Het coronavirus heeft Nederland nog steeds in de houdgreep. Heel Gall-- pardon, heel Nederland? Nee, een kleine nederzetting bleef moedig weerstand bieden aan de overwel-- aan Covid-19. (Met dank aan Goscinny & Uderzo.) ‘Veertig procent meer omzet dan vorig jaar.’ Hoorden we dat goed? Ja, dat hoorden we goed.
Zij die naar de Giro en Vuelta gekeken hebben, en vervolgens afgereisd zijn richting het Drentse Dwingeloo (via Zwolle), zullen niet onmiddellijk onder de indruk geweest zijn van het landschap: een kanaal, weilanden en lange, rechte wegen. Oké, meneer Rutte, een vakantie in eigen land is prima, maar mag het iets spannender? Wees gerust, want Dwingeloo ligt te midden van prachtige natuur: het Nationaal Park Dwingelderveld, het Nationaal Park Drents-Friese Wold en een Natura 2000 gebied, genaamd Holtingerveld. Het eerst genoemde nationale park is het grootste natte heidegebied van West-Europa, het tweede is een verademend groot bosgebied (het op één na grootste van ons land) en Holtingerveld kenmerkt zich door een uitzonderlijke diversiteit.
Dwingeloo zelf is in 2011 uitgeroepen tot groenste dorp van Europa. Wie had dát kunnen bedenken toen in 1181 voor het eerst melding gemaakt werd - in de archieven - van dit woonoord, omringd door havezaten en landgoederen.
Dertiende generatie
De grote groene brink (beschermd dorpsgezicht) wordt gedomineerd door de Sint-Nicolaaskerk, stammend uit het begin van de vijftiende eeuw. De zogenaamde siepeltoren (een torenspits in de vorm van een ui) is qua architectuur dusdanig afwijkend, voor Nederlandse begrippen, dat er een legende aan verbonden is. Aan de brink staat tevens onze bestemming: Hotel & Restaurant Wesseling, het oudste familiebedrijf van Nederland (op een timmerfabriek na).
In een document uit 1662 wordt gerept over zeven ‘vaenen’ bier die door het toenmalige ‘hotel’ (een brouwerij en logement) geleverd werden. Inmiddels zijn we dertien generaties verder. De huidige uitbaters van dit oudste familiehotel heten Mark Bergmans en Annemarie Bergmans-Wesseling. Mark is dus ‘van de koude kant’. Zo wordt dat gezegd in Brabant, als je aangetrouwd bent, en daar komt hij vandaan. Annemarie is geboren en getogen in Hotel Wesseling; daadwerkelijk geboren in een van de hotelkamers. Deze twee hoteliers hebben elkaar tijdens hun studie aan de Hogere Hotelschool Leeuwarden leren kennen. In januari 1995 hebben zij het bedrijf overgenomen van Annemaries ouders; nu dus 25 jaar geleden. Ter ere van dat jubileum hebben zij het bier ‘1662 Volmaakt Blond’ laten brouwen.
De dertiende generatie… Mark en Annemarie hebben drie dochters, maar het onderwerp erfopvolging komt binnen het gezin eigenlijk nauwelijks ter sprake. Het is wel zo dat de oudste dochter wat betreft haar studie in de voetsporen van haar ouders is getreden: zij is afgestudeerd aan de Hogere Hotelschool Leeuwarden. De middelste dochter studeert Rechten; de jongste doet dit jaar eindexamen HAVO. “Als één van hen ons wil opvolgen, moet zij het echt zélf leuk vinden,” zegt Annemarie. “Niet omdat de ouders het belangrijk vinden dat dit bedrijf binnen de familie blijft. Het zijn wel echt kinderen van twee horecaondernemers: dat zien we als zij in de vakantie hier meehelpen. Het plezier straalt ervan af.”
