Het is natuurlijk denkbaar dat straks - generaties later - Gasunie op haar grondvesten zal schudden door revolutionaire ontwikkelingen in de energievoorziening. 'Tout passe, tout lasse, tout casse,' zeggen de Fransen. Alles gaat voorbij, alles vermoeit, alles breekt. Maar het hoofdkantoor in Groningen staat op een zeer stevig fundament, en de fraaie organische architectuur van het bovengrondse deel 'ademt' groei en bestendigheid. Dat uiterlijk past natuurlijk voortreffelijk bij het milieuvriendelijke karakter van aardgas. En wees gerust: de Nederlandse gasvoorraden nemen eerder toe dan af.
Dat laatste behoeft wellicht enige uitleg. Dankzij geavanceerde seismologische apparatuur weten we anno 1999: we hebben meer gas dan we aanvankelijk dachten. Bovendien hebben de technici voor wat betreft de gaswinning ook niet stil gezeten: we kunnen veel meer naar boven halen - economisch verantwoord - dan voorheen.
Dus hôtelier, staar u niet blind op zonne-energie, en sta niet te lang stil bij windmolens. Voorlopig zullen we de fossiele brandstoffen nog hard nodig hebben. Omwille van het milieu: kies voor gas. Omwille van de portemonnee: kies voor gas. En het is er tot ver in de volgende eeuw.
Piekbelasting
Energie is na het personeel de grootste kostenpost in de hotelbranche; dat is niet verwonderlijk. Ieder hotel houdt immers, de hele dag, een aangenaam binnenklimaat in stand. Warm water is er uiteraard on-mid-del-lijk. De keuken 'vreet' energie; de wasserij; het zwembad; de sauna...
Afgezien van de indrukwekkende hoeveelheid energie die een hotel opslokt, doet vooral de 'piek' pijn in de portemonnee: om aan de hoogste vraag van een hotel - gedurende een kort deel van de dag - te kunnen voldoen, moet het energiebedrijf extra investeren. Zo'n vermogenspiek betekent immers een grote belasting voor het elektriciteitsnet. Het prijskaartje is dus navenant. Nu al krijgen veel bedrijven een gesplitste rekening: de energiekosten (kilowattuur / kWh; van de energieleverancier) plus de capaciteitskosten (kilowatt; van de netwerkbeheerder).
Stel dat het voor een hôtelier mogelijk zou zijn om het 'allemaal' met gas te doen. Het volgende rekenvoorbeeld laat zien welke besparing dat zou opleveren. Een hotel heeft een aansluiting (elektriciteit) voor 250 kW (à fl 200,-). Bij een vollast-bedrijfstijd van 2000 uur heeft het hotel dus 500.000 kWh verbruikt (à fl 0,05). De kosten zijn dan: fl 50.000,- (250 kW x fl 200,-) plus fl 25.000,- (500.000 kWh x fl 0,05). Totaal: fl 75.000,-. Met gas ziet het er heel anders uit. Een verbruik van 500.000 kWh betekent ongeveer een verbruik van 70.000 kubieke meter aardgas à fl 0,50. Totaal: fl 35.000,-. Met gas is de hôtelier dus circa fl 40.000,- goedkoper uit.
Dat het zo veel scheelt, is eenvoudig te verklaren. Voor elke kilowattuur elektriciteit die je uit een centrale haalt, moet er twee kilowattuur aan gas ingestopt worden ten einde die energie op te wekken. Tijdens de omzetting treedt dus veel energieverlies op. De kosten die gemaakt moeten worden voor het transport en de distributie van elektriciteit zijn ook hoger dan die van gas.
Helaas is gasapparatuur doorgaans wel wat duurder dan elektrische apparatuur. Maar als we uitgaan van het bovenstaande rekenvoorbeeld, en een terugverdientijd van twee jaar incalculeren, mag de 'voorbeeldige' hôtelier fl 80.000,- meer investeren dan zijn collega die voor elektriciteit kiest.
De vraag is dan: welke 'energiefuncties' lenen zich voor gas? Ofwel: wat voor apparaten werken voortreffelijk (!) op gas? De cv-ketel natuurlijk, de koelmachine, de wasmachine, de wasdroger, het fornuis, de combi-steamer, de friteuse, diverse grills, de bakoven, de espressomachine, de spoelmachine, enzovoort.
