Hans van der Kooij is inmiddels 12,5 jaar werkzaam als sectormanager bij Koninklijke Horeca Nederland (KHN). De meest schokkende gebeurtenis in deze periode is voor hem - en de sector - de aanslag op de Twin Towers in New York geweest. Tijd voor een terugblik en wat bespiegelingen.
Een gewone werkdag begint voor Van der Kooij om half zeven ’s ochtends; een uur later is hij te vinden in het kantoor van KHN in Woerden. De agenda wordt doorgenomen en er wordt een dagindeling gemaakt. Op jaarbasis zet Van der Kooij de helft van zijn werktijd in voor afspraken en overleg met hoteliers en restaurateurs in den lande. De andere helft is voor werkzaamheden en vergaderingen op kantoor.
‘Koninklijke Horeca Nederland is er voor de leden,’ vertelt de jubilerende sectormanager. ‘Hoe meer we buiten komen, hoe beter het voor de leden is.’ Van der Kooij heeft goede connecties met de 1.800 hoteliers en 7.000 restaurateurs die lid zijn van de branchevereniging. 'Het draait allemaal om de interactie met de leden.'
Hospitaal
De horecabranchevereniging vergelijkt Van der Kooij dikwijls met de ziekenhuiswereld. ‘We hebben 28 regioadviseurs. Zij zijn onze huisartsen. Op kantoor zitten de specialisten; in ons “ziekenhuis”. Onze afdeling intern advies is de EHBO-afdeling. Hier komen dagelijks rond de tweehonderd e-mails en telefoontjes binnen van leden die met vragen en heikele kwesties zitten.’
Koninklijke Horeca Nederland is als branchevereniging nagenoeg uniek in de wereld. Onder één dak zijn alle horecasectoren vertegenwoordigd. In de rest van de wereld werkt men met losse verenigingen voor de diverse deelbranches binnen de horeca.
Verandering
Momenteel zit KHN in een transitiefase. We willen meer kennis delen tussen de sectoren. Kennis en informatie wordt daardoor meer toepasbaar en relevant voor de leden. Het moet niet meer zoveel uitmaken of men een hotel, restaurant of café heeft; iedere horecaondernemer kampt met de moeite die het kost om goed personeel te vinden. De informatie en kennis die KHN verstrekt, wordt aan de ene kant dus meer overkoepelend, en aan de andere kant individueler en indien gewenst op maat gesneden voor ieder desbetreffend lid. ‘We worden “knowledge brokers” die gericht relevante informatie verschaffen. In het komende halfjaar brengen we de dienstverlening naar onze leden op een hoger niveau,’ verklaart Van der Kooij.
‘Ja, ik wil’
Hoe Van der Kooij nu meer dan twaalf jaar geleden sectormanager werd, is opmerkelijk. ‘Esther Roelofs, nu regioadviseur Gelderland, vertelde op haar bruiloft dat ik eens kennis moest gaan maken met toenmalig hoofd afdeling Markt, Sectoren en Economie Joop Goossens. Ik moest hem zeggen dat ik van de vacante positie had gehoord en wilde solliciteren.’ Het werd die dag geen directe open sollicitatie, maar dankzij het informele gesprek was het eerste contact gelegd. Niet veel later kon Van der Kooij aan de slag in zijn nieuwe functie.
Het was meteen met de billen bloot en even wennen. Waar Van der Kooij eerst moest beslissen voor één hotel, ging het ineens om de belangen van in die tijd 1.500 hotels. ‘Ik stelde mijzelf de vraag: Hoe kan ik iets betekenen voor de hotelleden? Verenigingsmanagement vraagt om een andere kijk dan hotelmanagement. In plaats van operationeel denken moet je via een heel andere dimensie leren kijken. Het ging ineens over onderwerpen als sociale zekerheid en werkgelegenheid voor de hele sector.’
Van der Kooij heeft de sector de afgelopen 12,5 jaar wel zien veranderen. De hotellerie is veel professioneler geworden en tevens grootschaliger. Daarbij is de dienstverlening wel wat weggezakt, hetgeen uiteraard een negatieve ontwikkeling is. Van der Kooij: ‘Gasten klagen tegenwoordig ook eerder; ze zijn mondiger geworden. En met de "reviews" op internet wordt slechte dienstverlening veel eerder en meer zichtbaar voor iedereen.’ Daar besteden we steeds meer aandacht aan.
