Vorige week heeft de Chinese overheid reisbeperkingen opgelegd aan de eigen bevolking om verdere verspreiding van het coronavirus te beperken. Dat is slecht nieuws voor het toerisme wereldwijd.
Volgens persbureau Bloomberg maakten in 2018 maar liefst 163 miljoen Chinezen een reis naar het buitenland. Daar waren ze goed voor meer dan 30 procent van de toeristische bestedingen. Zal het wegblijven van Chinese toeristen ook voor de Nederlandse winkeliers en horeca zo’n aderlating zijn?
SARS
Ten tijde van de SARS-uitbraak in 2003 was het aandeel van de Chinese economie nog maar 4 procent van wereldeconomie. Inmiddels is dat 16 procent. Als het coronavirus de Chinese economie voor langere tijd lamlegt, heeft dat dus een veel grotere invloed op de wereldeconomie dan in 2003. Met het toenemen van de welvaart zijn de Chinezen meer buitenlandse reizen gaan maken. Ze komen niet alleen voor cultuur, maar spenderen vooral veel aan luxe consumentenproducten. Thuis in China moeten ze voor bekende merken veel meer betalen. Chinese toeristen staan ook in Nederland bekend als enthousiaste shoppers. Vooral bij diamantairs en in luxe modezaken en warenhuizen in Amsterdam zijn Chinezen graag geziene gasten. Ondanks de sterke groei van het inkomend toerisme vanuit China in de afgelopen jaren, is het aandeel Chinezen nog klein ten opzichte van het totaal aantal buitenlanders dat Nederland bezoekt.
Uit gegevens van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) blijkt dat vorig jaar ruim 300.000 Chinezen naar Nederland kwamen en hier zo’n 530.000 keer overnachtten. Dat is respectievelijk 1,9 en 1,7 procent van het totaal aantal buitenlandse toeristen en overnachtingen.
32,5 miljard
Het is nog zeer onzeker hoelang de reisbeperkingen zullen duren. Maar wat zouden de gevolgen zijn wanneer er een jaar lang geen Chinese toeristen naar Nederland zouden komen? Alle buitenlandse toeristen besteedden volgens het CBS in 2018 maar liefst 32,5 miljard euro aan horeca en retail in Nederland. Per toerist is dat gemiddeld 2.214 euro tijdens het verblijf. Maar de Chinese toerist is niet gemiddeld. Volgens NBTC Holland Marketing gaven Chinese toeristen per verblijf in 2016 zo’n 75 procent meer uit dan de gemiddelde toerist. Dit zou betekenen dat de horeca en detailhandel met het wegblijven van 300.000 Chinezen in een jaar tijd zo’n 1 miljard euro zou mislopen. Dat is ruim 2 procent van de jaaromzet in de horeca en detailhandelsbranches als mode, warenhuizen en juweliers, hoewel dit percentage voor enkele winkeliers best eens fors hoger kan liggen.
Geluk bij een ongeluk
Al met al lijkt de bijdrage van Chinezen aan de omzet van de toeristische sector in Nederland niet zo groot als Bloomberg schetst. Dit geldt ook voor Amsterdam, waar ongeveer de helft van de Chinezen overnacht. Het aandeel Chinese toeristen binnen het totaal van de buitenlandse toeristen dat in de hoofdstad overnacht, is gelijk aan het landelijk gemiddelde. Een grote kanttekening bij deze berekening is bovendien dat die is gebaseerd op de aanname dat de Chinezen een heel jaar wegblijven. Zo ver is het nog lang niet. Voorlopig is het een geluk bij een ongeluk dat het aantal Chinese toeristen in de wintermaanden grofweg de helft lager is dan in de zomermaanden (zie onderstaand figuur). Dus als de crisis tot enkele maanden beperkt blijft, is het verlies voor de toeristische sector klein, al zal een enkele juwelier, restauranthouder of hoteleigenaar hier wellicht anders over denken. Toch is het algemene beeld dat de 30 procent uit het bericht van Bloomberg voor Nederland minstens een factor tien kleiner is. Dat komt doordat Chinezen, net als de meeste mensen, vooral in hun eigen regio op vakantie gaan.