal hetzelfde aantal inwoners als in Amsterdam.
Presentaties in Nederland zijn vrijwel altijd negatief, en als er al een positief geluid klinkt, dan wordt daar direct een komma geplaatst met een bijzin erachter waaruit onzekerheid blijkt. Of gewoon een soort ‘cover your ass’ tekst, zoals: "Maar het kan ook anders uitpakken." Niet in Duitsland. Daar is het: de beuk erin. Het geld klotst er over de muren en tja, wel jammer dat er zo weinig echt goede projecten beschikbaar zijn.
ABN AMRO presteert het om een rapport uit te brengen waarin staat dat er 1 miljard omzet gemist is in de hotellerie, en dat de cijfers van 2007 een heel ver verwijderd droombeeld zijn. Hoe dat werkt moet ik nog eens rustig uitzoeken. Een creatieve, doch sombere bankman heeft geloof ik bedacht dat, als hij één of ander enorm groeipercentage van 15 jaar geleden lineair zou doortrekken vanaf het meest beroerde moment in de crisis, er nu 1 miljard omzet meer moet zijn. En dan antwoordt de directeur van die bank, op de vraag of ze nog eens een keer krediet gaan verstrekken, dat ze "doen wat ze altijd al hebben gedaan". Ha ha! Ik begin nu ook langzaam te begrijpen waarom al die buitenlandse investeerders in hotels niet in Nederland bankieren, maar gewoon hun eigen bank meenemen.
In Duitsland heerst in ieder geval de visie dat ze daar alweer op de cijfers van 2008 zitten, en uitgaan van verdere groei. Laat ik ophouden met de banken bekritiseren en Klaas Knot, directeur van De Nederlandsche Bank, aanhalen. Hij heeft er "het volste vertrouwen in" dat Nederland uit de recessie is, en dat het allemaal goed komt. Heerlijk, zo’n man. Maar waar hij dat op baseert, zegt hij niet...
