Het aantal hotels dat in Nederland is verbonden aan multinationale horecaketens bedraagt 272. Dat is ongeveer 11% van het totale aantal hotels in Nederland. Het aantal kamers bedraagt 28.403, oftewel bijna 38% van het totale aantal kamers. Als gekeken wordt naar het aantal kamers per hotel, en het al dan niet aangesloten zijn bij een multinationale keten, dan blijkt dat vooral de grote en luxe hotels (meer dan 100 kamers) verbonden zijn aan een multinationale keten.
Dat blijkt uit het rapport 'Multinationale horecaketens in Nederland 1996'. Het rapport brengt onder meer de grootte, het management en de eigendomsverhoudingen van de multinationale horecaketens in kaart. Daarnaast is ook de groei en het aantal medewerkers van deze ketens onderzocht. Het rapport beschrijft multinationale horecaketens als 'elke groep van drie of meer Nederlandse horecabedrijven met vestigingen in het binnen- en buitenland; en buitenlandse horecabedrijven met vestigingen in Nederland. Hiervan opereren de aangesloten ondernemingen onder dezelfde naam, zijn eigendom van, en/of worden geëxploiteerd door één eigenaar/exploitant'.
Integratie
Van de hotels verbonden aan een multinational is 50% in handen van een Nederlandse keten en 50% in handen van een buitenlandse keten. De buitenlandse multinationals hebben in Nederland totaal 17.835 kamers in handen, oftewel bijna 24% van het totale kameraanbod. Het gemiddelde aantal kamers van hotels, aangesloten bij een buitenlandse keten, bedraagt 131.
De meest gangbare manier voor multinationale hotelketens om uit te breiden, blijkt de overname en de fusie te zijn. Deze trend tot 'bedrijfsintegratie' zal in de toekomst nog doorzetten. Van groei binnen de hotelketens door nieuwbouw is nog maar in beperkte mate sprake.
De 57 multinationale horecaketens in Nederland zijn onder te verdelen in 33 ketens van hotel/restaurants, 4 recreatieparken, 17 ketens van restaurant/ijssalons en 3 ketens van cateringbedrijven. Nieuwe ketens vanaf 1996 zijn: Applebee's, Fenice, Kelly's, New York Pizza, Park Plaza, Planet Hollywood, Schlotzsky's, Quick, Settler's en T.G.I. Friday's. De ketens die verdwenen zijn uit het overzicht zijn Arby's, KLM Catering en Nordsee Restaurants. Ruim 75% van de in Nederland gevestigde internationale horecaketens heeft een Nederlands, Frans, Engels of Amerikaans moederbedrijf (1994: 70%). Bij hotel/restaurantketens komen relatief veel Amerikaanse en Franse moederbedrijven voor, bij restaurant(fastfood)ketens komen veel Amerikaanse moederbedrijven voor. Er zijn drie groepen met meerdere ketens in Nederland: Accor, Grand Metropolitan Plc. en PepsiCo.
Relatievorm
In het algemeen is eigendom de meest gebruikte relatievorm. Managementrelaties worden vooral onderhouden bij de bedrijfstypen hotel/restaurant en recreatieparken. Binnen de hotel/restaurant- en restaurantketens wordt relatief veel met franchise-relaties gewerkt. Met name bij de bedrijfstypen hotel/restaurant en restaurant komt het veel voor dat vestigingen aangesloten zijn bij meerdere ketens. Zo kan een vestiging in eigendom zijn van keten A en tegelijkertijd een managementcontract met keten B hebben.
Het totale aantal medewerkers in de multinationale horecaketens bedraagt ruim 44.000. Daarvan is 32% (14.461) werkzaam bij multinationale hotel/restaurantketens; 13% (5.650) bij een multinationale recreatiepark-keten; 31% (13.798) is medewerker van een multinationale restaurantketen, inclusief de ijssalonketens. De overige 24% (10.500) is werkzaam bij de multinationale cateringketens.
Uit het rapport blijkt dat de multinationale fastfoodketens in Nederland in opmars zijn. Het aantal is gestegen van 11 ketens in 1994 naar 17 ketens in 1996. Met name de Amerikaanse fastfoodketens veroveren Nederland. Van de 17 fastfoodketens zijn er 9 van Amerikaanse bodem. De nieuwe fastfoodketens onderscheiden zich door 'casual dining' met professionele bediening; entertainment en kenmerkend interieur; en 'ethnic-food' (het in één bedrijf verstrekken van maaltijden uit diverse culturen: zoals Italiaans, Mexicaans en Argentijns).
Van de nieuwe multinationale horecaketens die vanaf 1996 in Nederland actief zijn, zijn er zeven van Amerikaanse origine. Vijf daarvan zijn fastfoodketens. Amerika bepaalt met andere woorden steeds meer de richting waarin de Nederlandse eetcultuur zich ontwikkelt. (Van gastronomie kunnen we uiteraard niet spreken.) Fastfoodketens zullen in de toekomst steeds vaker gaan samenwerken met grote hotelketens en het restaurantgedeelte voor hun rekening gaan nemen. Voorbeelden hiervan in Nederland zijn: Applebee's in het Steigenberger Kurhaus Hotel, en Settler's in het Rotterdamse Hilton Hotel.
Het rapport 'Multinationale Horecaketens in Nederland 1996' kost fl 85,- en is verkrijgbaar via de Informatieservice Horeca van het Bedrijfschap Horeca: 079-368 07 07.
Hotels en hotel/restaurants:
Bastion Hotels Nederland BV
Best Western Hotels
Bilderberg Groep
Campanile Benelux
City Hotels
Days Inn Hotels
Dorint Nederland Hotels & Vakantieparken BV *
Fenice Hotels
Formule 1 Hotels Netherlands BV
Forte Hotels Division
Golden Tulip International BV
Hilton International
Holiday Inn
Hotel Manament International (HMI)
Intercontinental Hotels & Forum Hotels
ITT Sheraton
Jolly Hotels Holland NV
Marriott
Mercure International Hotels
Mövenpick Hotels International
Nhere BV
Novotel
Okura Chain Hotels
Park Plaza Hotels
Principal Hotels
Ramada International Hotels & Resorts
Ryan Hotel Group
SAS International Hotels
Sofitel International Hotels
Steigenberger Hotels AG
Swissotel Ltd.
Van der Valk Groep
Westin Demeure
Cateringbedrijven:
Eurest Nederland BV
Van Hecke Catering BV
Holland Catering Specialisten BV
Restaurants en ijssalons:
AC Restaurants & Hotels BV
Applebee's
Burger King
Delifrance
Gioma Restaurants (Gaucho's, Alfonso's, Tony's)
Häagen-Dazs
Kelly's
Kentucky Fried Chicken
Maredo
McDonald's
New York Pizza
Pizza Hut
Planet Hollywood
Quick
Settler's International BV
Schlotzsky's
TGI Friday's
Recreatieparken:
AEGON Recreatie Holding BV
Center Parcs NV
Creatief Vakantieverblijven BV
Gran Dorado Leisure NV
HM30JAAR HM301996