Nederland zou Nederland niet zijn als er niet iets nieuws op de markt zou komen: de digitale televisie. Een uitmuntende beeldkwaliteit, interactieve toepassingen en extreem veel kanalen vormen de inzet in de oorlog rond de gunst van de consument. En gaat deze overstag - hetgeen onvermijdelijk zal gebeuren -, wat betekent deze digitale revolutie dan voor de hotelwereld?
In onze buurlanden is de experimentele fase binnen het digi-gebeuren volop aan de gang. In Groot-Brittannië is het British Sky Broadcasting (4 miljoen abonnees) dat over diensten zoals e-mail, shopping, bankieren enzovoort beschikt. Ook de BBC experimenteert al sinds 1995 met digitale tv, zowel via de ether, satelliet als de kabel. Verder zijn ook ITV, Channel 4 en (weldra ook) Channel 5 van de partij, alles bij elkaar goed voor dertien digitale kanalen.
Twijfels
In Duitsland kondigde het Bertelsmann-concern haar plannen voor digitale tv aan. In België zou Telenet nog dit jaar met een beperkt project van start gaan. En vorig jaar startte in de Randstad Digitenne. Eenmaal iets nieuws op de markt gepresenteerd, volgt de concurrentie al snel en is de oorlog om de gunst van de kijker begonnen. Een ontwikkeling die met enige argwaan wordt bekeken.
Jos Ruijs, voorzitter van de commissie nieuwe media Koninklijke Horeca Nederland en directeur van Golden Tulip Figi in Zeist, is vooruitstrevend, maar schudt nu toch zijn hoofd. 'In wezen is het digitale gebeuren voor hoteliers niet attractief. De kosten zijn hoger dan de baten. We merken ook dat de mensen er niet echt warm voor lopen. Je kunt ook vraagtekens plaatsen. Zitten we er eigenlijk wel op te wachten dat alles digitaal wordt? Zonder twijfel is het een verbetering van de kwaliteit en de integratie met andere media verloopt beter. Maar er moet ook sprake zijn van een goede communicatie en dan moet je zorgen voor content. En dan kun je je afvragen of iedereen daar al wel zo mee bezig is. Tenslotte heb je met analoog ook alles al in huis.'
Ook Rob Kloos van KHN plaatst vraagtekens bij de noodzaak van al het digitaal geweld. 'Als hotelier zou ik me als eerste afvragen wat de meerwaarde is van digitale tv. Je hebt de kabels en alles wat erbij komt kijken er al liggen. Het is maar de vraag of de gast zich druk kan maken over een scherpere kwaliteit of hoe het signaal binnenkomt. Ik zou het eerst een tijdlang aankijken en na een paar jaar kijken hoe de markt is. Mijn vermoeden is dat de toekomst meer de richting opgaat van televisie over ip. Daar zitten alle grote jongens nu ook op te wachten.'
Verschuiving
Jos Huizer van Technetix Group denkt in termen als 'next generation'. Hij verwijst ook naar een in juni verschenen Amerikaans rapport over de toekomstgast en de technische revolutie. Uit het rapport blijkt dat er bij de gast een verschuiving heeft plaatsgevonden op het gebied van behoefte, vraag en bekendheid. De generatie babyboomers (1946-1964) zit eerder voor een vakantie dan voor werk in een hotelkamer en heeft graag tv en internet op een gebruiksvriendelijke manier. De tweede generatie, ook wel 'X' genoemd (1960-1980), bestaat uit vaak hoogopgeleide, individuele reizigers die echt 'cocoonen' in hun kamer en daar dan graag tv, breedband internet en videogames bij willen hebben. Uiteraard op een snelle en naadloze manier. De laatste generatie is de generatie 'Y' (1977-1993) die zeker niet gaat reizen zonder een eigen bagage vol mobieltjes, games, x-boxen, laptops en meer techniek. Voor hen is internet heel gewoon en min of meer een basiseis. En dat is precies waar Huizer op doelt. De consument heeft steeds meer een eigen verwachtingspatroon naar buiten toe binnen zijn levenspatroon.
Was het vroeger nog helemaal geweldig om een hotelkamer met ligbad te boeken als je thuis geen bad had, nu is de consument geschokt als het bad niet standaard bij de kamer hoort. De hotelgast wil een zeker comfort dat hij thuis al ervaart beter of hoger zien tijdens een verblijf in een hotel. Tot op zekere hoogte kan de hotelier niet anders dan hierin meegaan. Met de komst van het mobieltje bijvoorbeeld, werd de hoteltelefoon overbodig. Ook internet valt domweg niet meer weg te denken. Pay-tv was ook al een aanpassing op het belevingspatroon van de consument. Maar waar leg je als hotelier de grens? Huizer: 'Je bent als hotelier niet in het leven geroepen om de gasten van de allernieuwste techniek te voorzien. Je bent er voor het aanbod van comfort voor de gast. Je kunt het vergelijken met 'haal je rijbewijs, ook al heb je nog geen auto'. Je kunt niet concurreren of over de gast heengaan en dat moet je ook gewoon niet willen. Want dan ben je gewoon weg. Wat je als hotelier wel kunt is ervoor zorgen dat de consument zijn eigen apparatuur kan gebruiken.'
