Mislukte koffieoogsten in Brazilië en Vietnam, Afrikaanse koffieboeren die door klimaatverandering steeds minder koffiebonen kunnen verbouwen en een stijgende vraag naar koffie in Azië. Het zijn berichten die we de afgelopen jaren veel in de media hebben gelezen. De koffieprijzen staan onder druk en de prijs van een kilo koffie zou fors duurder worden. Wordt een kopje koffie in de toekomst een luxeproduct?
DOWNLOAD GRATIS DE NIEUWSTE EDITIE VAN HOSPITALITY MANAGEMENT
Het zijn twee koppen uit de media van de afgelopen week: ‘Koffie kan wel eens flink duurder worden, tekort aan bonen dreigt’ en ‘klimaatopwarming bedreigt tot zestig procent van de koffie-oogst in Ethiopië’. Twee verhalen waardoor de gemiddelde F&B-manager zich wellicht zorgen zal maken… Wordt de inkoop van koffie daadwerkelijk duurder?
De verhalen komen niet helemaal uit de lucht vallen. Brazilië is al jaren het grootste koffieproducerende land ter wereld. Ongeveer een vijfde van de wereldproductie is afkomstig uit Brazilië, maar in deelstaat Espirito Santo heeft het dit jaar te weinig geregend. En dat is al voor het derde jaar op rij. Gevolg: de oogst van de robustabonen (die met name worden gebruikt voor instant koffie en espresso) daalde vorig jaar in volume met 20 tot 30 procent.
En dan is er Vietnam, dat na Brazilië de meeste koffie produceert. In tegenstelling tot het land in Zuid-Amerika kampt Vietnam juist met een overvloed aan regen. Daardoor is de oogst in dat land gedaald. Door al deze natuurverschijnselen voorspelt de Rabobank dat er in 2017 en in 2018 een flink tekort zal zijn aan koffiebonen. Gedurende deze twee jaar zal de vraag veel groter zijn dan het aanbod, waardoor de prijs van koffie zal stijgen.
Stabiele stroom
Wouter Jansen van Velsen van Mocca d’Or maakt zich echter geen zorgen. Volgens hem zal de prijsstijging van koffie minimaal zijn. “Ik verwacht geen spectaculaire stijging van de koffieprijzen”, vertelt Jansen van Velsen. “De prijzen zullen wel iets omhoog gaan, het is een feit dat in landen als Indonesië en Vietnam de oogst wat tegenvalt, maar de oogst in Brazilië moet bijvoorbeeld nog beginnen. Voor ons is het vooral zaak om een stabiele stroom aan koffiebonen voor de langere termijn te realiseren. We kopen nu geen bonen in die we over een maand gebruiken, maar bonen die pas over een half jaar of zelfs over een jaar worden ingezet. Op die manier kun je de prijsstijging onder controle houden.”
Maar hoe groot is de prijsstijging dan? Wouter Jansen van Velsen geeft een voorbeeld. “De laatste prijsverhoging in de horeca is gemiddeld een euro per kilo koffie. Uit een kilo koffie kun je ongeveer 120 tot 130 koppen koffie halen, wat dus neerkomt op ongeveer een cent per kopje koffie. Het valt met die prijsstijging dus echt wel mee. Overigens denk ik wel dat de prijs van biologische kwaliteitskoffie de komende jaren iets gaat stijgen, maar dat komt simpelweg omdat de vraag hiervan zal toenemen en het aanbod er nog niet is. Het duurzaam maken van een koffieboerderij duurt gemiddeld vijf jaar.”
Klimaatverandering vraagt om maatregelen
De Britse krant The Guardian schreef eerder dit jaar dat Ethiopië tegen het einde van deze eeuw 40 tot 60 procent van zijn koffieplantages kan kwijtraken als gevolg van een veranderend klimaat. Omdat de gemiddelde temperatuur in het land steeds verder stijgt, dreigen er in de toekomst oogsten te worden vernield en zal ook de kwaliteit van de koffiebonen verminderen. Ook zorgen de hogere temperaturen voor een broeihaard voor nieuwe soort insecten en bacteriën waar de koffiebonen niet tegen bestand zijn.
“Ik denk dat er in de toekomst wel landen zullen zijn in Afrika die last krijgen van een veranderend klimaat. Toch verwacht ik niet dat er geen koffie meer geproduceerd gaat worden in deze landen. Ik geloof in goed ondernemerschap. Voor de boeren is het ook de boterham die ze verdienen. Zij leren om op innovatieve wijze met deze klimaatveranderingen om te gaan. Ik denk dat we in de toekomst nog steeds koffie uit Afrikaanse landen drinken.”
Beleggingsfondsen speculeren
Waar al die verhalen over stijgende koffieprijzen dan vandaan komen? Wouter Jansen van Velsen heeft wel een idee. “Na aardolie zijn koffiebonen het meest verhandelde product ter wereld. Dat houdt in dat er veel geld mee te verdienen valt door beleggingsfondsen. Beleggingsfondsen kopen en verkopen voorraadposities op de koffiemarkt en speculeren hiermee. Het is gemakkelijk geld verdienen voor ze. We moeten dus vooral niet te snel in paniek raken.”
