‘Independent hotels: Leading or leaving’ was de ronkende titel van een rapport dat we 20 jaar geleden met een aantal partijen opstelden. Het rapport bevatte een onderzoek naar de toekomst van onafhankelijke hotels. Kon het onafhankelijke hotel overleven, of moest het zich ‘laten ketenen’? Het internet stond in de kinderschoenen, maar het werd wel al duidelijk dat het in de toekomst groot zou worden. De grote vraag was wat dat voor hotels in het algemeen en voor onafhankelijke hotels in het bijzonder zou betekenen. We hadden nog geen idee van de opkomst en kracht van online travel agents en reviewsites, maar het werd wel duidelijk dat onafhankelijke hotels in hun strijd om te overleven, hun stinkende best zouden moeten doen om zich te onderscheiden van de ketenhotels.
Juist de onafhankelijke hotels konden een leidende positie innemen bij vernieuwing en innovatie in de branche. Terugkijkend met de kennis van nu is dat deels waarheid geworden. Hoewel veel belangrijke innovaties in de hotelsector sterk technologie gedreven zijn en (verder) ontwikkeld zijn door de grote ketens, is de conceptuele vernieuwing vooral van de kleine hotels gekomen. Met name de boutique en lifestyle- concepten waar design en kunst een grote rol spelen, hebben een enorme groei doorgemaakt. Zozeer zelfs dat de ketens en masse op zoek zijn gegaan naar mogelijkheden om dit succes te kopiëren in een ketenmodel, met als onbetwist pionier Starwood met de W-hotels.
In de 21e eeuw is het van belang dat een hotel een eigen karakter heeft, iets wat zelfs doorsijpelt in succesvol op standaardisatie gestoelde concepten als IBIS, dat zich nu presenteert in verschillende varianten. In de gehele economie zijn merken steeds belangrijker geworden en dat heeft zich in de hotellerie vertaalt in een grote groei van de merken, zowel in aantal als in waarde. Toch heeft ook het onafhankelijke hotel zich weten te handhaven, en lijkt er een grote waardering te zijn voor eigenzinnige concepten met een heldere signatuur. Enkele grote, karakteristieke hotels als het Rotterdamse Manhattan en recent het Amsterdamse Pulitzer hebben zich losgemaakt van ketens. Per saldo is van ontketening echter geen sprake: het aantal nieuwe brands – easyHotels, Andaz, nhow, Waldorf Astoria, en het hier ‘geboren’ citizenM – dat naar Nederland is gekomen is indrukwekkend. Ik verwacht dat de ketenhotels in onze merkgedreven economie nog wel even voort kunnen, zeker nu steeds meer franchiseconcepten ruimte laten voor individualiteit en authenticiteit. Toch is er zeker ook ruimte voor het geheel zelfstandige hotel, zeker als dat in staat is om zich met een helder concept te onderscheiden. Het is niet voor niets dat op Tripadvisor in veel steden de top-10 gewaardeerde hotels uit onafhankelijke hotels bestaat. Een overtuigend bewijs dat karaktervolle hotels zich niet hoeven te ‘ketenen’ om succesvol te zijn.
HM302015
