De Nederlandse familiehotels kampen met overnameproblematiek, maar daar is in Emmen weinig van te merken. Drie jaar geleden namen de broers Jasper (links op de openingsfoto) en Niels ten Cate het familiebedrijf van hun vader over. Grote schoenen om te vullen? Zeker. Maar de gebroeders Ten Cate presteren uitzonderlijk goed. "De omzet is verdubbeld."
Niet dat het een wedstrijd is. Want als het interview ten einde is, volgt er een warme ontmoeting tussen de zonen en 'pa', inmiddels gepromoveerd tot Hoofd Technische Dienst en Vermaak. Hans ten Cate is zichtbaar trots op zijn zoons, temeer omdat het familiehotel al decennia wordt gerund door de lijn Ten Cate, op een tussenpose na. Daarover later meer. Het overnametraject waarbij vader Hans het bedrijf overhevelde naar zijn beide zoons, startte eigenlijk geruisloos in 2016, toen Niels ten Cate zich bij het bedrijf voegde. Niet wetende dat hij een aantal jaar later mede-eigenaar van het bedrijf zou worden. In 2017 komt ook zijn vriendin – en inmiddels zijn vrouw – Marlous in het bedrijf werken. “De ambitie om het bedrijf over te nemen hebben Jasper en ik eigenlijk nooit gehad. Een groot deel van onze jeugd hebben we in Zuid-Frankrijk doorgebracht.” Hotel Ten Cate werd aan het begin van deze eeuw verkocht. In 2010 kochten Hans ten Cate en zijn vrouw Anita Lubbers het familiehotel terug. “We dachten dat ze een grap maakten”, vervolgt Niels. Maar in 2011 wordt Hotel Ten Cate in ere hersteld en prijkt de familienaam weer op de gevel. De broers Jasper en Niels keren terug in de stad waar ze geboren zijn, maar wel vervreemd van zijn geraakt. “We zijn tien jaar weggeweest. Voor onze omgeving in Emmen waren wij ‘die jongens die naar Frankrijk emigreerden’. Zij kende ons, wij hen niet”, vertelt Jasper. “Ik was inmiddels International Hospitality Management aan de Stenden University in Emmen gaan studeren en Niels volgde een master aan de TU Delft.” Een ‘re-integratietraject’ werd opgezet middels een eigen onderneming binnen het hotel van hun ouders. Lounge 13 werd geopend in de kelder van het hotel. Een loungebar naar mediterrane sferen. Cocktails en ‘bottle service’. “Er waren alleen maar bruine kroegen in Emmen en wij wilden wat toevoegen aan het uitgaansleven in de stad”, verklaart Niels. Het ondernemerszaadje ontkiemde.
In 2014 krijgen de broers te horen dat hun moeder ernstig ziek is en na een relatief kort ziekbed overlijdt ze. “Pa ‘deed’ het hotel alleen, terwijl ma altijd het organisatorisch vermogen van de onderneming is geweest”, vertelt Jasper. “Zij regelde alles. Pa was de gastheer – en niet om op te scheppen - maar daarin is hij de beste die ik ooit heb meegemaakt. Onbaatzuchtig gastvrij. Overigens was het uiteindelijk onze moeder die ervoor heeft gekozen om in 2010 het hotel terug te kopen. Als dat niet was gebeurd, hadden we hier nooit gezeten.” Toch vertrekt hij na het afronden van zijn studie richting Zuidoost-Azië. Broer Niels was inmiddels definitief bij het hotel betrokken en trok de organisatie naar zicht toe. “Alles viel op dat moment samen. Ik was na twee maanden verslaafd aan het gevoel. Ik vond het prachtig om plooien in de organisatie strak te trekken en alles aan de ‘achterkant’ te organiseren en structuren aan te brengen. Ik haalde daar ontzettend veel voldoening uit. Ik begon er in de zomer van 2018 steeds meer voor te voelen om het hotel over te nemen, ik zocht alleen een goede gastheer.” Broer Jasper werd letterlijk van het strand in Bali gebeld met de mededeling van Niels dat hij het bedrijf wilde overnemen en dat hij dat graag met zijn broertje wilde doen. “Ik gaf ‘m een week om na te denken”, lacht Niels. En dan serieus: “Ik wist dat deze kans om het samen te gaan doen niet nog een keer langs zou komen. Ik had voor mezelf bepaald dat ik het wilde doen en Jasper maakte een rondreis over de wereld. Op het moment dat hij terug zou komen zou hij waarschijnlijk voor een andere carrière hebben gekozen, of bij mij in dienst komen. Op dat moment konden we allebei gelijkwaardig als directeur/eigenaar beginnen. Als ik al een jaar of langer eigenaar zou zijn en Jasper komt op dat moment pas aan boord, zijn de verhoudingen toch iets anders.” Een aantal dagen later kwam er een bevestigend telefoontje vanaf de andere kant van de wereld. Jasper kwam aan boord. Hij keerde terug op de dag dat vader Hans zijn verjaardag vierde. “Wat hij overigens niet wist. Hij schrok zich een ongeluk. Van hieruit zijn we het overnametraject ingegaan.”