Toekomst
Op 11 september 2001 maakten aanslagen in New York een einde aan de hoogtij die de hotelbranche toen beleefde. ‘We hadden een regio-overleg bij Hotel Smits in Utrecht, toen ik een sms kreeg van mijn vrouw Gaby,' vertelt Van der Kooij. 'Vervolgens zetten we de televisie aan en zagen we hoe de aanslagen zich voltrokken. Die middag hebben we niets meer over de hotellerie gezegd, maar we dachten wel allemaal direct aan de gevolgen voor het internationale zakelijke reisverkeer en toerisme.’
De toekomst van de hotellerie ziet er, volgens Van der Kooij, over 12,5 jaar grofweg hetzelfde uit als nu - en als 12,5 jaar geleden. ‘De sector is meer dan tweeduizend jaar oud, met direct al een overboeking, waardoor een echtpaar met kindje hun heil moesten zoeken in een schuur. De hotellerie is en blijft in essentie hetzelfde. Toen en nu. Het is een relatief traditionele branche. Men wil altijd een goed bed en een goede gastheer aantreffen. De verandering in de branche zit in het inpassen van technologische innovaties. Er komt daarbij een nog duidelijkere nadruk te liggen op wellness en wellbeing. Kamers die de gasten middels sensoren scannen en advies geven over bloeddruk en het eetpatroon voor die dag.’
Duurzaamheid is volgens Van der Kooij ook een speerpunt voor de hotellerie en restaurantsector voor de komende jaren. Duurzaamheid in de bedrijfsvoering, maar ook duurzaamheid (wellbeing) van de gast.
Navolging
Het meest trots is de sectormanager op het werk dat hij samen met het sectorbestuur heeft verzet om tot de Nieuwe Hotelclassificatie (NHC) te komen. ‘Daar zit drie jaar voorwerk in. En ieder jaar stellen we bij en overleggen we met hoteliers wat er beter kan en moet. De NHC is een goed voorbeeld van hoe we samen met onze betrokken leden kijken wat er speelt, dat we hieraan samen werken en dat KHN “buiten komt”. We doen het samen met onze betrokken leden. We zijn best trots dat ons werk aan de NHC in Europa veel navolging heeft gekregen.’
De grootste uitdaging voor Van der Kooij, de komende jaren, hoe hoteliers om kunnen gaan met de boekings- en reviewwebsites. ‘Aangesloten zijn bij een boekingsite is op zich prima, maar er worden behoorlijke marges bij het hotel weggehaald. Dit gaat onder meer ten koste van de innovatiekracht van een hotel. Boekingssites leveren vaak ook geen nieuwe vraag vanuit de markt op.’
De schoen wringt een beetje, meent Van der Kooij. 'Een hotelier moet altijd lager met zijn prijs kunnen gaan op zijn eigen website, maar dat mag niet van de boekingssites; die leggen daar dikwijls sancties op. We zijn nu bezig om een plan te maken waarin duidelijk staat wat de voor- en nadelen zijn van aansluiting zoeken bij een reserveringswebsite. Een hotelier is zelf verantwoordelijk voor zijn acties, maar het is de taak van KHN om hem hierin te ondersteunen en helpen met het kiezen van het juiste distributiemanagement.’
Wie is Hans van der Kooij?
Hij werd de eerste keer afgewezen voor de hotelschool, vanwege te weinig horeca-ervaring. Kwam een jaar later terug 'met bagage' uit de cruisewereld, waarin hij veel werkervaring opgedaan had. Doorliep van 1983 tot 1986 de Hoge Hotelschool in Den Haag. Werkte hierna onder meer als banquet salesmanager in Hotel Huis ter Duin en als salesmanager in Hotel Theater Figi Slot Zeist. Heeft geen drang om ooit terug naar ‘de werkvloer’ van een hotel te gaan. Het verenigingsmanagement boeit hem meer.
Staat zaterdag een uurtje later op dan door de week, om op tijd langs het hockeyveld te staan om zijn jongste dochter Emma (6) aan te moedigen. Zijn oudste dochter Suzanne (10) heeft ook een passie voor de horeca, wil alles graag zien, maar weet nu al wel dat ze medicijnen wil gaan studeren en dan een zakcentje verdienen in een restaurant. Van der Kooij wilde zelf vroeger graag brandweerman worden, of piloot in de burgerluchtvaart. Hij heeft diverse vliegcursussen en lessen gevolgd voordat de hotellerie aan hem trok.
Van der Kooij houdt werk en privé in de weekeinden graag zoveel mogelijk gescheiden, maar voor 'bloedspoed' is Van der Kooij altijd bereikbaar. ‘Met de iPhone hebben we ons kantoor altijd bij de hand.’ Hij huurt op vrije dagen graag een sloep om met het hele gezin een dagje te varen in de omgeving van IJsselstein.
Frank Lindner
Fotografie: Nfp Photography B.V.