Voorkeur
Nu is de nieuwste hype, die overigens binnen de hotelwereld langzaam op gang komt, de digitalisering van de televisie. Ketens als het Sheraton en NH Hoteles experimenteren volop met de digitale wereld. Op enkele locaties is er een eigen ontvangstinstallatie in gebruik; de CSE-2000 van Hirschmann Electronics BV. De installatie zorgt ervoor dat elk digitaal of analoog televisiesignaal (en audiosignaal) omgezet kan worden naar de aangesloten apparatuur. Met een speciaal decodeersysteem worden de beelden rechtstreeks uit de lucht geplukt. 'Bij meer dan 75 kamers kan dit systeem voordeliger zijn dan de kabel. Het systeem wordt turn-key geleverd en de flexibiliteit is enorm.
'Hoteliers kunnen kiezen uit honderden zenders en daardoor maatwerk leveren,' zegt Hirschmanns chief commercial officer Eric van den Boogaard. 'Komt er een groep vakantiegangers uit bijvoorbeeld Duitsland, dan zijn de populaire Duitse zenders in een handomdraai in te stellen. Het systeem is ook te koppelen aan pay-tv-systemen. Decoders op de kamer - vaak diefstalgevoelig - zijn hierdoor verleden tijd.'
Toch is niet iedereen overtuigd van digitale tv als nieuwste hebbedingetje in de hotellerie. Gezien het feit dat de markt niet erg transparant is, dankzij het enorme aanbod, en de daarmee gepaard gaande prijzenoorlog, worden alternatieven nog eens stevig onder de loep genomen. Daarbij neemt internet een duidelijke voorkeurspositie in.
'Als je ziet dat de gasten steeds meer zelf aankomen met allerlei "gadgets" die ze gewoon willen kunnen gebruiken zoals een laptop, games, dvd-spelers, dan moet je daar als hotelier op inspringen,' meent Jos Huizer. 'Zorg dan voor de mogelijkheden om dergelijke dingen aan te kunnen sluiten. Zet er een grote internetpijp neer met een snelle breedbandverbinding en de gast kan zelf via internet films downloaden naar keuze. De buitenlandse gast kan ook via het net programma's uit het land van herkomst plukken. In Nederland heb je die mogelijkheid ook via www.uitzendinggemist.nl; dan is het toch heerlijk als je in het buitenland zit en je toch nog even de laatste voetbaluitslagen, het journaal of je favoriete programma kunt zien.'
Op deze wijze komt de hotelier tegemoet aan de gast en aan de eigen portemonnee. Want digitale tv zoals dat nu min of meer de consument wordt opgelegd, kan een bezwaarlijk prijskaartje hebben zodra er meerdere televisies in het spel zijn. Natuurlijk zijn ook daar diverse oplossingen voor, maar vooralsnog lijkt het voor de hotelier raadzaam om eerst de kat uit de boom te kijken voordat er definitieve investeringen worden gedaan.
Voordelen
Het beeld is minder storingsgevoelig, omdat de kwaliteit waarmee het verzonden wordt beter behouden blijft. Digitale tv via de ether, zoals KPN aanbiedt, heeft wel weer last van bijvoorbeeld passerende trams. De beeldkwaliteit is niet per definitie beter; die hangt sterk af van de beeldcompressie. Er zijn meer zenders mogelijk. Op één analoge zender via de kabel passen 6 tot 8 digitale zenders. Via de satelliet kunt u tot wel 300 zenders ontvangen.
Digitale tv levert een elektronische programmagids (EPG) op. Vanuit deze gids op uw beeldscherm kunt u direct kanalen selecteren en met de nieuwste kastjes ook programmeren voor opnemen. Dolby 5.1-surroundgeluid wordt mogelijk. Video on demand, uitgesteld kijken en interactieve diensten kunnen bij digitale tv wel. Op een settopbox (decoder) zit een kinderslot, zodat bepaalde kanalen achter een pincode gezet kunnen worden.
Nadelen
U heeft een of meerdere settopboxen (decoders) nodig. Per tv, videorecorder of hd/dvd-recorder is een tuner vereist. In een settopbox kunnen meerdere tuners zitten. Los kosten settopboxen zo'n €100, maar aanbieders stunten er nu mee. Opneemmogelijkheden zijn beperkter. Alleen als u per apparaat een settopbox heeft met twee tuners, kunt u iets anders opnemen dan waar u naar kijkt. In de toekomst zal het ook vaker voorkomen dat programma's zijn beveiligd tegen opnemen. Het zappen gaat trager. Uw kijkgedrag kan met IP-TV in theorie worden bijgehouden, ook al gebeurt dat nu nog niet. Via de satelliet zijn er weinig buitenlandse publieke zenders en zijn meerdere installaties lastig. Met kabel bent u afhankelijkheid van de aangeboden kabelmaatschappij en gebonden aan vaste plaatsen juist door de kabels. Via de ether is Nederland is nog niet volledig gedekt (verwachte volledig dekking 2008).
HM302005