Gastvrijheid is een volledig doorgeslagen containerbegrip in onze samenleving. Als je op internet deze zoekterm intikt, krijg je maar liefst 173.000 'hits'. Na 5.253 verschillende definities van gastvrijheid ben ik maar gestopt met zoeken. Van toevoegingen als Finse, Oostenrijkse en Zeeuwse, werd ik naar originele, geestelijke en christelijke gastvrijheid geslingerd. Natuurlijk ook traditionele en authentieke; vervolgens grenzeloze, warme en zakelijke. Ik zou zo nog wel twintig A4'tjes door kunnen gaan.
Het is een opvallend verschijnsel in een samenleving die met name de politiek verwijt onduidelijk te communiceren. Weet u dan wat Norbertijnse gastvrijheid is? Of het verschil tussen Nederlandse gastvrijheid en Hollandse gastvrijheid? Ik heb geen idee.
Ik weet wel dat gastvrijheid veel te maken heeft met het managen van de verwachting. En dat hierbij de communicatie een belangrijke rol speelt. Als je gebruik maakt van onduidelijke begrippen, wordt het ingewikkeld om aan de verwachting van de gast te voldoen. Daarnaast leidt het hanteren van dergelijke onduidelijke begrippen alleen maar af van het wezenlijke van gastvrijheid. Dan wordt gastvrijheid - gelijk aan zoveel andere facetten van onze samenleving - tot iets groots en moeilijks gepromoveerd.
Kort geleden was ik in het binnenland van Turkije en ging ik eten in een klein dorpje ver van de toeristische gebieden. Dit werd voor mij een bijzondere ervaring. Nadat ik van een uiterst smakelijke maaltijd had genoten, werd ik door de hele familie van dit bedrijf langdurig uitgezwaaid. Het voelde bijna aan alsof ik voor lange tijd van mijn familie gescheiden werd. Eigenlijk een heel simpel gebaar. Misschien zou je zo altijd afscheid moeten nemen van een gast.
Terug in Nederland begon het gewone leven weer. Ik ging weer aan het werk, deed de boodschappen en ging uit eten. Maar de zwaaiende Turkse familie bleef in mijn hoofd zitten. Na een aantal dagen kwam ik bij de bakker. Ik kreeg mijn brood en na het afrekenen zei de winkelbediende: 'Dank u wel voor uw bezoek.' Goed, zij zwaaide me niet uit, maar ik kreeg er wel een warm gevoel bij.
Misschien zijn wij dit soort kleine aspecten van gastvrijheid wel vergeten omdat het allemaal zo moeilijk is gemaakt. Gastvrijheid, of hoe je het verder ook noemt, betekent in mijn ogen erkenning en aandacht geven aan een ander. Eigenlijk zou ik continu een brok in mijn keel moeten krijgen van gastvrijheid. Minimaal een heel goed gevoel. Fijn dat u ons bedrijf heeft uitgekozen - als ik binnenkom - en ja, ik zou het op prijs stellen als ik wat vaker gewoon oprecht bedankt werd voor de klandizie. Ingewikkelder hoeft voor mij gastvrijheid niet te zijn.
HM302005
