Elk jaar laat Invast Hotels een onderzoek doen naar een specifiek deel van de Nederlandse hotelbranche. In 2012 waren de conferentiehotels aan de beurt. Dit bijzondere segment van de Nederlandse hotellerie is nu - voor het eerst - in kaart gebracht. Welke factoren zijn karakteristiek voor conferentiehotels?
Voor dit onderzoek zijn circa vijftig conferentiehotels onderzocht. Het merendeel van deze hotels bevindt zich in Noord-Brabant en in de omgeving van de Utrechtse Heuvelrug.
De definitie: een gespecialiseerd hotel, gewoonlijk toegankelijk voor een breed scala aan grote partijen en bedrijven, vaak gelegen in een stille en ruimtelijke omgeving. Deze hotels hebben als doel het bieden van onderdak aan deelnemers van congressen, meerdaagse vergaderingen, trainingen en seminars. Zij richten zich primair niet op de particuliere markt. Bij het onderzoek zijn niet alleen de congres- of conferentiehotels zelf onderzocht, maar ook de directe en indirecte gebruikers, zoals grotere bedrijven, overheden en cursusorganisaties.
Maatschappelijk verantwoord
Wat opvalt bij de hotels is, dat de overheid vaak als belangrijkste klant wordt genoemd. Uit interviews met overheidsinstellingen blijkt dat het voor hen een vereiste is dat een conferentiehotel aan maatschappelijk verantwoord ondernemen doet. Ook van conferentiehotels zonder winstoogmerk (in eigendom van een stichting) zijn overheidsinstellingen belangrijke klanten. Twintig procent van de conferentiehotels in Nederland behoort tot een stichting en heeft geen winstoogmerk. Deze gebouwen zijn ooit neergezet met een doelstelling die voortkomt uit maatschappelijke betrokkenheid.
Bedreigingen
Er zijn vrijwel geen nieuwe toetreders in de markt van conferentiehotels. Wel zijn er veel substituutdiensten, zoals reguliere hotels en congrescentra. Deze aanbieders vormen een bedreiging voor conferentiehotels, omdat ze vaak goedkoper zijn en beter bereikbaar per openbaar vervoer.
Voornamelijk gedreven door de crisis kiezen bedrijven er sneller voor om hun vergaderingen intern te houden, uiteraard teneinde kosten te besparen. Indien er wél buiten de deur wordt vergaderd, zijn klanten sneller geneigd de duur van de bijeenkomst te verkorten. Er vinden steeds minder meerdaagse bijeenkomsten plaats; er worden vaker 8-, 12-, en 24-uurs arrangementen geboekt.
De prijs speelt voor nieuwe klanten een belangrijke rol, maar naarmate zij frequenter komen, wordt dat aspect minder belangrijk. Afnemers willen waar voor hun geld en de prijs-kwaliteitverhouding is erg belangrijk. Er is steeds meer vraag naar extra activiteiten, waar conferentiehotels hun aanbod op kunnen afstemmen. Tevens worden vaker 'last minutes' geboekt, want de onzekerheid bij klanten is nog steeds groot.
Vanuit verscheidene kanten is de verwachting geuit dat het organiseren van ‘open cursussen’ in toenemende mate concurrentie zal ondervinden van ‘online learning’; dat is een niet te keren ontwikkeling. Al met al moeten de conferentiehotels waken voor diverse bedreigingen, maar er bestaan ook kansen.
Omzet conferentiehotels
Uit interviews blijkt dat het niveau van vóór de crisis voorlopig nog niet in zicht is, maar dat er wel sprake is van enige stabilisatie in de markt. De meeste conferentiehotels die een daling van de omzet hebben gezien, gaven aan dat dit kwam doordat ze een aantal maanden dicht waren in verband met een verbouwing, of dat het hotel bijvoorbeeld een reorganisatie heeft ondergaan.
Het bestaansrecht voor conferentiehotels is de afgelopen jaren afgenomen, maar wel degelijk nog aanwezig. De kamers zijn nog altijd van toegevoegde waarde, maar er worden vooral buiten de ‘conferentiemaanden’ bijna geen kamers geboekt. Ook het feit dat 32 procent van de omzet voortkomt uit logies, geeft aan dat de kamers voor veel afnemers van belang zijn. Hier komt bij dat het omzetpercentage logies voor het grootste deel afkomstig is uit het segment conferentiedeelnemers.
Winst conferentiehotels
Het is uiteraard ook interessant om te zien wat de winstpercentages zijn van de conferentiehotels; die ligt voornamelijk tussen de 10 en 15 procent. Het hoogst genoemde winstpercentage is 30 procent. Een aantal commerciële conferentiehotels heeft in 2011 weliswaar geen winst behaald, maar in de jaren ervoor wél. Van alle ondervraagde conferentiehotels gaf 75 procent aan in 2011 winst te hebben gemaakt en 25 procent heeft verlies gemaakt of heeft ‘break-even’ gedraaid. Bij deze cijfers dient wel bedacht te worden dat bij sommige bedrijven de vastgoedcomponent laag is, vanwege het lange termijn bezit en de lage belasting met leningen.
Afnemers
De meeste conferentiehotels hebben veel kleine klanten. De hotels die van oudsher wél afhankelijk waren van één of enkele grote klanten, zijn tegenwoordig ook toegankelijk voor derden. Hieruit kan worden geconcludeerd dat deze grote bedrijven, waarvoor het gebouw ooit is neergezet, ook te maken hebben met de crisis.
Het omzetpercentage terugkerende gasten ligt bij veel conferentiehotels hoog. De klanten zijn loyaal en zullen niet snel van aanbieder veranderen. Het merendeel van de conferentiehotels is zelfstandig, waardoor ze vrijwel allemaal creatief en flexibel kunnen inspelen op de wensen en behoeften van afnemers. Dit wordt gezien als een voordeel ten opzichte van reguliere hotels.
Toekomst
Het merendeel van de congreshotels is weliswaar geraakt door de crisis, maar gaf aan in de voorgaande jaren wel winstgevend te zijn geweest. Zij willen blijven uitstralen gespecialiseerd te zijn in hetgeen zij aanbieden en alleen toegankelijk te zullen blijven voor het zakelijke segment.
Veel conferentiehotels hebben plannen om uit te breiden; er bestaat vertrouwen in de markt. Er wordt veel aandacht besteed aan de klanttevredenheid, waaruit kan worden geconcludeerd dat conferentiehotels er alles aan doen om de bestaande klanten te behouden.
HM302012
