“Een situatie waarin hosts, bewoners en bezoekers op een bestemming ervaren dat er teveel toeristen zijn wat er voor zorgt dat de kwaliteit van leven en de kwaliteit van de bezoekerservaring in het betreffende gebied in onaanvaardbare mate omlaag gaan”, zo zou je de term overtoerisme kunnen duiden. Een prachtige kandidaat overigens om woord van het jaar te worden, maar dat terzijde. Het is een hot topic.
Met name in mijn woonplaats Amsterdam wordt er een fel debat gevoerd over dit onderwerp. Het nieuwe bestuurscollege van de stad lijkt de handschoen op te nemen en kondigt forse maatregelen aan. Dat is ook nodig, want het vorige college stelde de differentiatie van de toerismebelasting – 1 euro meer in populaire wijken en 1 euro minder in minder populaire wijken - als voornaamste daad. Misschien wel de meest nutteloze symboolmaatregel die het gemeentebestuur in 2018 nam. Maar de nieuwe maatregelen getuigen ook niet van veel visie en inzicht.
Opstapplaatsen van rondvaartboten moeten het centrum uit, evenals touringcars, winkelketens en cruiseschepen. “Dat zal die verdomde toeristen wel leren”, hoor je het kersverse college denken. Maar die toerist wordt straks door een slimme ondernemer op snelle en comfortabele wijze alsnog naar het centrum vervoerd, waardoor de drukte geen sikkepit afneemt. Natuurlijk moeten stadsbesturen zorgen voor een leefbare stad voor iedereen en moeten excessen worden teruggedrongen. Het probleem van overtoerisme is complex. Het is een zowel een logistieke, een duurzaamheids- als een marketinguitdaging. Het vraagt om maatregelen die verder gaan dan symboolpolitiek en die vooral gebaseerd zijn op een langetermijnvisie. Het lijkt mij belangrijk om in die visie ook het werkgelegenheidsaspect mee te nemen in een wereld waar banen volgens futuristen in rap tempo zullen verdwijnen, maar in veel mindere mate in servicesectoren als het toerisme.
Het ontwikkelen van zo’n visie kost tijd en dus geld en de uitvoering ervan kost nog meer tijd en geld. In tegenstelling tot de populaire geluiden in de politiek, pleit ik voor een staatssecretaris van toerisme, die moet zorgen voor balans, werkgelegenheid en economische voorspoed. In het huidige populistische debat lijkt mij de komst van een Nationaal Coördinator Toerismebestrijding echter waarschijnlijker.
Lees hier de eerder geplaatste columns van Sander!
HM302018