Als je de experts mag geloven, is de hotelkamer hard op weg om tot een ‘commodity’ te verworden. Een goed Nederlands woord bestaat niet, maar ‘bulkgoed’ komt aardig in de buurt. Bekende commodities zijn koffiebonen, ijzererts en sinaasappelconcentraat. IJzererts = ijzererts = ijzererts; veel verschil valt niet te ontdekken. Er is een beperkt aantal kwaliteiten, maar over het algemeen bieden de productkenmerken van dit handelsgoed nauwelijks mogelijkheden om onderscheid aan te brengen. Commodities hebben drie kenmerken: A. De markt wordt sterk gestuurd door prijsconcurrentie; B. Ze hebben uniforme producteigenschappen; C. Er is sprake van een zogenaamde ‘marketmaker’ (iemand die grote voorraden van het product inkoopt om er mee te speculeren, dan wel om in de eigen productiebehoefte te voorzien).
Maar hoe zit dat dan met hotelkamers, hoor ik u tegenwerpen. De prijs alleen is toch zeker niet zaligmakend! We hebben toch te maken met allerlei andere marktmechanismen? Hotelkamers zijn toch allemaal verschillend en niet zo vergelijkbaar als brokken ijzererts? En die centrale inkopersrol is ook nog weinig terug te vinden in de markt. Al die argumenten verdienen een nadere verkenning in het licht van de nieuwe economie.
Met de sterke opmars van het internetgebruik verandert de dynamiek van de boekingsmarkt fundamenteel. Waar veel reizigers zich nu nog laten leiden door bekende ketens en hun loyaliteitsprogramma’s, lijkt een nieuwe boekingsmethode in opmars. In plaats van te kiezen op basis van een bekende merknaam, kiezen steeds meer reizigers op basis van objectieve criteria. Ze geven op wat voor kamer ze zoeken, welke faciliteiten ze wensen, wat ze willen betalen en sturen hun wensenlijstje vervolgens het internet op. Op die manier kan een verstokte Hilton-ganger opeens bij het onafhankelijke hotel ‘In den Vergulden Kip’ uitkomen. Puur op basis van objectieve criteria.
Maar hoe zit het dan met dat gebrek aan verschillen in productkenmerken? Laten we eerlijk zijn; het gros van de hotelkamers in de wereld wordt gekenmerkt door een hoog standaardgehalte. De pers besteedt natuurlijk veel aandacht aan bijzondere kamertypes, maar de meeste hotelkamers zijn volstrekt inwisselbaar. Sterker nog: uit een informele test waarbij topmanagers van de grote hotelketens foto’s van hotelkamers van hun eigen keten werden voorgelegd, bleek dat men niet in staat was het eigen product van dat van de concurrenten te onderscheiden. Laat staan dat de gast dat wel kan.
In combinatie met de opkomst van nieuwe boekingstussenpersonen op internet, de zogenaamde ‘infomediairs’ is het rijtje kenmerken compleet. Deze nieuwe internetbedrijven kopen voorraden overgebleven kamers op en bieden die aan volgens een veilingmechanisme. De potentiële gast geeft op wat hij zoekt en wat hij wil betalen, en de computer komt vervolgens terug met een aanbod. Op sommige van deze sites wordt de hotelkamer ‘anoniem’ aangeboden: de gast weet niet waar hij precies boekt, maar beschikt alleen over een globale omschrijving. Het kan hem ook niet schelen. Een hotelkamer is immers een hotelkamer…
HM302000