Kritisch kijken
Tegenover Hotel & Restaurant Wesseling, aan de overkant van de brink, staat Grand Café De Brink (met tien hotelkamers). Ook dat bedrijf is van Mark en Annemarie. “Vorig jaar hebben we daar ingrijpend laten verbouwen,” vertelt Mark. “In dat pand bevindt zich een zaal van 250 vierkante meter. Die zaal, plus een stuk erachter, is compleet gestript en opnieuw tot een evenementenzaal gemaakt. Bovendien is in De Brink nu een notariskantoor gevestigd. De zaal is geschikt voor… alles wat in 2020 even niet mag. Toch zijn we blij dat we het gedaan hebben. Dat de zaal momenteel geen geld oplevert is natuurlijk jammer, maar dat komt wel weer.”
Na die forse investering vorig jaar volgde de ‘coronatijd’, en juist die periode heeft voor veel kleine veranderingen gezorgd in de bedrijfsvoering. Mark: “We hebben nu een ander verdienmodel. Onderaan de streep is veel veranderd; aan de kostenkant ook. Voorheen vulden we de eerste hotelkamers vaak met aanbiedingen, of via samenwerking met een derde partij die een arrangement in de markt zette. De kamerprijs was lager dan momenteel, en we droegen commissie af. Dat is niet meer zo. We hebben de kamerprijs verhoogd, en de gasten boeken meer dan in voorgaande jaren rechtstreeks. Dus geen commissie meer. Daarbij komt dat de gasten langer blijven. Eerst hadden we een gemiddelde verblijfsduur van anderhalve nacht; dat is nu drie nachten.”
Ook heel prettig voor de inkomsten is dat het restaurant draait als nooit tevoren. “We waren er al aan gewend dat heel veel van onze hotelgasten hier dineerden,” vertelt Annemarie. “Dat ging veelal via een arrangement waarbij iets van de kamerprijs af ging. Maar nu kiest in plaats van zestig procent zo’n negentig procent van de gasten voor ons restaurant. Vrijwel honderd procent sinds onze collega’s de deuren weer moesten sluiten. (Dwingeloo telt negen restaurants.) We hebben minder aanloop van buiten, omdat er geen stoel meer vrij is. We kunnen nog uitwijken naar ons bedrijf aan de overkant, maar hier zit het vol.”
Mark: “Doordat de kamerprijs nu hoger is dan in het pre-corona tijdperk, en de gasten langer blijven, is de hotelomzet voor ons belangrijker geworden; veel belangrijker dan de bij-omzet die we aan passanten dankten. We zijn weer eens kritisch naar ons bedrijf gaan kijken en hebben de hotelgast nóg meer op een voetstuk geplaatst. Voorheen was het terras min of meer gereserveerd voor de passanten, maar die tijd is voorbij. Toen we op 8 mei weer open gingen, zijn we buiten gaan opdekken met linnen, zilver en kristal. Bovendien zijn we luxer gaan koken voor onze gasten. Dus geen ‘arrangementmenu’ meer. Onze gasten kunnen kiezen uit vijf voorgerechten, vijf hoofdgerechten en vijf nagerechten. (De verblijfsduur van de gasten is langer, dus meer keuze.) Voor het menu vragen we vier euro meer. Daar had niemand een probleem mee. Voor de koks geldt dat zij nu heel gericht kunnen werken: niet meer al die saté en uitsmijters voor passanten.”
Drijvende kracht
Hoe kun je de hotelgast optimaal van dienst zijn in deze coronatijd? Die vraag stelden Mark en Annemarie zichzelf. Zij beseften dat ondernemers geneigd zijn om alsmaar te streven naar meer en groter, daarbij soms voor lief nemend dat het product aan kwaliteit inboet. “Dát wilden we per se voorkomen,” benadrukt Mark. “Om een voorbeeld te noemen, we hadden een ontbijtbuffet. Dat was heel groot, met veel eigengemaakte producten. Hartstikke leuk. Maar momenteel geen goed idee met het oog op de anderhalve meter regel. We hebben nu dus een à la carte ontbijt. Het kost in de vroege uren wat extra personeel, maar ik word er heel blij van. Geen rij meer, geen hectiek, en we houden veel minder etenswaren over dan bij een buffet. Voor een buffet moet immers alles in grote hoeveelheden bereid worden, omdat niemand mis mag grijpen. Nu is het een sport geworden om niets over te houden.”
