In de VS zijn fitnessfaciliteiten in een hotel gebruikelijker dan in Nederland. Bijna zestig procent van de hotels biedt één of andere vorm van de faciliteiten. In Nederland aarzelt de gastvrijheidsbranche nog. Terecht wellicht, want fitness blijft een lastig product. Toch zijn er renderende exploitatievormen.
Veel is er niet bekend over hotel health centers in Nederland. Er zijn geen cijfers over de aantallen. Er zijn geen cijfers over het gebruik. Er zijn geen onderzoeken gedaan naar het niveau. Hotel health centers zijn nog een onontgonnen terrein. Het is echter wel een terrein, zo leert veel rondbellen, waar de ontginning begonnen is. De grotere leveranciers van fitnessapparatuur zien het nog niet als een groeimarkt, maar wel als een markt die hun aandacht heeft. Zo trok Life Fitness, één van die grotere marktspelers, onlangs Herman Stam, de voormalige manager van de health club van het Amstel hotel aan om die hotelmarkt verder open te breken.
Ook Stam waagt zich niet aan een schatting, maar van de hotel health clubs die hij zelf kent zegt hij: 'Ik schat dat dertig procent een health club op niveau biedt. Bij de overigen valt nog veel te verbeteren. In zijn optiek is een vijfsterrenhotel het aan haar gasten verplicht om fitnessfaciliteiten op niveau te bieden. 'Maar', beseft hij, 'het vergt een behoorlijke investering in geld, kennis en tijd om van zo'n gewenst servicecenter een goed renderend profitcenter te maken.'
Niet alle hotel health centers in Nederland maakten die keuze. Een inventarisatie leert dat er verschillende exploitatievormen worden toegepast.
Exploitatie in eigen beheer
Het opzetten en managen van een hotel health club is, mede door de onbekendheid in de gastvrijheidsbranche met het product fitness, geen gemakkelijke taak. De ruimte voor de health club moet aan specifieke eisen voldoen als het gaat om ventilatie, verlichting, routing en inrichting. De kwaliteit van de trainingsapparatuur is een tweede belangrijk aspect. Met de noodzaak van zoveel specialistische kennis lijkt het voor de hand te liggen om externe professionals in te roepen. Toch bepleit Herman Stam voor met name vijfsterrenhotels een exploitatie in eigen beheer. 'Wil je dat de health club een zelfde kwalitatief hoge uitstraling en service biedt als het hotel, dan moet je baas in eigen huis blijven. Als je zelf zeggenschap houdt over het niveau van je medewerkers en de selectie-criteria voor leden, blijven je eigen standaards gewaarborgd. Alleen dan is een club ook een service voor je gasten, waarmee ze bij het boeken van een hotelkamer rekening houden.'
Onbegeleide service
Ongeveer tien procent, zo blijkt uit Amerikaans onderzoek, maakt gebruik van de fitnessfaciliteiten. Toch duidt zeventig procent aan dat het bieden van fitnessfaciliteiten mede beslissend is bij het kiezen van een hotel. Zo’n exploitatie in eigen beheer kan twee vormen aannemen. Het hotel kan, zoals het Amstel Hotel, zorgen voor personele begeleiding die overeenkomt met het niveau van het hotel zelf. In Amerika kiest veertien procent van de hotels voor deze vorm. Bij de tweede vorm richt het hotel het health center in en stelt de faciliteiten ter beschikking aan de hotelgasten. Er is geen begeleiding voor de gasten die een workout doen. In Amerika kiest volgens de American Hotel & Motel Association vierenveertig procent van de hotels met fitness faciliteiten voor deze vorm.
Het Sheraton Amsterdam Airport Hotel koos ook voor deze vorm. Vorig jaar september opende het hotel haar Oasis Health Club. De club, tussen de acht en tien hotelkamers groot, is volledig ingericht. Er zijn cardiofitnesstoestellen als roeiers en steppers. Er is krachttrainingsapparatuur. Verder is er een mogelijkheid om te zwemmen of te ontspannen in de sauna of het Turkse stoombad. Een kleine bar biedt, via roomservice, verfrissingen.
De keuze voor deze inrichting en deze vorm van exploitatie werd gemaakt door het hoofdkantoor van de Sheraton-organisatie, zegt Astrid Tan. Zij is bij het hotel verantwoordelijk voor de fitnessfaciliteiten. ‘Het is standaardbeleid dat de vijfsterrenhotels binnen de organisatie een healthclub hebben,’ vertelt ze. ‘Vooral in de Amerikaanse hotels wordt er veel gebruik van gemaakt. Het gebruik wordt onder meer gepromoot via het Gold Member-pakket van Sheraton.’
Bij de opening van de Oasis Health Club was er begeleiding voor de gasten die een workout wilden doen. Al vrij snel stapte men over op het sec bieden van faciliteiten. Mede daardoor is de healthclub nu wel vierentwintig uur per dag geopend. Voor dertig gulden per dag kan men de faciliteiten onbeperkt gebruiken. ‘We zijn tevreden over het gebruik van de health club,’ zegt Tan. ‘Het zijn vooral Amerikaanse gasten die er gebruik van maken. Dat is logisch, want een workout doen is daar al veel meer onderdeel van de lifestyle.’
