Een horecaondernemer weet heel goed wat risico's zijn. Ondernemersrisico's horen immers bij zijn vak. Sommige daarvan neemt hij bewust; andere loopt hij onbewust. De vraag doet zich telkens voor: hoe kan ik verantwoord omgaan met de financiële risico's ten gevolge van een bedrijfsschade? Een brand of andere calamiteit mag uiteraard de continuïteit van het bedrijf niet in gevaar brengen.
Direct na een brand bijvoorbeeld, moet de ondernemer op een gezonde financiële basis verder kunnen. De directe gevolgen van de bedrijfsschade - en de rompslomp daaromheen - geven reeds genoeg problemen. Herstelwerkzaamheden om met de onderneming weer volledig in bedrijf te komen en in dezelfde economische positie te geraken als voorheen, zullen meer dan genoeg energie verslinden.
Maatwerk
Met een bedrijfsschaderisico wordt bedoeld: het risico dat een onderneming (gevolg)schade lijdt als nawerking van brand, inbraak, machinebreuk, lekkage of een andere verzekerde gebeurtenis. De indirecte schade die ontstaat indien de normale bedrijfsuitoefening is gestoord door een calamiteit, kan gedurende een bepaalde uitkeringstermijn worden gedekt door middel van een bedrijfsschadeverzekering. De dekking van indirecte schade is complementair aan andere verzekeringen (zoals bijvoorbeeld brand- en aansprakelijkheidsverzekeringen) en is bedoeld voor het adequaat dekken van continuiteitsrisico's van een onderneming als gevolg van verzekerde calamiteiten.
Let er bij het sluiten van een dergelijke verzekeringspolis op dat veel risico's in een standaarddekkingsvorm vervat zijn; door middel van op een specifieke onderneming afgestemd maatwerk kunnen speciale dekkingsvormen worden ingebouwd. Het is derhalve afhankelijk van de verzekeringspolis welk bedrijfsschaderisico wel en welk niet is gedekt.
In de praktijk komen wij beperkte en uitgebreide dekkingen tegen. Beperkte dekking: brand, ontploffing en blikseminslag. Uitgebreide dekking: storm, luchtvaartuigen, waterlekkage, regen/sneeuw of smeltwater, inbraak, aanrijding of aanvaring, stroomonderbreking, machinebreuk, en dergelijke. Een aanvullende reconstructieverzekering voor het risico van het door een verzekerde gebeurtenis verloren gaan van databestanden en/of software, en de kosten van herstel hiervan, is soms aan te bevelen.
Referentieperiode
In beginsel moet de verzekerde door de schade-uitkering bij het weer volledig in bedrijf komen in dezelfde economische positie gesteld worden als op het moment vóór de calamiteit. In veel gevallen wordt volgens de verzekeringsvoorwaarden de schade bepaald door de vermindering van de omzet vast te stellen ten opzichte van een aan de calamiteit voorafgaande referentieperiode. Het verzekerd belang bestaat uit de som van de doorgaande vaste kosten en de ten gevolge van de verzekerde gebeurtenis gederfde nettowinst. Het is van groot belang de definitie van verzekerd belang zoals opgenomen in een polis goed te kennen.
Bedrijfsschade beperkt zich niet altijd tot de genoemde doorlopende vaste kosten en de gederfde nettowinst, maar kan ook optreden door bijvoorbeeld waardevermindering van voorraden als gevolg van bederf of demodering, of door bijvoorbeeld de noodzaak aan personeel ook het derven van buiten de winst- en verliesrekening om lopende fooien te vergoeden. Over dergelijke specifieke zaken zal met de verzekeraar overlegd moeten worden.
Een klein voorbeeld ter verduidelijking. Onderin een groot bedrijfsgebouw is uw restaurant gevestigd. Op een ochtend bemerkt u bij binnenkomst dat er een aanzienlijke lekkage is geweest. De oorzaak van een gesprongen afsluiter van het verwarmingssysteem op de eerste etage. Het grootste deel van de (keuken)inventaris en de computerapparatuur moet als verloren beschouwd worden. De bedrijfsschade is meer dan u dacht, omdat er een maandenlange levertijd bestaat op een aantal specifieke, onmisbare bedrijfsmiddelen. Ondertussen moet het vaste personeel worden doorbetaald. Ook uw overige vaste lasten lopen door, terwijl uw omzet stilstaat en pas weer geleidelijk op gang komt. De ravage is groot en het herstel vergt veel tijd. Inmiddels maakt u zich zorgen of u in staat zult zijn uw vaste relaties weer aan u te binden zodra de situatie weer normaal is. Nu is het van groot belang wat u in de praktijk heeft aan uw bedrijfsschadeverzekeringspolis.
