Bijna was de belangrijkste beurs van het MECC in Maastricht letterlijk in het water gevallen. Maaswater en nog veel meer rioolwater bedreigden de 350 stands op de beursvloer, met een totale waarde van 120 miljoen gulden. Een snel uitgevoerde noodgreep voorkwam een catastrofe.
'Als het Maaswater een halve meter hoger was gekomen, was de ramp niet te overzien geweest. Dan zou het water over de dijk heenstromen en het stadsdeel Randwyck volledig blank hebben gezet.'
Aan het woord is Ger Holtermans, hoofd operationeel management van het MECC. Hij is verantwoordelijk voor de werking van de 'hardware', de basisoperaties van het Maastrichts Expositie & Congres Centrum.
Randwyck is een vrij nieuwe wijk van Maastricht, aan de Maas, waar bedrijven als Mega Limburg (energie), De Limburger (dagblad) en het MECC zijn gevestigd. Er wonen verder enige duizenden Maastrichtenaren. Met angst luisterden de Randwyckers naar de hoogwatervoorspellingen.
De BBB duurde van maandag 30 januari tot en met donderdag 2 februari. Een week voor aanvang, op maandag 23 januari begon het Maaswater angstvallig te stijgen. Ger Holtermans nam meteen maatregelen. Hij liet bruusk de leidingen van het rioolafwateringssysteem doorsnijden om te voorkomen dat rioolwater de beursvloer van het MECC zou binnenstromen. Dat gebeurde gewoon met een stevige zaag. In het MECC was inmiddels begonnen met de opbouw van de BBB-stands.
Het MECC beschikt over twee gescheiden afwateringssystemen. Eén voor toiletafvoer en één voor afvoer van standwater. Tijdens de BBB stroomt wat standwater weg, met name uit de bierstands.
Redding
Holtermans: 'Als de Maas 44,5 meter hoog staat kan geen afvalwater worden geloosd. Die ervaring hebben we een jaar eerder opgedaan. Gelukkig was er toen geen beurs. In dat geval bestaat zelfs het gevaar dat het rioolwater door de afvoerputten de tentoonstellingshallen binnenstroomt. De afvoerleidingen voeren dan zelfs water naar binnen. Om dat te voorkomen hebben we de afvoerleiding afgesneden op de twee plaatsen waar deze het MECC verlaat. We hebben de leidingen aan de buitenkant stevig dichtgemaakt, zodat geen water van buiten naar binnen kon komen. Dat is onze redding geweest.'
Om het afvoerwater te verwerken werden razendsnel twee reservoirs gebouwd, met stenen en snelwerkend cement, onder de beursvloer. De twee stenen putten moesten het standwater opvangen. Vanuit deze bassins werd het water vervolgens de straat op gepompt. 'Natuurlijk, het is geen erg elegante oplossing, maar we hadden geen keus.'
Niets gemerkt
De standbouwers hebben van dat hele karwei niets gemerkt. Holtermans: 'We wilden onrust voorkomen. Ik moet er niet aan denken dat die mensen hun opdrachtgevers zouden bellen met de mededeling dat er gevaar dreigde. Zij timmerden vrolijk door, terwijl het water bijna tot in het MECC stond.'
Holtermans onderhield ondertussen vier keer per dag nauw contact met het crisiscentrum in Maastricht. Donderdagmorgen bestelde Holtermans 3000 jute zakken en 80 ton zand. 's Middags kwamen 25 medewerkers van de Maastrichtse Toeleveringsbedrijven de zakken vullen. Deze werden vervolgens als een dubbele dam om het MECC gelegd.
'We wilden het zekere voor het onzekere nemen. We wisten op dat moment niet of het water toch over de dijk heen zou komen en wat het grondwater zou doen. De eerste dam was bedoeld als buffer. Mocht het water door deze dam heensijpelen dan zouden we proberen het water tussen de eerste en tweede dam terug te pompen. Daarvoor lieten we 7 extra pompen komen. Als ook de tweede zandzakkendam zou bezwijken waren de gevolgen niet te overzien geweest. Inmiddels werkten 8 gigantische pompen het rioolwater terug over de dijk de Maas in.'