Efficiënt
Zo'n twintig jaar geleden alweer, ontwikkelde Gasunie Research de condenserende HR-ketel. In de loop der jaren is die ketel door fabrikanten verder ontwikkeld tot een geavanceerde, modulerende combiketel met het hoogste rendement dat technisch haalbaar is. Inmiddels heeft Gasunie Research de stekkerloze 'selfpowered' cv-ketel geïntroduceerd. In deze ketel wordt, als de brander aan is, door thermo-elektrische cellen voldoende elektriciteit opgewekt om de ketel zelf van stroom te voorzien. Kortom: hij werkt onafhankelijk van het elektriciteitsnet en blijft dus functioneren bij stroomuitval.
Met een rendement van 120 tot 140 procent kan de gasgedreven warmtepomp worden gezien als een potentiële opvolger van de HR-cv-ketel. Sinds januari van dit jaar worden 70 prototypes in de praktijk beproefd. Het is slechts een voorbeeld van de zeer geavanceerde gasgedreven apparaten die de afgelopen jaren ontwikkeld zijn. Sommige komen uit het laboratorium van Gasunie, andere zijn de arbeid of 'labor' van fabrikanten. En Gasunie heeft meer schone taken: voorlichting met betrekking tot de nieuwste gastoepassingen; demonstraties van nieuwe toepassingen; het geven van deskundig advies bij nieuwbouw of verbouw; het bevorderen van het efficiënt omgaan met energie op brancheniveau.
Als voorbeeld voor energie-efficiëntie moge het 'cascade-systeem' dienen: de toepassing van meerdere parallel geschakelde kleine ketels in plaats van een of twee grote. De verwarmingstoestellen zijn waterzijdig en soms ook rookgaszijdig aan elkaar gekoppeld, waarbij naar behoefte bij- of afgeschakeld kan worden, en waarbij de 'niet werkende' ketels niet worden doorstroomd. De opsplitsing van het cv-vermogen resulteert in: een hoger gebruiksrendement; een grotere bedrijfszekerheid; een betere regelbaarheid; eenvoudiger onderhoud; een eenvoudige en effectieve warmtapwateropwekking; lagere investeringskosten. Bovendien is er geen reservevermogen noodzakelijk.
Werkpaard
Wie denkt er niet bij gas aan stijve slangen, brandertjes en... gevaar? Wie denkt er wel aan een 'fijngevoelig', subtiel werkend apparaat als een espressomachine? De Italianen, de godenzonen als het om espresso gaat, gebruiken al lang espressomachines op gas. Lagere energiekosten, een lager primair energiegebruik, lagere milieuemissies en... perfecte espresso. Prego. Aardgas is vanouds het werkpaard van de energievoorziening, maar tegenwoordig wel met de mogelijkheden van een volbloed.
De gasgestookte HR-frituuroven verbruikt niet alleen veel minder energie dan zijn elektrische broertje, hij kan in dezelfde tijd meer patat frites verwerken, hij gaat zuiniger om met frituurvet, en hij is, door lagere emissies, beter voor het milieu.
Dat een gasgestookte combi-steamer eveneens de beurs spekt, zal niet meer als een verrassing komen. Uitgaande van een bedrijfstijd van 700 vollasturen per jaar, bedraagt het verschil in energiekosten circa fl 2.150,- per jaar. De meerprijs voor een middelgrote gasgestookte combi-steamer bedraagt ongeveer fl 2.500,-. Ergo: binnen twee jaar is het terugverdiend.
Aangezien de overheid zuinig en efficiënt energiegebruik wil stimuleren - beter voor het milieu - heeft zij fiscaal aantrekkelijke regelingen bedacht voor de aanschaf van diverse gastoepassingen, zoals de HR-friteuse. De EIA-regeling en de Vamil-regeling worden elders op deze pagina's besproken. Daarnaast kunt u nog een beroep doen op het energiebesparingsfonds van uw energiebedrijf.
Met of zonder subsidie, probeer vooral de vermogenspiek omlaag te brengen. Vervang dus zo veel mogelijk van de apparaten die energie slurpen als het hotel op volle toeren draait. Dat levert - indien er sprake is van een gesplitste rekening; zie boven - de grootste kostenbesparing op.
Auteur: Jason van de Veltmaete
