Familiehotels. Je zou ze bijna vergeten tussen al het geweld van de aankondigingen die de grote hotelketens doen. De ene keten introduceert een nieuw merk, terwijl een andere keten zich gaat richten op ‘long stay’ of het aanbieden van werkplekken. Tegelijkertijd zijn familiehotels de drijvende kracht en een onmisbare factor binnen het hotelwezen.
Een traditioneel familiehotel is in handen van een familie, de naam zegt het al, waarbij de ouders de hulp van de kinderen goed kunnen gebruiken. Ze vallen onder de categorie ‘independent hotels’ binnen onze industrie, maar hebben vaak geen ‘merk’ op de gevel. Helaas gaat niet ieder familiehotel over op de kinderen, maar in dit stuk belichten we twee familiehotels waarin moeders en dochters in harmonie samenwerken en de traditie in ere houden.
De Druiventros: ruim veertig jaar in de familie
Hotel De Druiventros is zo’n familiehotel, er prijken vier sterren op de gevel, het hotel ligt in Berkel-Enschot (vlakbij Tilburg en dichtbij De Efteling) en de drijvende kracht achter het hotel is de hechte familie. Janny Zoontjens-Mutsaers (links op de openingsfoto boven dit artikel) vertelt over de samenwerking met haar moeder Mieke, de eerlijkheid die familieleden tegenover elkaar hebben en het ondernemen in deze roerige tijden. Natuurlijk is ze ook trots op het nieuwe RTL4-programma ‘De Druiventros: d’r op of d’r onder’, dat vanaf 27 april om 21.30 uur bij RTL 4 op tv te zien is. Het is een vervolg op ‘Herrie in de Druiventros’, dat in 2017 veel tongen losmaakte.
Over aandacht in de media heeft de familie overigens niet te klagen, want de crowdfundingactie door de familie om van de Postelse Hoeve een studentenhotel te maken werd breed uitgemeten en bleek een groot succes. In dertien uur werd er een astronomisch bedrag van 2,5 miljoen euro binnengehaald. Dat bedrag wordt aangewend voor de verbouwing en de aankoop van het pand.
Moeder Mieke en dochter Janny werken nog altijd samen in het hotel, alhoewel ‘mams’ vorig jaar hoopte definitief af te kunnen bouwen. “Maar toen kwam corona”, vertelt Mieke, “en daardoor voelde ik mij gedwongen om te blijven helpen.” Het tekent het reilen en zeilen in een familiehotel, waar het bedrijf meer is dan een bedrijf, maar vastgeklonken is aan het leven van de familieleden. “Ik ben nu 72 jaar oud”, vervolgt moeder, “en mijn man en ik zijn al jaren bezig met stoppen, maar we hebben steeds besloten te blijven vanwege de financiën en andere zaken.” Janny vult haar moeder aan: “Het bedrijf is geleidelijk naar mij overgegaan, maar logischerwijs was ik er op mijn twintigste nog niet klaar voor om het hele bedrijf te runnen en toen ik zwanger was, nam mijn moeder weer meer verantwoordelijkheden op zich. Toen mijn man ziek was, gebeurde hetzelfde. Dat is typisch iets voor een familiebedrijf; je helpt elkaar waar het kan en wanneer het nodig is.” Toch moet Janny ook wel een beetje lachen om haar ouders: “Het zijn net twee boemerangs; je gooit ze er bij de voordeur uit, en ze komen via de achterdeur weer terug. Het is gewoon lastig voor ze om het hotel los te laten, het is een gewoonte geworden om hier iedere dag te zijn. Het is net als de hond uitlaten eigenlijk.”
Hotel Asterisk, Amsterdam
In Amsterdam vinden we nog zo’n familiehotel, Hotel Asterisk. Een familiehotel met een rijke historie. Moeder Irma Bucker en dochter Lisa Haagedoorn (rechts op de openingsfoto) werken samen in het hotel, maar ook zoon Johan is fulltime betrokken bij het familiebedrijf. Irma: “Mijn ouders kochten het pand in het begin van de jaren zeventig. Het was eerst een pension en werd verhuurd aan arbeidsmigranten die voor de spoorwegen werkten. Op een gegeven moment hadden mijn ouders genoeg kunnen sparen om het contract met de spoorwegen op te zeggen en te verbouwen. Het werd een mooi hotel en later werden er nog drie panden in de straat bijgekocht, waardoor het hotelbedrijf nu uit vier panden bestaat. In 1994 overleed mijn vader, waarna ik zijn aandeel heb overgenomen. Samen met ons gezin met kleine kinderen verhuisden we halsoverkop naar het hotel, want mijn moeder had heel veel moeite met het overlijden van mijn vader, waardoor zij het bedrijf niet zelfstandig kon voortzetten. De eerste vijf jaar waren hectisch en stressvol; er komt zoveel op je af… Gelukkig is dat allemaal goed gekomen en heb ik later, na mijn scheiding, mijn ex uitgekocht.”
