Neem licht niet te licht op

Een goed, energiezuinig verlichtingsplan maken - en toepassen - is niet alleen prettig voor het milieu. Het bespaart ook aanzienlijk in de vaste kosten. Bovendien subsidieert een aantal energiebedrijven het toepassen van energiezuinige verlichting. Veel besparende maatregelen vergen niet eens hoge investeringen, wel een gedragsverandering.

Het is zo vanzelfsprekend, dat schakelaartje. Ruimtes worden verlicht en apparatuur doet waar het voor aangeschaft is. Het mentale knopje omdraaien lukt niet altijd; dan zou men zien waar overbodig verlicht wordt en welke apparatuur nutteloos stroom verbruikt. Om te bezuinigen op de energiekosten hoeft men niet altijd een compleet nieuw verlichtingsplan te maken en te implementeren, want ook voor energiebesparing geldt: het zijn de kleine dingen die het doen. Spouwmuurisolatie; kieren dichten; waterbesparende douchekoppen; het vervangen van

gewone lampen door energiezuinige lampen. Het vergt een minimale investering die al snel terugverdiend wordt.

Een nieuw verlichtingsplan

Energiebesparing heeft natuurlijk een 'morele kant', maar het komt toch vooral voort uit bedrijfseconomische overwegingen. Als de opbrengsten van het uitvoeren van een energiezuinig verlichtingsplan opwegen tegen de kosten, getuigt het van goed ondernemerschap om de maatregelen ook daadwerkelijk te nemen. Een doordacht verlichtingsplan kan bijvoorbeeld in de keuken een kostenbesparing van bijna 40% opleveren en op de hotelkamers zelfs ruim 50%. Bij een ingrijpende operatie als een nieuw verlichtingsplan of het vernieuwen van het verwarmingssysteem is het verstandig vooraf met een installateur het plan door te rekenen. Daarbij is het ook zinvol om vooraf te informeren naar de subsidiemogelijkheden. (Stimulering energieefficiënte binnen‑ en buitenverlichting, voorheen STIMEV.)

Bij het bepalen van de economische haalbaarheid spelen, behalve de kosten/baten afweging, een aantal situatieafhankelijke factoren een rol: het vervangingsmoment van de bestaande installatie(s); het verschil in intensiteit in het gebruik van deverschillende installaties; de uitvoeringsmogelijkheden die de bestaande situatie biedt; de aard van de maatregelen als er renovatieplannen bestaan. Toch kunnen veel maatregelen genomen worden op basis van een eigen doorrekening van de kosten en baten. Die direct uitvoerbare maatregelen hebben een technische kant en een mentaliteitskant.

Anders denken

Kosten besparen door energiezuiniger installaties te gebruiken vergt een kleine omslag in het denken en kijken. Bij de keuze van de armatuur van lampen bijvoorbeeld blijft het uiterlijk van die armatuur een rol spelen. De energiezuinig denkende hôtelier kijkt echter ook naar de hoeveelheid licht die de vormgeving van de armatuur wegneemt. (Spiegelende armaturen bijvoorbeeld, hebben een goede lichtopbrengst.) Hij kijkt bij de keuze van de lampen voor de armaturen niet alleen naar de functie, maar ook het type. (Zuinige pl‑lampen, sl‑lampen of hoogfrequente tl‑lampen.) Gloeilampen vervangen door sl‑ of pl-lampen leidt tot besparingen van vijfenzeventig procent.