Dat Giethoorn ooit door de Zuiderzee in tweeën gespleten is (het centrum werd weggevaagd), weet lang niet iedereen. Het 'wereldbekende' dorp bestaat eigenlijk uit twee dorpjes; met twee kerken, twee fanfares... Maar met slechts één Harmonie.
De films en documentaires van Bert Haanstra stonden onlangs weer volop in de belangstelling, dankzij het verschijnen van een dvd-box. Volkomen terecht natuurlijk, dat deze cineast geëerd werd, want wie kent niet zijn hilarische film Fanfare? Eenmaal raden waar Bert en zijn 'crew' zich verpoosden temidden van gezellige Gietersen. Juist, in het restaurant van Hotel De Harmonie.
De enige echte
De Harmonie ligt aan de oudste toegangsweg van Giethoorn. Dat wetende, zal het niemand verbazen dat reeds 150 jaar geleden een gastvrije, dan wel zakelijk ingestelde inwoner het plan opvatte om aldaar een uitspanning neer te zetten. 'Het was overigens normaal, destijds in kleine dorpen, dat zo'n kroeg of herberg gecombineerd werd met een boerenbedrijf,' vertelt Jan Beenen; hij is sinds 1996 de uitbater. 'Het bedrijf is een aantal malen afgebrand en weer opgebouwd. In de jaren zeventig kreeg het de huidige vorm en opzet, waarbij de behoeften van het eigen dorp sterk meegewogen werden. Denk aan accommodatie voor bruiloften en andere feesten. De enige echte fanfare had hier zijn thuisbasis. Het café De Fanfare - elders in Giethoorn - heeft pas drie jaar na de film zijn naam gekregen.'
Volgend jaar wordt in Giethoorn herdacht dat de beroemde film van Haanstra gemaakt werd; dan vijftig jaar geleden. Hopelijk zonder Fanfare-achtige dorpstwisten. Per slot van rekening lopen er nog wat Gietersen rond die als figurant meegedaan hebben. Jan Beenen is pas elf jaar geleden in dit rustieke, karakteristieke dorpje komen wonen. 'Oorspronkelijk kom ik uit Zwolle,' vertelt hij. 'Dat ligt niet ver weg, dus als kind werd ik regelmatig door mijn ouders meegenomen naar Giethoorn. Dat ik hier hotelier geworden ben, is louter toeval: dit bedrijf was van mijn schoonouders. Mijn vrouw en ik hebben beiden de Hoge Hotelschool Den Haag gedaan; daarna hebben we allebei diverse functies in de hotellerie bekleed - ik was op het laatst directeur van een hotel in Amsterdam -, maar De Harmonie lonkte. Ik had eigenlijk nooit allerlei afwegingen gemaakt met betrekking tot mijn loopbaan, zo van: een grote hotelketen met buitenlandse "opportunities" of een gezellig familiehotel in de provincie. Dit kwam gewoon op mijn pad.' De Harmonie was overigens nog geen hotel toen Beenen en zijn vrouw het bedrijf overnamen; enkel een restaurant.
Score
Voor Beenen telt primair het plezier in zijn werk; carrièremogelijkheden zijn daaraan ondergeschikt. Maar dat hij hotelier wilde zijn, en liefst zelfstandig, stond voor hem buiten kijf. Beenen: 'In de hotellerie werk je toch tachtig uur per week, dus dan kun je maar beter voor jezelf bezig zijn. En natuurlijk moest De Harmonie hotelkamers krijgen. De hotelschool heb ik niet voor niks gedaan. Een haalbaarheidsonderzoek? Nou, een eigen onderzoekje... Ik ben gaan praten met mensen uit het regionale bedrijfsleven, gewoon om wat indrukken op te doen. Het is niet zo dat we er een uitgebreide studie van gemaakt hebben. En laten we wel zijn, op Giethoorn komen hordes toeristen af. Zo'n waagstuk was het bouwen van hotelkamers nu ook weer niet. Maar van louter het zomerseizoen kun je als hotelier (16 kamers) natuurlijk niet bestaan, dus voor de levensvatbaarheid van het bedrijf moesten we wel wat meer doen dan alleen de deuren openzetten.'
Hoe dan ook, van zakelijke overnachtingen moet De Harmonie het niet hebben; negentig procent van de markt bestaat uit toeristen. Zij weten dit hotelbedrijf vooral via het internet te vinden. 'Maar ook via de mond-tot-mondreclame,' benadrukt Beenen. 'Dat is in de toeristische markt nog steeds heel belangrijk. Tachtig procent van onze hotelgasten heeft wel op de één of andere manier van De Harmonie gehoord. Vervolgens gaan ze naar onze website om zelf wat indrukken op te doen. Bovendien zijn er websites als Booking.com.'