En toen kwamen ook de zoon en dochter van Irma in beeld: “Mijn zoon was net klaar met school, een mbo-hotelopleiding, en kwam in het hotel helpen terwijl hij op zoek was naar een baan. Hij vond het zo leuk, dat hij het is blijven doen. Datzelfde geldt voor Lisa, mijn dochter. Ze is opgeleid tot pedagoge, maar voelt zich als een vis in het water in ons hotelbedrijf, waarin ze ook is opgegroeid.”
Lisa werkt niet alleen mee in het hotel. Nee, de overname van het hotel door haar en haar broer komt nu wel heel dichtbij. Lisa: “Het is voor ons een mooie kans om het op onze eigen manier te doen. Wanneer de coronaperiode voorbij is, doet mijn moeder definitief een stapje terug en gaan mijn broertje en ik het echt helemaal zelf doen.” De taken zijn nu al goed verdeeld; iedereen heeft zijn eigen expertise en zijn of haar eigen aandeel in het familiehotel, vertelt Lisa: “Mijn broer Johan is meer van de cijfers, van het kantoor. Hij doet ook veel reparaties zelf. Zelf ben ik meer van de ‘voorkant’ en het visitekaartje van het bedrijf. Daarbij doe ik ook de website en maak ik de foto’s daarvoor zelf. Iedereen heeft echt zijn eigen kwaliteiten en verantwoordelijkheden.”
Dat familiegevoel is heel bijzonder
Het is niet zo dat er nooit een onvertogen woord valt in een familiehotel, want familieleden durven elkaar de waarheid te vertellen. Zo ook in Berkel-Enschot. Janny: “Het mooie is, dat we dezelfde passie delen. De ene keer is het leuk en de andere keer wat minder, maar we zijn altijd heel hecht gebleven. Het belangrijkste is dat je met elkaar blijft praten, want dan lost alles zich weer op. Vergeet niet dat dit hotelbedrijf al langer dan veertig jaar geleden door mijn ouders is opgezet en dat ik in het hotel ben opgegroeid. Op mijn tiende riep ik al dat ik de baas zou worden en Jantje, mijn zoontje van negen jaar oud, roept nu hetzelfde. En dat ‘familiebedrijfsgevoel’, dat krijg je niet wanneer je voor de bank werkt en op kantoor zit. We delen alles samen, zowel plezier als verdriet, maar we zien hier ook liefdes ontstaan en zorgen voor leuke cadeautjes bij zwangerschappen. We gaan als familie zelfs nog vaak met elkaar op vakantie. We kunnen echt niet zonder elkaar en ons personeel kan het hotel prima runnen zonder ons als dat nodig is.” Op vakantie gaat de familie regelmatig, want wonen in het hotel is best belastend. Janny: “Als je alleen maar bezig bent met het bedrijf, dan stomp je af. Het leuke van de horeca is, dat als je op vakantie gaat, je bij de andere ondernemers in hun ‘showroom’ kunt kijken. Dan doe je inspiratie op én ben je er lekker even uit. Prachtig toch?”
In Amsterdam is dat familiegevoel even groot en ook hier kunnen de emoties hoog oplopen. Irma: “Soms is dat zelfs gênant, want we sparen elkaar totaal niet. De moeder-dochterband en de verantwoordelijkheden binnen het hotel lopen soms door elkaar, maar dat is ook een van de redenen waarom ik een stapje terug wil doen. Mijn kinderen zijn 28 en 30 en er helemaal klaar voor om op eigen benen te staan. Ik heb zelf ervaren hoe belangrijk het is om een goede band met je kinderen te hebben vanwege de relatie met mijn eigen moeder. Ze kwam elke dag op de koffie in het hotel, want ze woonde tegenover, maar dat zorgde er ook voor dat we privé geen verdere band konden ontwikkelen. Met mijn kinderen doe ik dat anders.” “Zeker weten”, lacht Lisa. “Je wilt niet weten hoeveel leuke dingen we samen doen. Shoppen, wandelen, sporten… We zijn echt een hecht gezin.”
In Hotel De Druiventros was de opvolging ook al langer in kannen en kruiken, maar moeder Mieke heeft vooralsnog geen afstand gedaan van het bedrijf, zoals haar dochter zojuist al vertelde. Volgens moeder is verkoop van het hotel ooit wel ter sprake gekomen, maar werd er rekening gehouden met de kinderen: “Natuurlijk hebben we overwogen de zaak te verkopen, maar dat konden we onze kinderen niet aandoen omdat ze zo graag in het bedrijf wilden stappen. Als kind liep Janny al mee en we woonden in het hotel toen zij opgroeide. Hetzelfde doet zij nu met haar kinderen, want toen mijn man en ik verhuisden, is zij met haar gezin in het hotel komen wonen. Haar kinderen praten nu met alle hotelgasten, spelen op het parkeerterrein en kennen hier iedereen. Het zou me niet verbazen als Jantje later op de directiestoel gaat zitten.”