De overname
Een goed en gedegen overnametraject duurt jaren. Om alles financieel, fiscaal en emotioneel goed te begeleiden is tijd nodig. In 2019 werd de exploitatie overgenomen en vanaf 1 januari 2022 is ook het vastgoed in handen van de vierde generatie Ten Cate. "Het vastgoed en de exploitatie zat in dezelfde bv. We wilden in eerste instantie zowel het vastgoed als de exploitatie overnemen, maar in gesprek met specialisten werd ons geadviseerd eerst de exploitatie over te nemen, een aantal jaar te draaien en goede cijfers op te bouwen om vervolgens het vastgoed over te nemen. Tijdens het overnametraject hebben we ervoor gekozen om de bv’s te splitsen. Een bv voor de exploitatie en een bv voor het vastgoed. Onze vader bleef de eigenaar van het pand en Jasper en ik wilden de exploitatie kopen voor een marktconforme prijs: 660.000 euro. Ook de huur van het pand bleef in het overnametraject marktconform. Met deze cijfers zijn we naar de bank gegaan. Ik werkte inmiddels al drie jaar in het bedrijf en kon groeicijfers overleggen en Jasper had zijn studie International Hospitality Management afgerond. Het hotel zat in een goeie flow en de prognoses zagen er ook goed uit. Eind 2018 zijn we met het proces begonnen en in de zomer van 2019 zijn we met terugwerkende kracht richting 1 januari 2019 eigenaar geworden van de exploitatie", legt Niels het overnametraject kort en bondig uit. Officieel werden de broers eigenaar van het pand op 1 januari 2022. Het was altijd al de wens om ook het vastgoed over te nemen, maar de bank was pas echt overtuigd nadat de broers drie boekjaren (2019, 2020 en 2021) konden overleggen. In het eerste volledige jaar 2019 draaiden de broers 35 procent meer omzet dan in het jaar 2018.
'Driemaandenregel'
Alle seinen stonden begin 2020 dan ook maximaal op groen. Maar in de eerste maanden van de eerste lockdown ging de cashflow van 400.000 euro naar nul. Omzet was laag, kosten bleven. “Met de bank hebben we kunnen afspreken dat we alleen de rente van de lening op de exploitatie hoefden te betalen en pa had dezelfde afspraak kunnen maken met de hypotheek van het pand. Wij betaalden de rente van de hypotheek op het pand, zodat pa geen kosten maakte”, graaft Jasper in zijn geheugen. Door onder andere een take-away formule op te zetten lukt het de broers om de pandemie het hoofd te bieden. Er wordt keihard gewerkt en dankzij steun van de overheid en door maximaal te profiteren van de pieken tussen de verschillende lockdowns, overleven de broers de onzekere periode. “Als ik een ding heb ik geleerd is het dat je voor minimaal drie maanden cash moet hebben. Dat is nu ook de gouden regel. In het voorjaar van 2021 moesten we de lonen en het vakantiegeld storten. In de maanden daarvoor haalden we bijzonder weinig omzet binnen vanwege de lockdown. Cashflow was er niet, steun was onderweg. Maar die kwam pas in juni binnen. We hebben ternauwernood alles kunnen betalen, er stond nog maar 2000 euro op de bank. Vandaar dat we nu minimaal drie – maar het liefst meer – maanden cash op de bank hebben staan. Dat geeft rust”, verklaart Niels.
