Energiebesparing is de toekomst, en dat kan zonder comfortverlies. Het is echt niet nodig om 'het licht uit te doen'. Het is vandaag al mogelijk om de energiefactuur drastisch naar beneden te halen, zonder in te leveren op welbevinden. De sleutel daarvoor is: meer energie-efficiëntie.
De energieprijzen zijn sinds 2004 met bijna 15% gestegen, wat gemiddeld neerkomt op een 200 euro hogere jaarrekening per huishouden. Laat staan wat dit betekent voor een hotel. En de stijging blijft doorgaan. Belangrijke oorzaken hiervan zijn de gestegen wereldprijzen voor gas en de hogere energiebelastingen. Maar gelukkig kan in alle sectoren efficiënter worden omgegaan met energie, of we nu praten over elektriciteit, verwarming of transport.
Besparen
Enkele eenvoudige basisregels: begin met overbodig verbruik de kop in te drukken; zoek daarna naar manieren om efficiënter aan de behoeften te voldoen. Sommige hotels hebben de kamers uitgerust met een masterswitch met keycard, zodat er geen stroom op de kamer verbruikt wordt als er geen gasten aanwezig zijn. De zalen staan op een apart programma; de verwarming of airco schakelt pas aan als de zalen zijn bezet; de airco gaat vanzelf uit als de ramen opengezet worden. Daarnaast zijn allerlei andere ruimtes op timers aangesloten, zodat het licht niet nodeloos blijft branden.
Ad van Wijk, bestuursvoorzitter van het Utrechtse bedrijf Econcern, dat zich toelegt op duurzame energie, ziet veel mogelijkheden om energie te besparen. 'Als mensen maar even buiten de vaste patronen willen denken,' zegt hij. 'Wij hebben een energiezuinige airconditioning ontwikkeld voor een serie grote hotels op Curaçao. Meestal grijpt men naar het middel van een windturbine om de stroomvoorziening van de airco duurzamer maken. Maar wij pompen koud zeewater op, van een diepte van 600 meter; via een warmtewisselaar wordt het water voor de airco afgekoeld. Technologisch stelt het weinig voor, maar het energieverbruik van de hotels wordt er wel door gehalveerd.’
Niet iedere hotelier heeft de middelen om forse investeringen te doen op energiegebied. In dat geval kan de energie-investeringsaftrek (EIA) uitkomst bieden. De EIA is een fiscale regeling voor ondernemers die investeren in energiebesparende bedrijfsmiddelen en de toepassing van duurzame energie. Als u een bedrijfsmiddel heeft aangeschaft dat aan de energieprestatie-eisen voldoet, mag een extra bedrag ter grootte van 44% van het investeringsbedrag ten laste worden gebracht van de winst van de onderneming.
Als minimum geldt dat de kosten van één bedrijfsmiddel minimaal 450 euro moeten bedragen en het totale bedrag aan energie-investeringen moet per kalenderjaar ten minste 2.100 zijn. In één kalenderjaar mag per onderneming over ten hoogste 110 miljoen aan energie-investeringen EIA wordt verleend. Dit betekent dat bij een bedrag aan energie-investeringen van bijvoorbeeld 150 miljoen in één kalenderjaar, de EIA 44% van 110 miljoen bedraagt. De EIA kent vijf toepassingsgebieden: gebouwen; apparaten & processen; warmte-kracht; transport; duurzame energie. De energielijst bepaalt welke bedrijfsmiddelen voor EIA in aanmerking komen. De einddatum voor de indieningstermijn van 2007 is 31-03-2008.