De kostprijs van het ontbijt is gehalveerd, maar de verkoopprijs is met vier euro verhoogd. Logisch, gezien het à la carte aspect. Daarbij moet aangetekend worden dat het ontbijt in Hotel Wesseling slechts 8,50 kostte. En dat de kwaliteit helemaal niets te wensen overlaat, mede doordat er zo veel mogelijk gebruik gemaakt wordt van lokale leveranciers.
Coronacrisis of niet, het gaat goed met Hotel Wesseling. Kleine veranderingen in de bedrijfsvoering bleken een remedie te zijn tegen het virus dat menig ondernemer zorgen baart. Dus de vraag rijst wat deze hoteliers ‘zo willen houden’, in de post-corona tijd. Wat wordt voor hen het nieuwe normaal? Annemarie: “Corona heeft voor ons bedrijf betekend dat we meer vanuit de basis, meer vanuit de essentie zijn gaan werken. Terug naar hoe we het eigenlijk het allerliefst hebben: gasten die gewoon een kamer boeken en daar een redelijke prijs voor betalen. Gasten die in ons hotel gebruik maken de menukaart waarop mooiere gerechten staan dan vorig jaar. Gasten die meerdere nachten blijven.”
Hotel Wesseling is overduidelijk een familiebedrijf: Mark en Annemarie samen vormen de drijvende kracht achter alles wat er bedrijfshalve gebeurt. “Wij staan aan het hoofd, zetten de lijnen uit en zijn bepalend,” geeft Annemarie toe. “We zorgen ervoor dat iedereen alles op dezelfde manier doet. Wij zijn het bedrijf, en niemand mag verzaken. De manier waarop wij in het leven staan, moet merkbaar zijn binnen dit hotel. In het volle besef, overigens, dat dit product samen met de medewerkers wordt gemaakt. Wij zijn er ook voor hen, en zullen in principe altijd aanwezig zijn om hen te steunen. Het draait om saamhorigheid - binnen ons gezin én binnen ons bedrijf.”
Sociale media
Na het bovenstaande zal het geen verbazing wekken dat Hotel Wesseling een stand-alone hotel is. “We zijn wel een tijdje lid geweest van Hampshire,” bekent Mark. “Na een aantal jaren zagen we in dat het lidmaatschap van een keten of groep voor ons geen toegevoegde waarde had. Wij voelden ons sterker dan Hampshire. We hebben ook altijd onze eigen website gehouden, en eigen marketingactiviteiten. We hebben ons gastenbestand al die tijd goed bewaakt. Destijds waren we lid om kennis te verwerven, vooral met betrekking tot de markt. Voor de inkoop hoefden we het niet te doen: geen enkele leverancier heeft ons meer laten betalen toen we geen lid meer waren. Heineken zelfs minder.”
Hotel Wesseling ‘in zijn eentje’ is vrijwel niet afhankelijk van de OTA’s. Mark: “Marketing is voor ons een kwestie van voldoende present zijn in de sociale media. Afgezien van Google Ads doen we niets op het gebied van adverteren. We hebben een e-mailbestand van 1.600 gasten. Plaatselijk sponsoren we de volleybalvereniging. En we hebben borden staan rondom het voetbalveld. We leven nu eenmaal in een dorp.”
Ook wat betreft de front- en backoffice aangelegenheden wordt ondersteuning vanuit een keten-hoofdkantoor niet gemist. “Daar hebben we een consultant voor in de arm genomen,” verklaart Mark. “Dat waar we zelf niet goed in zijn, zoals revenu management, hebben we uitbesteed. Dat geldt ook voor de optimalisatie van onze website. Een officemanager zou ons zo’n 400 euro in de maand meer kosten; voor ongeveer hetzelfde geld hebben we een abonnement op die diensten. Dáár is iemand voltijds gefocust op revenu management. Wij hebben nu een receptionist die zich helemaal kan richten op de gasten. We willen zo min mogelijk op kantoor en zo veel mogelijk op de werkvloer aanwezig zijn. Dat is een keuze.”
