Minister van Infrastructuur en Waterstaat, Cora van Nieuwenhuizen, ( VVD) hoorde vandaag dat er witte rook is vanuit Brussel: Lelystad Airport mag commerciële vluchten overnemen van Schiphol. Dat blijkt uit een pdf van het conceptbesluit dat de NOS in handen heeft. Daarmee komt er een eind aan twee jaar gesteggel rondom de luchthaven. Dat biedt kansen voor de hotellerie.
De hele infrastructuur ligt klaar om de miljoenen passagiers op jaarbasis door de Flevopolder te vervoeren. “Plug and play eigenlijk”, verzekert Rob Verhoeff, directeur van ontwikkelingsmaatschappij OMALA, met kantoor pal aan de landingsbaan. “In 2008 zijn de plannen gemaakt om Lelystad Airport als commerciële luchthaven in te zetten. Mijn verwachting is dat in 2020 de eerste commerciële vluchten hier zullen plaatsvinden.”
En dat is in de hotellerie niet onopgemerkt gebleven. Drie hotels zullen er naar alle waarschijnlijkheid op de korte en middellange termijn verrijzen in het gebied van Lelystad Airport Businesspark. “Pal tegen de terminal aan. We hebben de laatste jaren ontzettend veel over de hotelmarkt geleerd. Hotels willen het liefst op de terminal zitten, zodat eventuele gasten een zo klein mogelijke afstand hoeven af te leggen, maar dat is helaas vanuit processen op de luchthaven niet gewenst. De drie hotels zullen direct tegenover de terminal gebouwd worden en we streven naar een breed pallet binnen die drie hotels: een internationale brand, een hotel in het viersterrensegment en één die daar net onder zit. Een internationale hotelketen heeft al een reservering gedaan van 230 kamers. De gesprekken voor een tweede hotelontwikkeling zijn in een vergevorderd stadium.”
Potentie
Met slechts één hotel in Lelystad en de toekomstige opening van de luchthaven in het achterhoofd, zit er erg veel potentie in het gebied. “Er zijn op dit moment weinig logiesverstrekkers rondom Lelystad, maar de opening van de luchthaven zal veel bedrijvigheid naar het gebied lokken. We hebben hier bijvoorbeeld een uitstekende strategische plek tussen Amsterdam en Giethoorn in. En vergeet ook Batavia Stad niet, ontzettend populair onder de Chinese toeristen. De luxeartikelen die daar te koop zijn heeft men niet in China en het past uitstekende binnen een bliksembezoek aan Holland. Er worden nu dagelijks shuttlebussen ingezet om Chinezen van Amsterdam naar Batavia Stad te rijden. Ook staat de provincie Flevoland vol met tulpen in het voorjaar. De afstanden die zij moeten afleggen in Nederland stellen niets voor in vergelijking met de afstanden in China.”
Ook de ontwikkelingen binnen de Amsterdamse hotelmarkt doen hotelbedrijven realiseren dat Lelystad een serieuze optie is. “De gemeente Amsterdam heeft omringende gemeenten gevraagd om meer toeristen op te vangen. Lelystad zit in de Metropool Regio Amsterdam (MRA), dat is een groot voordeel op gebied van samenwerken op economisch niveau. Het is wat dat betreft een win-winsituatie. Amsterdam wordt ontzorgd en wij groeien.”
Naast de drie nog te ontwikkelen hotels op de luchthaven, ligt de hotelmarkt in en rondom Lelystad verre van stil. “Het klopt dat Lelystad slechts één hotel heeft. Hier op de luchthaven staat al een tijd een hotel leeg. Een Amsterdamse investeerder heeft dat gekocht en gaat er een twee- of driesterrenhotel ontwikkelen en exploiteren, gericht op de airport.” Van der Valk beschikt inmiddels over de vergunning voor de bouw van een hotel met 144 kamers langs de snelweg A6 op een aantal kilometer van de luchthaven. “De aantrekkingskracht die de luchthaven op bedrijven heeft is groot. Er zal een sneeuwbaleffect ontstaan. De gemeente Lelystad ambieert daarnaast een hotelontwikkeling in het stadshart en een hotelontwikkeling in het Bataviakwartier. Er is op dit moment al een tekort aan bedden in en rondom Lelystad en daarnaast zien we een duidelijke toename van het aantal toeristen in de regio.”
Slecht voorbeeld
Een doemscenario zoals in Berlijn (zie kader), vreest Verhoeff niet. “De ambities van alle betrokkenen zijn duidelijk. Er moet zo snel mogelijk gevlogen worden op Lelystad Airport. Voornamelijk om Schiphol te ontzien. Schiphol mag niet verder groeien dan 500.000 vliegbewegingen per jaar (een vliegbeweging is een start of een landing van een vliegtuig op een luchthaven, red.). Het zit nu aan die grens. Die grens is mede afgestemd op de opening van Lelystad. Er hadden hier al commerciële vluchten moeten landen die normaliter op Schiphol zouden landen. Zodra de luchthaven operationeel is, wordt Schiphol ontzien en kunnen zij ook weer groeien.”