Keuken
In de horeca is de keukenapparatuur een belangrijke energieverbruiker. In het algemeen is koken op gas voordeliger dan elektrisch koken. Het verschil qua energiegebruik kan oplopen tot 80%. In Hotel Breukelen was dankzij de inspanningen van Linda Bikkers, hoofd Administratie van Hotel Breukelen, na de nieuwe HR-verwarmingsketels vorig jaar de kogel door de kerk: in drie andere vestigingen werden gasgestookte stoomconvectieovens, HR-friteuses en warmteterugwinning op de nieuwe vaatwasser met EIA aangeschaft. Voor wat betreft koeling en reiniging: door gebruik te maken van hot-fill apparatuur, waarbij warm water uit een gasboiler of geiser wordt aangevoerd, kan een besparing worden gerealiseerd van ongeveer 10% bij grote apparaten. Bij kleine apparaten tot 60%. Investeringen in dat soort apparatuur verdienen zichzelf terug. Een aantal voorbeelden waarbij de terugverdientijd minder dan vijf jaar is: tochtslabben voor koelcellen, energiezuinige koelmeubels, schakelklokken en warmteterugwinning van condensorwarmte van de koelinstallatie. Een extra aandachtspunt in (groot)keukens is het inschakelen van apparatuur. Als met name de grote vermogens gelijktijdig worden ingeschakeld, leidt dat tot een piek in het opgenomen vermogen. Daarvoor moet vervolgens een onnodig hoge vermogensvergoeding worden betaald aan de energieleverancier.
Besparingstips:
* Zet koelapparatuur uit de zon en tocht.
* Hanteer en controleer de juiste bewaartemperaturen.
* Reinig regelmatig de koel- en condensorlichamen van koel- en vriescellen.
* Schakel de koeling uit bij leeghalen en schoonmaken.
* Stel de thermostaten zuinig af.
* Let op warmteverlies aan ramen
Badkamer
Bij Hansgrohe is iedere druppel belangrijk. Het bewijs hiervoor die de technologische innovatie AIR, die in alle nieuwe Raindance handdouches wordt toegepast. Door het bijmengen van lucht wordt het waterverbruik met ca. 10% vermindert en de straalkwaliteit aanzienlijk verbeterd – zelfs bij lagere waterdruk. José Luken: ‘Bij veel grote douches zijn de doorstroomhoeveelheden tot 20 l/min. nog steeds de regel. Om hier het sluimerende besparingspotentieel te benutten, zijn onze hoofd- en handdouches met een doorstroombegrenzer uitgerust zodat de waterdoorstroom tot 9 l/min. wordt begrensd. Dat is voor hoteliers zeker interessant. De ervaring leert dat mensen vaak wel weten dat je kunt besparen, maar ze denken er niet meteen aan. Daarom wijzen we altijd op de mogelijkheid. Het is ook niet zo dat bij minder waterdoorstroom de gasten minde rpelzierig douchen.
De Raindance is een goed voorbeeld: doordat er lucht wordt toegevoegd lijkt het alsof je heel veel water over je heen krijgt. Het vraagt iets meer waterdruk, maar dat moet voor een hotel geen probleem zijn. Tot slot zijn de thermostaatkranen een goede bezuiniger; hiermee bespaar je 50 procent.’
2
De kracht van hemelwater
De mens verbruikt volgens de statistieken gemiddeld 135 liter kostbaar drinkwater per dag. Voor ongeveer de helft van dit verbruik is geen drinkwaterkwaliteit noodzakelijk. Regenwater is een goedkope en energiezuinige oplossing voor hoteliers.
Ongeveer 60% van het in Nederland geproduceerde leidingwater is afkomstig uit grondwater; 40% uit oppervlaktewater. De prijs van drinkwater bestaat voor 23% uit belastingen: belasting op leidingwater (of waterbelasting), grondwaterbelasting, BTW, de provinciale grondwaterbelasting en precario.
