Voor gasten en hoteliers is water er doorgaans ‘gewoon’ wanneer de kraan wordt opengedraaid. Om heel Nederland te voorzien van drinkwater is echter een complexe infrastructuur nodig, die zijn eigen uitdagingen met zich meebrengt. Hans de Groene houdt zich hier, als directeur van de Vereniging van waterbedrijven in Nederland (Vewin), op dagelijkse basis mee bezig en schetst hoe de drinkwatervoorziening in Nederland ervoor staat.
“Er is zeker een vraagstuk rondom de toekomstige zoetwaterbeschikbaarheid. Dat heeft alles te maken met klimaatverandering: in de winter wordt het natter, in de zomer wordt het droger”, legt De Groene uit. Ondanks dat de drinkwatersector slechts 1,7 procent gebruikt van het zoete water dat Nederland ieder jaar via de grote rivieren en door middel van neerslag bereikt, dreigen er knelpunten.
Dit hangt samen met een groeiende bevolking en economie: “Dat is op zich niets nieuws, want in het verleden is de drinkwatervraag ook gegroeid. Wat nu wel anders is, is dat het in betrekkelijk korte tijd lastig is geworden om investeringsplannen tijdig uit te voeren. Dat heeft alles te maken met ingewikkelde vergunningverlening en soms trage besluitvorming. Nederland wordt steeds voller en de ruimte is schaars, dus de afwegingen die overheden moeten maken zijn lastig.”
Dit artikel maakt onderdeel uit van onze white paper Hotel & Water. Download de hele white paper hier.
Probleemregio’s
In samenwerking met de provincies en het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat werd onlangs het Actieprogramma beschikbaarheid drinkwaterbronnen 2023-2030 opgesteld, om ook in de komende jaren op te kunnen schalen en aan de stijgende vraag te voldoen. In een aantal gebieden is de kwestie nijpender dan op andere plekken in het land: “In sommige regio’s zijn er al problemen. Het capaciteitsgebrek dreigt het meest in regio’s in het oosten: Twente en de Achterhoek. Ook Groningen, de regio Den Haag, delen van Utrecht en West-Brabant zijn inmiddels plaatsen waar met voorrang de capaciteit uitgebreid moet worden. In een paar van die regio’s, Twente en inmiddels ook West-Brabant, wordt al ‘nee’ gezegd tegen nieuwe zakelijke klanten die een aansluiting willen op het drinkwaternet. Als we niets doen, dreigt dat ook te gaan gebeuren voor nieuwe, grootschalige woningbouwontwikkeling.”
De Groene benadrukt dat de tien drinkwaterbedrijven die Nederland telt, in de komende vijf jaar de productie moeten kunnen vergroten: “Dat is een kwestie van toegang krijgen tot bronnen, zij het grondwater of oppervlaktewater, vergunningen krijgen om die bronnen te benutten en vergunningen krijgen om productievestigingen te bouwen en de bijbehorende infrastructuur aan te leggen. Na 2030 moeten we in principe rekening houden met een stijgende drinkwatervraag. Dat is omgeven door onzekerheden en daarom werken drinkwaterbedrijven altijd met verschillende scenario’s. Als je merkt dat er een tekort aan zit te komen, ben je te laat.”
Naast een groeiende vraag, is ook klimaatverandering een factor die een grotere rol gaat spelen in het vermogen om genoeg schoon drinkwater te produceren: “Als het warmer wordt, kan dat het verbruik beïnvloeden. Dan hebben we het over piekverbruik, maar wellicht ook over structureel verbruik. En we krijgen te maken met een veranderende zoetwaterhuishouding: bij een stijgende zeespiegel en minder water in de rivieren op bepaalde momenten, kan in het westen meer verzilting plaatsvinden. Dat kan voor ons een probleem zijn, net als wanneer de rivieren laag staan in drogere zomers en de concentratie vervuilende stoffen hoger ligt.”
Beroep op gasten
De vergroting van de productie is niet de enige manier waarop het drinkwatervraagstuk wordt aangepakt. De Groene voegt toe dat het eveneens belangrijk is om zuinig met drinkwater om te gaan: “Eerder dit jaar is een plan gemaakt voor drinkwaterbesparing. Daarin is afgesproken dat we ernaar streven om het drinkwaterverbruik richting 2035 per hoofd van de bevolking met 20 procent te verminderen. Dat wil zeggen dat we in 2035 uit moeten komen op 100 liter per persoon per dag. Ook van het bedrijfsleven vragen we om het drinkwaterverbruik met 20 procent terug te brengen.”
“Hotels kunnen hier met technologische ontwikkelingen een bijdrage aan leveren: een waterbesparende douchekop, een kleine knop op het toilet. En je kan gasten oproepen om verantwoord met drinkwater om te gaan. Als ik in een hotel kom, word ik altijd geïnformeerd over het duurzaam gebruik van handdoeken. Hotels kunnen ook een beroep doen op gasten om zuinig om te gaan met drinkwater.”
Dit artikel maakt onderdeel uit van onze white paper Hotel & Water. Download de hele white paper hier.
