Steeds meer Nederlandse gemeenten zien de waarde van hotelbeleid in, zo blijkt uit onderzoek van VKZ BV. Anno 2019 is bij maar liefst 74% van de vijftig grootste Nederlandse hotelgemeenten sprake van hotelbeleid.
Als alleen wordt gekeken naar de tien grootste hotelgemeenten stijgt het aandeel verder naar 90%. Gemeenten zijn hierin actiever geworden: 50% van de onderzochte gemeenten met hotelbeleid heeft het betreffende beleid in de afgelopen drie jaar ontwikkeld of geactualiseerd.
Beweging
De onderzoeksresultaten tonen aan dat ook buiten Amsterdam hotelbeleid zich beweegt richting een meer sturende of restrictieve vorm. Op een schaal van 1 tot 10, waarbij 1 staat voor zeer stimulerend, 5 staat voor vrije marktwerking en 10 staat voor zeer sturend, ligt het gemiddelde op 7. Het vaakst werd het beleid ingeschaald op 7 of 8.
De meest voorkomende maatregelen in een sturend of restrictief hotelbeleid zijn het begrenzen van het totaal aantal nieuwe kamers, richting geven aan waar nieuwe kamers landen en toetsen op conceptuele criteria. In het laatste geval moeten initiatiefnemers aantonen dat het concept past bij de omgeving, onderscheidend is ten opzichte van het bestaande aanbod en/of eigen vraag kan genereren.
Meer zekerheid
Daarnaast selecteren gemeenten steeds meer op basis van aantoonbare ruimtelijke, economische en/of maatschappelijke spin-off. Om meer zekerheid te hebben dat concepten ook na realisatie en eventuele uitponding gehandhaafd blijven, vragen sommige gemeenten nu ook (langjarig) commitment van exploitanten. In de meer sturende of restrictieve gemeenten wordt vaak ook gevraagd het een en ander uit te werken, door te rekenen en zwart op wit te zetten.
In zes van de tien grootste Nederlandse hotelgemeenten moeten initiatiefnemers voor hotelontwikkelingen haalbaarheidsstudies indienen. Een ruim en divers aanbod aan kwaliteitshotels is nodig voor economische en maatschappelijke dragers zoals luchthavens, congrescentra en beurshallen.
Daarnaast vormt het een grote bron van werkgelegenheid en levert het economische spin-off op voor een scala aan andere dienstverleners. Ook kunnen hotels zorgen voor opwaardering van het hele omliggende gebied.
Vraag en aanbod
Echter, als het aanbod niet meer in verhouding staat tot de vraag en bestaande hotels onvoldoende financiële resultaten behalen om te investeren kan een negatieve spiraal ontstaan, waarbij uiteindelijk hotels failliet gaan, hotelgebouwen leeg komen te staan en de ruimtelijke omgeving verslechtert. "Ook kan een groot hotelaanbod ten koste gaan van leefbaarheid, door neerwaartse druk op beschikbaarheid en opwaartse druk op kosten van woonruimte en door overlast van bezoekers", aldus onderzoekster Rachèl Lardenoye.