Een hotelier zal iedere besparing toejuichen, mits de gast er niets van merkt. Het is geen geheim meer dat zuinige wc-spoelsystemen, spaardouches, kranen met debietbeperkers, elektronisch gestuurde kranen en waterloze urinoirs in publieke ruimten kunnen leiden tot een aanzienlijke beperking van het waterverbruik. Edwin Dijkhuis, hotelmanager van Pulitzer in Amsterdam, benadrukt dat bezuinigingen niet bij de gasten als zodanig mogen worden opgemerkt. ‘Al onze douches en toiletten hebben een regulator waardoor de hoeveelheid water met 25% is verminderd, zonder klachten of opmerkingen van gasten.’
Regenwater
Het verbruik van drinkwater kan sterk verminderd worden door voor bepaalde toepassingen gebruik te maken van regenwater of behandeld afvalwater. Het afvalwater van badkamers in diverse Duitse hotels (grijs afvalwater) wordt na zuivering hergebruikt voor de spoeling van de toiletten. Regenwater is gratis, en het kan op de plaats waar het valt direct gebruikt worden. Bovendien behoren kalkaanslag in de wasmachine en urineaanslag in het toilet dan voorgoed tot de voltooid verleden tijd, want regenwater is bijzonder zacht.
Ook bij de productie van sanitair warm water kan men komen tot energiebesparingen en een lagere CO2-uitstoot. Het gebruik van zonnecollectoren en het gebruik van een warmtepomp kan de duurzaamheid van de sanitaire installatie bevorderen. En door het warmwaterproductietoestel in de buurt van de tappunten te plaatsen, kunnen de warmwaterleidingen sterk worden ingekort, zodat de hoeveelheid warm water die kan afkoelen tussen twee tapbeurten wordt beperkt.
Installaties
Alvorens u start met het gebruik van hemelwater, is het nodig enkele factoren te onderzoeken: voor welke toepassingen kan het in mijn hotel worden gebruikt? Is er voldoende regenwater beschikbaar om in mijn waterbehoefte te voorzien? Welke infrastructuur is nodig? Hoe groot dient het opvangbekken te zijn? Wat zijn de investeringskosten? Zijn er nog andere aanpassingen nodig voor de implementatie?
Bij het ontwerpen van een regenwatersysteem dient men erop te letten dat dit systeem onderhoudsarm wordt aangelegd en dat een hoge bedrijfszekerheid wordt gegarandeerd.
3
LED there be light!
De hotelier heeft baat bij een goed verlichtingsplan. Het bespaart aanzienlijk in de vaste kosten. De gloeilamp was tot voor kort nauwelijks weg te denken als het ging om heldere verlichtingstoepassingen, maar er is een kaper op de kust... Klein, zuinig en met een lange levensduur: LED-verlichting.
Wat zijn leds precies? Het zijn geen lampen in de klassieke zin van het woord. Ze bevatten geen gloeidraad en werken niet zoals fluorescentielampen of tl-lampen. Leds (light emitting diode) zijn elektronische componenten die rechtstreeks licht uitzenden. De structuur van een led is opgebouwd uit een chip van lichtgevend materiaal, een bedradingsframe en een behuizing die de chip beschermt. De kleur van het opgewekte licht is afhankelijk van de aard van de materialen waaruit de led is opgebouwd en de hoeveelheid stroom die er doorheen gaat. De kleuren zijn (infra)rood, groen, blauw, amber, ultraviolet en wit. Door hun grote kleurvariëteit en de mogelijkheid tot elektronisch sturen, zijn led-lampen bijzonder geschikt voor speciale effecten. Ook worden led's aangewend voor buitenverlichting.
Niet zaligmakend
Led-verlichting is echter niet zaligmakend. Enkele nadelen: één enkele LED is met een oppervlakte van zo'n 0,25 mm2 zeer klein, maar geeft ook relatief weinig licht. Door ze te groeperen op een printplaatje of strip is het mogelijk om de lichtopbrengst te vergroten. Led-verlichting is vooral goed voor oriëntatieverlichting, vitrineverlichting, het 'aanlichten' van gebouwen in een donkere omgeving, routing en decoratieve doeleinden. Het grootste struikelblok is de aanschafprijs; deze is drie- tot tienmaal hoger dan die van andere verlichtingsbronnen. Volgens commercieel directeur John Verhagen van Led Supply Nederland ‘maakt de besparing op de energienota deze aanschaf meer dan de moeite waard. Gemiddeld genomen heeft men de investering binnen één jaar terugverdiend’.