Kritiek
'Maar ook het grondwater bleef stijgen. De aanhoudende regen bracht extra water het riool binnen, dat daar geen kant meer op kon. Het riool zat immers ook vol. De brandweer van Zeeland bracht maandagmorgen nog 8 extra pompen. Daarmee werd elders het rioolwater terug over de dijk de Maas in gepompt. We hadden op het kritiekste moment nog maar 15 centimeter speling. Natuurlijk, we beconcurreerden onszelf door het water de straat op en de Maas in te pompen. Maar we hadden geen keus. Gelukkig is er nauwelijks mooier afvalwater dan dat van een horecabeurs. Dat is hooguit vermengd met wat bier.'
Beursbezoekers merkten niets van de kritieke situatie. 'Wel hebben we op donderdagmiddag voor de beurs via alle beschikbare faxen alle 350 standhouders verzocht hun vrieskisten niet voor maandagmorgen te vullen. Doorgaans gebeurt dat in het weekeinde, maar mocht het water in het weekeinde tot kortsluiting leiden dan zouden we worden geconfronteerd met een aantal vriezers vol gesmolten ijs. We lieten weten dat op maandagmorgen om 6 uur de bevoorrading kon beginnen en openden daarvoor ook alle deuren. Dat bericht heeft gelukkig ook niet tot paniek geleid.'
Toiletten
Het toiletwater wordt in het MECC via een ander rioleringssysteem afgevoerd. Dat ligt hoger, maar ook hier werd het kritieke punt bereikt. 'Door de zwanehalzen in de toiletten hebben we daar wat speling. Maar het water begon op te borrelen uit de schrobputjes. Onze huisaannemer heeft op de zaterdagavond voor de beurs alle putdeksels dichtgestort en stevig afgekit. De bijna 34.000 bezoekers hebben er gelukkig niets van gemerkt.'
Holtermans had in het weekeinde voorafgaande aan de BBB alvast een aantal luxe toiletunits met chemische verwerking gereserveerd die op afroep naar Maastricht konden worden gebracht.
Hij schat dat de extra maatregelen het MECC zo'n ¦ 50.000,- hebben gekost. 'Maar dat is niets vergeleken bij het annuleren van zo'n beurs. Ik kan het nu wel verklappen: er was al een nieuwe periode in februari geprikt waarop de beurs zou plaatsvinden als het Maaswater over de dijk zou zijn gelopen. De schade zou dan nauwelijks te overzien zijn geweest en de stands zouden zijn beschadigd. Maar tijdens de BBB wordt voor ettelijke honderden miljoenen aan omzet gecreëerd. En die zouden de standhouders zeker niet graag willen missen.'
Operationle zaken
Ger Holtermans is, als hoofd operationele zaken van het MECC, verantwoordelijk voor postkamer, parkeerbeheer, telecommunicatiebeheer, audiovisuele dienst, duty management (bewaking, beveiliging, cassières, garderobemedewerkers, hallenorganisatie, portiers, receptionisten/telefonistes, schoonmaak), technische dienst en gebouwbeheer. Zijn afdeling beschikt over 32 vaste medewerkers. Tijdens de BBB voegde hij daar 20 vaste oproepkrachten en 20 losse oproepkrachten aan toe.
'In feite ben ik verantwoordelijk voor alles wat niet te maken heeft met sales. Ik zorg ervoor dat de hardware functioneert.' Een opleiding voor zijn taak heeft hij niet gehad. 'Ik denk dat je daarvoor vooral feeling nodig hebt. 14 jaar geleden kwam ik het MECC binnen als beursorganisator. Daardoor weet ik goed wat er op de vloer speelt. 10 jaar geleden ben ik overgestapt naar deze functie, die voorheen eigenlijk niet bestond.'
Soms leiden eenvoudige ingrepen tot veel verbetering. Zo loste hij het fileprobleem op de aanvangstijden van beurzen voor de parkeerplaatsen op eenvoudige wijze op. 'Vroeger betaalden de parkeerders bij binnenkomst. Nu kopen ze hun uitrijkaart voor vertrek, binnen.'