De maanden tussen de lockdowns door was een ware rollercoaster voor de broers. Van bezettingen rond de tien procent naar een tjokvol hotel. Werd het einde van een lockdown afgekondigd, schoten de reserveringen omhoog. Zowel in het restaurant als op de leisure- en de zakelijke markt. “In de winter van 2020/2021, midden in de lockdown, hebben we vacatures opengezet”, vertelt Jasper. “Met de kennis van wat er in de zomer van 2020 was gebeurd, wist ik zeker dat we door moesten schakelen én er waren goede arbeidskrachten op de markt. Zo konden we selectief selecteren en hebben we een fantastisch team weten samen te stellen. Daar plukken we nu nog de vruchten van.”
Kosteninflatie
De hoop was dat 2022 een stabiel jaar zou worden. Dat is tot op zekere hoogte gelukt. Tevreden zijn de broers in elk geval wel. "Maar we wisten ook dat er na corona wel andere uitdagingen overwonnen moesten worden. Dat hoort bij het ondernemerschap", lacht Jasper. Het werd kosteninflatie. Want wie pakt die rekening op. Berekenen Jasper en Niels alles door aan hun gasten? Nee, is het antwoord. "Met de kamerprijzen kunnen we soms wel spelen. Dat is een mooi spel tussen vraag en aanbod en daar passen we onze prijzen op aan, maar ook daar doen we niet te gek mee”, verklaart Niels. "We werken met drie pijlers binnen ons bedrijf", vervolgt hij. "Continuïteit, kwaliteit en gastvrijheid. Waar we ontzettend veel waarde aan hechten is continuïteit. Ik ben van mening dat we beter een jaar kunnen inleveren op de prijs en dat we elke dag onze kwaliteitsstandaard halen en vol zitten, dan dat we de marges in stand houden, prijzen verhogen en we onszelf uit de markt prijzen of beknibbelen op de kwaliteit. Kijk, we hebben ook veel zakelijke klanten die hier op rekening komen. Dan vind ik het niet kunnen dat je op de ene factuur een tournedos van 30 euro hebt en op de volgende kost diezelfde tournedos ineens 35 euro."
Het restaurant van Hotel Ten Cate is verantwoordelijk voor vijftig procent van de omzet van de onderneming. Veel omzet komt dus uit F&B en daar zetten Jasper en Niels dan ook graag op in. De broers zagen tijdens hun tijd in Frankrijk dat restaurants in hotels bij de Fransen hoger staan aangeschreven dan ‘gewone’ restaurants. Het lijkt hen nog altijd te verbazen dat Nederlanders het lastig vinden binnen de muren van een hotel te dineren. "Snappen we helemaal niets van." De broers worden in elk geval niet geremd door het feit dat Nederlanders toch met wat pessimisme naar hotel-restaurants kijken. Hebben ze nooit bij stilgestaan. "En dan kom je weer terug op die continuïteit", zegt Niels. "Als wij hier doen wat we moeten doen en kwaliteit leveren, vertellen onze gasten dat aan vrienden en buren door en bouwen wij ons gastenbestand alleen maar op. Daarom hameren we zo op die kwaliteit, continuïteit en gastvrijheid."