Het bedrijf is veranderd door de jaren heen
In al die jaren is er wel veel veranderd; Mieke heeft het allemaal meegemaakt in haar werkzame leven. “Als je ziet hoeveel papierwerk je tegenwoordig moet doen; werkelijk alles moet je verantwoorden. Er is een soort ‘afschuifsysteem’ ontstaan in onze samenleving, waarbij risico’s worden verlegd naar anderen. Is het niet vanwege asbest, dan is het wel om brandveiligheid…” Janny (De Druiventros): “Het bedrijf is ook daadwerkelijk veranderd. Tegenwoordig is het niet alleen een hotel, maar wordt de locatie veel breder ingezet. We hebben hier een casino, sportzalen en bovendien volgen drie klassen van de mavo hier hun lessen. Overigens hebben we als familie nog een hotel, in Nieuwvliet-Bad, maar dat verhuren we aan Fletcher. Je kan jezelf niet in tweeën delen, dus dit is een mooie constructie. Fletcher huurt het al tien jaar. Naar volle tevredenheid trouwens.”
Hotel Asterisk zal ook onder de bezielende leiding van Lisa en Johan een familiehotel, een independent hotel, blijven. Er komt zeker geen ‘merk’ aan de gevel, aldus Lisa: “We zijn juist trots op onze geschiedenis, dat is wat ons uniek maakt. We willen dat ook grootser in de markt zetten als ons ‘unique selling point’, want onze gasten waarderen die persoonlijke ‘touch’ juist.” Irma: “Bovendien ben ik niet gewend aan overleggen en aan een werkwijze waar alles in een bepaald stramien wordt gegoten. Als ik iets wil, dan wil ik het nu. Een overleg inplannen over een beslissing ligt niet zo in mijn aard.” Datzelfde ervaart Lisa en ze vindt het persoonlijke karakter van de website ook een pluspunt. “Kijk maar eens op de website, je ziet ons zelf, we houden een blog bij en we hebben video’s geplaatst waarin we laten zien hoe je van Schiphol naar ons hotel komt. Onze gasten vinden het geweldig dat wij dat zelf zijn; dat is echt een pluspunt.”
De taken zijn goed verdeeld
Binnen De Druiventros zijn de verantwoordelijkheden goed verdeeld - net als in Amsterdam - en dat is nodig, vertelt Janny: “Zelf doe ik veel personeelszaken, maar ook de administratie en bankzaken. Mijn man is bezig met het onderhoud en contacten met de leveranciers. Mam is van het interieur; dat heeft ze altijd al heel leuk gevonden, terwijl pap vroeger de administratie voor zijn rekening nam. Zo zie je dat het goed verdeeld is onderling, maar dat moet ook, want je ziet dat het personeel anders naar degene gaat waar hij of zij zijn zin krijgt. Bij het aanvragen van vakanties bijvoorbeeld.” Zijn er nog meer familieleden werkzaam in het hotel? Mieke: “Nee, gelukkig niet. Dat moest er nog bijkomen… We zien wel dat ons personeel vaak op de proppen komt met familieleden of vrienden die werk zoeken; zo hebben we hier al moeders en dochters of moeders en zonen werken. Schoonzussen hebben we ook en er is een stel werkzaam in het hotel dat elkaar hier leerde kennen bij de ‘afwas’. Dat past allemaal bij het familiegevoel dat wij als hotel uitstralen.”
Hotel Asterisk heeft op dit moment geen personeel, vanwege corona. Irma: “Corona heeft de Amsterdamse hotelwereld, en zeker ons segment, stevig in haar greep. In het laatste halfjaar hebben we misschien zes keer een kamer verhuurd. Tegelijkertijd willen we hier geen drugstoeristen, dus de prijzen worden door ons niet verlaagd; voor drie tientjes wil ik niet in de stress zitten en me afvragen of de kamer niet wordt ‘verbouwd’. Dat is het me niet waard. De afgelopen twintig jaar hebben we goed kunnen sparen en we zijn altijd zuinig geweest. Een dure auto heb ik niet.” Lisa: “Het is natuurlijk een stomme rottijd, maar tegelijkertijd ben ik heel dankbaar voor wat deze tijd heeft gedaan met de band tussen mij en mijn moeder. Ik heb nu echt een moeder die een moeder is en niet mijn baas. Die ‘reset’ is heel goed voor ons gezin geweest en we komen dagelijks braaf op tijd in het hotel, terwijl dat eigenlijk niet nodig is. We bakken samen brood, eten veel taart en zitten elkaar soms ook wel aan te staren. We zijn nu eenmaal gek op dit hotel en willen er graag zijn. Zelfs nu in deze gekke tijd.”
De foto van Hotel Asterisk is gemaakt door Dorien Vlug, de foto van Hotel De Druiventros komt uit het eigen archief van De Druiventros.
Blijf je graag op de hoogte?
Twee keer per week het actuele en relevante hotelnieuws in je mailbox? Schrijf je hier in voor onze digitale nieuwsbrief en blijf op de hoogte.