Nu de Oasis Health Club bekender wordt trekt het meer zogenoemde ‘walk in guests’, niet-gasten die gebruik maken van de fitnessruimte. ‘Er zijn hier rond Schiphol natuurlijk veel bedrijven waar mensen op onregelmatige tijden werken,’ verklaart Astrid Tan deze ontwikkeling. ‘Voor hen is een fitnesscentrum in de buurt van de werkplek ideaal. Voor het hotel is die belangstelling ideaal om de investering in deze service sneller terug te verdienen. We overwegen dan ook om actiever te gaan werven onder die bedrijven.’
Begeleide service
Het Amsterdamse Barbizon besteedt, net als vele Amsterdamse hotels, de exploitatie van de hotel health club uit. Rob Vos is verantwoordelijk voor het reilen en zeilen van de Barbizon Health Spa. Toch wil hij zijn fitnesscentrum niet vergelijken met de andere Amsterdamse hotel health centers. ‘Als je als fitnessondernmer ervoor kiest in een hotel de fitnessfaciliteiten te exploiteren, moet je dat doen in overleg met het hotelmanagement, zodat je club aansluit bij de filosofie en het niveau van het hotel. Een “fitnessminded” management is daarbij de eerste voorwaarde. Vaak zie je dat het hotel gewoon de ruimte verhuurt en de huurder naar eigen inzichten dat als fitnessfaciliteit exploiteert. Ik vind dat je rekening moet houden met de gasten van het hotel, omdat de faciliteit oorspronkelijk voor die mensen bedoeld is.’
Tegelijkertijd moet Vos ook rekening houden met het rendement van zijn health club. ‘Je betaalt hier rond het Leidseplein tussen de acht- en twaalfhonder gulden per vierkante meter. We zijn zo’n vier hotelkamers groot, dus we moeten het hebben van “walk in” gasten.’
De oplossing die Vos vond, is personal training. In zijn club zijn nooit meer dan vijf mensen tegelijkertijd bezig met een workout. Het is een renderend systeem, merkt Rob Vos op. ‘Door het één-op-één systeem van personal training kun je én een hoger bedrag vragen dan het gemiddelde fitnesscentrum én je selecteert vanzelf je doelgroep van walk in gasten.
De mensen die lid zijn van de Barbizon Health Spa zitten meestal in de hogere welstandsklasse. Dat past dus goed bij dit hotel. Bovendien kun je door dit personal trainer systeem meer rekening houden met de hotelgast die een workout wil. Het hotel weet dat er in principe altijd ruimte is voor de gast die wil sporten, of van de sauna en het solarium gebruik wil maken. Het individueel begeleiden biedt het hotel bovendien een sterk argument om de hotel health club te promoten. Het is toch een stukje exclusiviteit dat je als hotel biedt.’
Met vouchers en kortingsacties stimuleert het management het bezoek van de gasten aan de Barbizon Health Spa. ‘We creëren gezamenlijk een win-win situatie,’ concludeert Rob Vos. Het hotel draagt actief bij aan het aantal bezoekers van mijn health center en wij zorgen dat het hotel zich kan onderscheiden door fitnessbegeleiding op een hoog niveau aan te bieden.’
Mengvormen
Naast het exploiteren in eigen beheer - al dan niet met begeleiding - of het uitbesteden van de exploitatie zijn er een aantal mengvormen mogelijk. Zo kan men als hotel samenwerken met een fitnesscentrum op loopafstand van het hotel. Door het opzetten van een intern doorverwijssysteem en goede afspraken te maken met dat fitnesscentrum biedt men een hotelgast toch fitnessfaciliteiten zonder hoge investeringskosten te maken. Nadeel van deze constructie is, dat men niets te zeggen heeft over de manier waarop het fitnesscentrum de gasten van het hotel opvangt en begeleidt.
Een tweede mogelijkheid is, de start te laten verzorgen door een gespecialiseerd bedrijf en in een latere fase zelf de exploitatie over nemen. Zo werd de health club van Van der Valk in Gilze Rijen oorspronkelijk gestart door High Five Health promotion. Dit bedrijf, gespecialiseerd in onder meer on site bedrijfsfitness, exploiteert ook het fitnesscentrum van de Hotelschool Den Haag.
Het terugverdienen van de investering, in een dergelijke gratis service voor gasten, is een kwestie van lange adem. Het is dus begrijpelijk dat veel hotels uit financiële redenen actief leden werven buiten hun hotelgasten. Is de healthclub zowel een servicecenter als op termijn een profitcenter, dan kan een club zich onderscheiden van een commercieel fitnesscentrum door het aanbieden van een hoog service niveau. Clubleden zijn dan bereid zijn een hoger lidmaatschapsgeld te betalen.
De prijs van het lidmaatschap is een manier om leden te selecteren. Een Nederlands fitnesscentrum vraagt gemiddeld tussen de achthonderd en duizend gulden voor een jaarlidmaatschap. Omdat een health club van een vijf sterren hotel heel andere prospects heeft dan een fitnesscentrum, schrikt een verviervoudigen van dat bedrag potentiële leden niet af. Daarnaast kan men ‘sub profit centers’ opzetten als een schoonheidssalon of een massagecentrum om additionele inkomsten te genereren.
Een tweede manier van selecteren is het primair werven onder de bestaande relaties van het hotel. Leden werven onder de gebruikers van de hotelfaciliteiten, het restaurant of de vergaderzalen, of onder bedrijven die kamers boeken voor hun gasten is eveneens een goede vorm van klantenbinding. Deze doelgroep is gewend aan het prijs-kwaliteitsniveau van het hotel. Daardoor krijgt men leden krijgt die passen bij het niveau van de gasten.
HM30JAAR HM301998