Op Booking.com zien we dat De Harmonie het enige viersterrenhotel van Giethoorn is (het dorp telt drie hotels) en dat de gemiddelde 'score' er zijn mag: een 8,2. De 58 hotelgasten die hun beoordeling op de website achtergelaten hebben, zijn vooral te spreken over de properheid, het gastheerschap en de keuken. Weliswaar klaagt iemand over rondrennende kinderen, maar 'Jakob met vrienden' uit Klundert vermeldt expliciet de heerlijke maaltijden. En daarmee zijn we aanbeland bij waar het eigenlijk om gaat in deze rubriek: het restaurant.
De kaart
Het bord bij de ingang van de parkeerplaats laat er geen twijfel over bestaan: Hotel-Café-Restaurant; de bezoeker kan dus gerust neerstrijken voor een eenvoudige versnapering. Na een wandeling of fietstocht langs rietgedekte boerderijen en pittoreske bruggetjes, of wellicht een kanovaart door het natuurgebied De Wieden, is het goed toeven op het terrasje van De Harmonie. Binnen hoeft de gast niet te vrezen voor een stijlbreuk met de omgeving: ook al is de restaurantruimte niet lang geleden 'gerestyled' ofwel gemoderniseerd, waarbij adviezen van ene Jan des Bouvrie geen gehoor vonden, de verwijzingen naar de oorsprong geven een vertrouwd en knus gevoel: stalraampjes, een staldeur naar het ontbijtbuffetzaaltje, rotan stoelen, vierkante pilaren die de zoldering stutten, een houten vloer...
's Zomers hanteert Jan Beenen twee menukaarten; de zeilers, kanovaarders, wandelaars en fietsers worden tegemoetgekomen - in hun 'jachtige bestaan' - met een brasseriekaart. Maar de grote kaart laat pas echt zien wat de keuken van De Harmonie vermag. Voorgerechten (8) van 8,50 tot 13,50 (visselectie van gerookte zalm, paling en Hollandse garnalen); hoofdgerechten (13) van 19,- tot 32,50 (gebakken zeetong met vissaus, vruchtjes of naturel); menu's van 42,50 en 43,50.
Dat een Giethoorns restaurant veel visgerechten op de kaart heeft staan, zal geen verbazing wekken, maar de echte vleeseters hebben niets te klagen: tournedos, hertenbiefstuk, varkenshaas, eendenborstfilet, lamsrugfilet en kalfsrib-eye, allemaal voorzien van traditionele sauzen en garnituren, bewijzen eer aan het arcadische landschap van IJssel, boswachterijen en natuurparken. Giethoornse paling, gebakken op grootmoederswijze (Been: 'Rustig de tijd geven om gaar te laten worden.') en het Wieden Menu, met daarin twee palinggerechten, bewijzen dat De Harmonie bereid is om wat extra moeite te doen voor de gasten, want de palingvisserij leidt een kwijnend bestaan in ons landje.
Binnen houden
De meeste restaurantgasten komen uit de directe omgeving, en ze komen vaak terug. 'Ook veel mensen die ooit hier in het hotel zijn geweest,' vult Beenen aan. 'Zij komen een avond eten om wat nostalgie op te doen. We hebben een leuk persoonlijk contact met de gasten. Natuurlijk weet het bedrijfsleven ons ook te vinden.' In een toeristisch dorp dat ongetwijfeld allerlei leuke eethuisjes kent, moet een hotelrestaurant iets eigens hebben, wil het overeind blijven in het geweld van hap en snap keuzes, culinaire trends en gastromanie. 'We richten ons echter niet primair op de restaurantgasten,' zegt Beenen eenvoudig. 'We zijn een hotel met een restaurant. Dat ook niet-hotelgasten hier komen eten, ligt gewoon aan onze goede keuken. We hebben een eigen stijl van koken, een eigen smaak... Kennelijk spreekt dat veel mensen aan. En met onze zestien hotelkamers hebben we doorgaans ons restaurant wel vol. We weten de hotelgasten dus binnen te houden.'
Daarbij hoort natuurlijk het weetje dat vrijwel iedereen boekt op basis van een arrangement; een diner is inbegrepen. 'We proberen dat sterk te sturen,' erkent Beenen. 'Dat betekent overigens wel dat we daar veel voor moeten doen. We moeten de mensen iedere avond iets anders kunnen voorzetten, en een avondvullend programma bieden. Bij ons zit men minimaal twee uur aan tafel. Dat komt trouwens vooral doordat we ons sterk richten op de Belgische markt; we hebben heel goed geluisterd naar onze Belgische gasten. Belgen zijn nu eenmaal meer fijnproevers dan Nederlanders, en dus veel minder snel tevreden op gastronomisch gebied. Dus als we ons ergens door onderscheiden, dan is het de aandacht die we besteden aan een menu. Ook al zijn we primair een hotel, het is wel zo dat ons restaurant in hoge mate bijdraagt aan de aantrekkelijkheid en gezelligheid van De Harmonie.'
Hotel De Harmonie
Kamers: 16
Zalen: max. 150 personen
Kamerprijzen: 90,- en 115,- (terras aan het water)
Arrangementen: 150,-/175,- (3-daags) tot 520,-/610,- (8-daags)
Verhouding omzet logies/restaurant: 50/50
Couverts: 40 tot 50
HM302007