Het is niet zinvol om ineens alle lampen te gaan vervangen. Bereken eerst de jaarlijkse kosten aan energieverbruik in de bestaande situatie en vergelijk deze wanneer er LED verlichting zou worden toegepast.
Voordelen
In vergelijking met een gloeilamp verbruikt een led-lamp dus een stuk minder elektriciteit; de elektrische energie wordt immers rechtstreeks omgezet in licht, en de warmteproductie is gering (dus kindvriendelijk). Eén jaar continu gebruik van led-licht zou bijvoorbeeld maar twee euro kosten; veel minder dan een gloeilamp die makkelijk 50 euro haalt. Leds zijn duurzaam en onderhoudsvrij; zij hebben een levensduur van soms wel honderdduizend branduren. Halogeenverlichting moet het doorgaans stellen met 3000 branduren. Een LED lamp die vandaag aangaat, begeeft het pas over zes jaar. De lange levensduur biedt voordelen voor hoge ruimtes zoals hotelhallen en trappenhuizen. Daarnaast zijn led-lampjes haast onbreekbaar. Zij zijn schokbestendig en goed bestand tegen koude en water. Tot slot werkt led op een laag voltage (1 tot 5 watt per led).
4
Zonnepanelen als energiebron
Zonlicht kan worden benut in stroompanelen en in zonneboilers. Moderne PV-panelen (van het Engelse 'Photo-Voltaic') zetten ongeveer 15% van de zonlichtenergie om in elektrische stroom. Betere komen er aan. In hoeverre is zonne-energie interessant voor hoteliers?
Tot 2004 werd in Nederland veel geïnvesteerd in zonne-energie, maar het abrupt stopzetten van subsidie heeft hier een einde aan gemaakt. Een zonnepaneel kost ongeveer 600 euro per 100 Wp (prijspeil 2006). Wp –watt-piek- staat voor het vermogen van een zonnepaneel Een PV-paneel levert in Nederland per 100 Wp op jaarbasis circa 80 kWh. Elektriciteit kost 0,21 per kWh (NL, 2005). De jaarlijkse besparing bedraagt dus 17 euro per 100 Wp. De terugverdientijd voor zonnepanelen ligt anno 2007 rond de 30 jaar. De levensduur - afhankelijk van de kwaliteit - ligt tussen de 30 en 45 jaar voor zonnepanelen met kristallijne cellen; tussen de 5 en 15 jaar voor panelen op basis van amorf silicium. Een paneel verdient zich daarom volgens de huidige stand van zaken in 33 tot 40 jaar terug. Als de elektriciteitsprijs stijgt, zal deze tijd natuurlijk korter worden.
Energieleveranciers:
1 DE VASTELASTENBOND
2 FRIVIUS Energie
3 WINDUNIE
4 ELEKTRAN
5 QWINT
6 MAIN Energie
7 GREENCHOICE
8 WESTLAND ENERGIE
9 RWE Energy Nederland N.V.
10 ENERGIESTUNTER
11 UNITED CONSUMERS
12 ECHTE ENERGIE
13 E.ON Benelux
14 RENDO
15 COGAS Energie
16 CAPLARE Energy
17 De Groene Belangenbehartiger
18 ENERGIE DIRECT
19 Nederlandse Energie Maatschappij
20 ANODE
21 DONG Energy
22 ENECO
23 ESSENT
24 NUON
25 DELTA
26 GO Energy
27 ENERFREE
28 OXXIO
29 YOURENERGY
Bron: energieleveranciers.nl
HM302007