Minister Van Nieuwenhuizen heeft het aantal vliegbewegingen voor Lelystad Airport tot 2023 vastgesteld op 10.000. In 2023 wordt het luchtruim opnieuw ingedeeld en kan de luchthaven groeien naar het maximum van uiteindelijk 45.000 vliegbewegingen per jaar. “Dat staat voorlopig vast, maar is bepaald op een bepaalde prognose. Schiphol is de afgelopen jaren ieder jaar met vijf tot zes procent gegroeid. Dat zijn 25.000 vliegbewegingen per jaar aan groei. Als een vergelijkbare groei hier te realiseren is, dan kan het hard gaan. Als we hier uiteindelijk kunnen groeien tot de 45.000 vliegbewegingen per jaar, dan heb je het over 6,5 miljoen passagiers die hier jaarlijks rondlopen”, legt Verhoeff uit.
600 banen
Qua werkgelegenheid zal de airport honderden banen creëren. Verhoeff spreekt over 400 direct volledige banen en 200 indirecte op de middellange termijn. De infrastructuur wordt drastisch aangepakt. De rijksweg A6 wordt aan de ‘achterkant’ van de airport doorgetrokken. Op die manier krijgt de airport zijn ‘eigen’ afrit aan de westkant van de luchthaven, richting de Randstad. Ruimte voor een NS station is er wel, maar de reden dat die niet komt heeft niet met ruimte te maken. “Dan verliest Lelystad Centrum de status als intercitystation en is een snelle verbinding met Amsterdam niet meer mogelijk. De afstand tussen het station in het stadshart en de luchthaven is ongeveer tien minuten met de bus. “Een groot voordeel van Flevoland is dat dit gebied op de tekentafel is ontwikkeld. Dat betekent dat nieuwe ontwikkelingen vrij snel geïmplementeerd kunnen worden, door de ruimte die op voorhand gecreeerd is. Bij de ontwikkeling van Lelystad Airport en omgeving wordt rekening gehouden met de ‘lessons learned’ van Eindhoven Airport en Rotterdam The Hague. Het is ingewikkeld om een luchthaven en de bijkomende infrastructuur te realiseren in of rondom een stedelijke gebied. Eindhoven en Rotterdam zitten nu ook aan hun max.”
De ontwikkeling Luchthaven Lelystad is zo vormgegeven dat de terminal uiteindelijk ‘gespiegeld’ kan worden. “Er is nu een terminal met vier gates. Bij de voorziene groei is een fasegewijze uitbreiding voorzien naar respectievelijk acht en uiteindelijk zestien gates. Dat zorgt er in mijn ogen voor dat de groei gemakkelijk gerealiseerd kan worden.”
De hele provincie Flevoland is op de tekentafel ontworpen. Net als de luchthaven, die in eerste instantie gerealiseerd was voor de landbouw. Vliegtuigen bespoten de gewassen vanuit de lucht. Daar gaat verandering in komen. De ambitie is om op jaarbasis 6,5 miljoen passagiers op Lelystad Airport te verwelkomen en dat heeft, samen met de overspannen hotelmarkt in Amsterdam en de beperkte groei die Schiphol mag maken, ook gevolgen voor de hotellerie. “Zelfs de detectiepoortjes staan al en het plastic zit om de barkrukken heen. Ook aan alle veiligheidseisen en bezetting qua personeel is gedacht. Het opleiden van luchtverkeersleiders en brandweerlieden is dit voorjaar al ingezet. Plug and play”, besluit een vastberaden Verhoeff.
In Berlijn ging het mis
In de Duitse hoofdstad Berlijn ligt al jaren de gloednieuwe luchthaven Brandenburg die nog altijd niet in gebruik is. De kosten werden vooraf begroot op 1,7 miljard euro, maar inmiddels tikt de teller tegen de vijf miljard aan. De luchthaven hoopt in oktober 2020 open te kunnen gaan. De eerste veiligheidstests zijn succesvol uitgevoerd. Er gloort hoop aan de horizon voor de luchthaven die eigenlijk in 2011 al operationeel diende te zijn. Dit ging er mis:
- Burgeropstand: de inwoners van ruim 25.000 huizen die om de luchthaven liggen hebben een rechtszaak tegen de luchthaven gewonnen omtrent geluidoverlast. Gevolg: op kosten van de luchthaven worden de huizen verbouwd, extra geïsoleerd, nieuwe raampartijen geïnstalleerd en nieuwe daken aangelegd.
- Miscommunicatie: aan de bouw van de luchthaven hebben honderden bedrijven gewerkt. Die bedrijven werden niet voldoende gecoördineerd. Het gevolg is dat kilometers kabels verkeerd zijn gelegd en ruimtes verkeerd genummerd zijn. De verantwoordelijk bedrijven mochten het zelf op gaan lossen.
- Brandveiligheid. Veranderende wet- en regelgeving omtrent brandveiligheid is een van de grootste oorzaken voor de vertraging.
HM302019