Toerisme; daar moet Hotel & Restaurant Wesseling het van hebben. Volgens Mark en Annemarie is het nog nooit zo druk geweest in Dwingeloo. Uit de kluiten gewassen campings in de onmiddellijke omgeving zorgen voor hoge bezoekersaantallen in het dorp. Dat is momenteel van belang met het oog op de coronamaatregelen, maar problemen hebben zich tot nog toe niet voorgedaan. Zeker niet wat betreft de naleving. Annemarie: “Ik durf daarin ook voor onze collega’s te spreken. Dwingeloo is een van de braafste jongetjes van de klas.”
De zakelijke markt is nauwelijks van betekenis voor Hotel Wesseling: circa tien procent op jaarbasis. Het meest opvallende niet-leisure element in de omgeving is Astronomisch Instituut Astron, bekend vanwege de enorme radiotelescoop. Daar werken een paar honderd mensen.
En over astronomische cijfers gesproken… In september 2020 heeft Hotel & Restaurant Wesseling veertig procent (40%) méér omzet gedraaid dan in september 2019. Mark geeft graag opheldering: “De eerste kamers gingen weg voor 40 euro, nu gaan ze voor 100. In ons restaurant eten dertig gasten meer per dag, voor 4 euro meer per menu. De meeste gasten nemen nu - bij het meer culinaire menu - een fles wijn in plaats van een glas. De ontbijtprijs is verhoogd, en als onze gasten ‘s middags op pad gaan, willen ze een picknickmand meenemen. Op ons terras zijn de gasten, dankzij de coronamaatregelen, gedisciplineerder, en er is veel meer doorstroming. Alle stoelen worden optimaal benut.” Van 15 maart tot 8 mei was dit hotel gesloten; daarna hebben ze van de nood een deugd gemaakt.
Over Mark en Annemarie Bergmans
Zij is hier geboren en getogen, in het hotel van haar ouders. Ten tijde van haar grootouders was Hotel & Restaurant Wesseling nog grotendeels een boerderij: deels herberg en taveerne. Opa was meer boer dan caféhouder. Annemarie deed de HAVO, dacht na haar eindexamen nog even aan de Politieschool, maar koos toch voor de Hogere Hotelschool Leeuwarden. Zij vertoeft graag in de natuur, doet aan hardlopen en mountainbiken, en bekommert zich om drie dochters en een labrador.
Mark is afkomstig uit Oisterwijk (Brabant). Ook hij vertrok na de HAVO richting Leeuwarden voor de hogere hotelschool. Annemarie en hij behoorden allebei tot de eerste lichting; daar sloeg de vonk over. Toen Mark 11 jaar oud was, werd hij ‘meegesleurd’ naar Saint-Tropez waar zijn ouders een hotel gekocht hadden. Na vijf mooie jaren keerde het gezin terug naar Nederland, om vervolgens - twee jaar later - opnieuw naar Frankrijk te emigreren. Zijn ouders hadden weer een hotel gekocht, ditmaal in Parijs. (Marks vader was oorspronkelijk bankdirecteur.) “De afgelopen maanden ben ik terug in de tijd gestapt,” onthult Mark. “Ik ging, net als destijds samen met mijn vader, koken voor een à la carte ontbijt. Ik vond het heel erg leuk.”
Net als Annemarie houdt Mark van mountainbiken. Tevens van lekker eten en een goed glas wijn. De ontwikkelingen binnen de hotellerie - zeker in dit coronajaar - houden zij nauwlettend in de gaten. Annemarie: “Wij letten heel goed op, kijken goed om ons heen, weten wat er gebeurt en zijn dus prima in staat om ons eigen pad te volgen.”
Fotografie: Paul van der Wal
Blijf je graag op de hoogte?
Twee keer per week het actuele en relevante hotelnieuws in je mailbox? Schrijf je hier in voor onze digitale nieuwsbrief en blijf op de hoogte.
HM302020