Marketing
Vijf jaar geleden startte Hotel Ten Cate een samenwerkingsverband met marketingbureau Fully Bookers die de expertise had liggen op het verkopen van festivaltickets. "Wij waren die eerste klant vanuit de horeca. Ieder jaar stellen we doelen en voorlopig hebben we ieder jaar ons doel meer dan bereikt. Het is inmiddels zo dat het bedrijf zich alleen nog maar bezighoudt met het vermarkten van restaurants en hotels. Voor een groot deel komen onze gasten uit Nederland. We zitten nu ook voorzichtig te kijken om gasten uit het Verenigd Koninkrijk en België richting Emmen te krijgen. We hebben het marketingbureau gevraagd om lijntjes uit te gooien in die regio’s en mochten we zien dat er gebeten wordt, weten we aan welke knoppen we moeten draaien om ook uit die regio’s gasten te ontvangen", verklaart Jasper de samenwerking met het marketingbureau.
Met die vooruitzichten is een uitbreiding van de 57 kamers een logisch gevolg. "Maar dan wordt alles te klein. We kunnen het net aan met onze zalen en we kunnen het net aan met het restaurant", verklaart Jasper de keuze om voorlopig niet te verbouwen. "Als we er voor kiezen om 20 kamers te laten bijbouwen, dan moeten we iedere avond gasten teleurstellen die bij ons willen komen dineren. Dat vind ik niet leuk. We zitten het liefst niet honderd procent vol, maar op een percentage van 95 procent."
Dat er drie bijzondere ondernemersjaren achter hun liggen, mag een understatement heten. Een ‘normaal’ jaar is er nog niet geweest. Hoge pieken werden afgewisseld met lockdowns en bijzonder lage bezettingsgraden. De forecast voor 2023 is echter wel dat het omzetniveau van 2022 wordt overstegen. "We zijn de eerste 25 dagen van januari 2022 natuurlijk nog dicht geweest, maar ergens verwacht ik ook wel dat we niet de cijfers kunnen blijven overleggen die we de afgelopen twee jaar hebben kunnen laten zien. Ik ben van mening dat mensen selectiever worden in de dingen die ze doen. In plaats van drie keer in de maand, gaan ze één keer in de maand uit eten", voorziet Jasper. "En dan moeten wij ervoor zorgen dat die ene keer in de maand bij ons is", vult Niels aan. "Simpel."
Dat klinkt makkelijker dan het lijkt. Feit is dat de ondernemende broers met veel vertrouwen richting de toekomst kijken. Het had overigens niet veel gescheeld of ze hadden hier nooit gezeten. "Het was ons moeders idee om het hotel weer terug te kopen in 2010. Als dat niet was gebeurd hadden we hier nooit gezeten en het familiebedrijf voortgezet", vertelt Jasper. Ik wilde in Frankrijk doorbreken als acteur en Niels was net verhuist naar Florida om daar zijn studie te volgen. Het had heel anders kunnen lopen, maar we zijn bijzonder trots dat we hier mogen zitten."
Facts&Figures
Hotel: Hotel Restaurant Ten Cate
Plaats: Emmen
Eigenaren: Niels en Jasper ten Cate
Aantal medewerkers: 50-60
Aantal hotelkamers: 57
Aantal vergaderzalen: 5
Aantal couvert: 100
Vier generaties Ten Cate
De broers Jasper en Niels ten Cate zijn de vierde generatie Ten Cate die het hotel runt. Oprichters van het hotel waren de opa en oma van de vader van de broers: Geert en Trijn ten Cate openden het hotel in 1955. Een goede tijd voor de stad, want in de jaren die volgden groeide Emmen explosief. Temeer omdat grote bedrijven als AKU, Honeywell en de AAF de stad in Drenthe wisten te vinden. Daar profiteerde het hotel van. In 1972 namen de ouders van Hans het hotel over. Begin jaren 80 voegt ook Hans ten Cate zich bij het familiebedrijf om het in 1988 over te nemen. Het gezin Ten Cate verkoopt het hotel in 2002 en emigreert naar Frankrijk. In 2010 wordt het hotel weer teruggekocht. In 2019 nemen de zoons van Hans - Jasper en Niels ten Cate - het familiebedrijf over.
Blijf je graag op de hoogte?
Twee keer per week het actuele en relevante hotelnieuws in je mailbox? Schrijf je hier in voor onze digitale nieuwsbrief en blijf op de hoogte.