Uitkeringstermijn
De bedrijfsschadeverzekering dekt het verlies van omzetderving, indien door een verzekerde gebeurtenis uw bedrijf niet meer, of niet meer volledig, kan functioneren. De verzekering keert gedurende een vooraf vastgestelde uitkeringstermijn, of gedurende de gehele periode dat uw bedrijf noodgedwongen stil ligt, de nettowinst en de vaste lasten uit. Soms ontvangt u ook een vergoeding voor noodzakelijke extra lasten, waaronder bijvoorbeeld een reclamecampagne om de klanten in het gegeven voorbeeld op de hoogte te stellen van de waterschade en de termijn waarin alles naar verwachting weer hersteld zal zijn.
Belangrijk bij een bedrijfsschadeverzekering is de vaststelling van de maximale uitkeringstermijn. De duur daarvan is afhankelijk van de vooraf in de polis vastgelegde voorwaarden. Aan de bepaling van de duur van de uitkeringstermijn moet derhalve uiterste zorg besteed worden. Deze kan voor verschillende bedrijfstakken - ook binnen de horecabranche - zeer uiteenlopend zijn, afhankelijk van de te verwachten duur van de gevolgschade. Bij het bepalen van de uitkeringstermijn kunnen naast technische faktoren, zoals de levertijd van machines en inventarissen, ook andere faktoren zoals seizoensinvloeden een rol spelen. Bij een seizoensgevoelig bedrijf zal de uitkeringstermijn vaak zo moeten worden gekozen dat hierin tenminste twee topseizoenen begrepen zullen zijn.
De bedrijfsschadeverzekering dekt het totaal aan vaste doorlopende kosten en de nettowinst tijdens de periode dat het bedrijf stil ligt. Het om die reden belangrijk dat het verzekerde bedrag jaarlijks op basis van de meest recente financiële gegevens en gerealiseerde nettowinst wordt herberekend. Het is ook van groot belang dat bij structurele veranderingen in de hoogte van het verzekerd belang zo spoedig mogelijk de verzekeraar daarvan in kennis wordt gesteld.
Accountantsverklaring
De premie van de bedrijfsschadeverzekering wordt uiteraard vastgesteld aan de hand van de aard van de te verzekeren risico's, de hoogte van het verzekerd belang en de maximale uitkeringstermijn. Een jaarlijkse evaluatie van uw polis minimaliseert de kans op over- en onderverzekering. Met behulp van een 'accres-decres-clausule' in uw polis, vindt achteraf verrekening plaats voor de afwijking van het werkelijk verzekerd belang ten opzichte van het verwachte verzekerd belang. Na afloop van het verzekeringsjaar zal op basis van een opgave van het verzekerd belang premieverrekening plaatsvinden met de verzekeraar. In de polis wordt veelal bedongen dat deze opgave moet worden voorzien van een accountantsverklaring. Dit is overigens een goed moment om de toereikendheid van uw verzekeringsportefeuille als geheel met uw accountant en uw assurantietussenpersoon te evalueren.
Overigens is het bovengenoemde bedrijfsschaderisico slechts een van de vele risico's die u als horecaondernemer loopt. Deze risico's zijn in de loop van de jaren door toenemende wetgeving en maatschappelijke normen aanmerkelijk toegenomen. U dient zich derhalve bij voortduring af te vragen of uw totale verzekeringspakket nog steeds actueel is.
De adviseurs van Deloitte & Touche Branchegroep Horeca en Vrije Tijd beschikken over een uitgebreide checklist Risico's en Verzekeringen Horeca & Vrije Tijd. Samen met deze branchedeskundige adviseurs, uw assurantietussenpersoon en de genoemde checklist, bent u in staat uw risico's te inventariseren en bij de diverse verzekeraars onder te brengen. Bedenk steeds: niet alle risico's moet u verzekeren; niet alle risico's kunt u verzekeren.
Auteur: Wim de Jong
HM30JAAR HM301998
