Dat de horeca een bijzondere plaats inneemt in onze samenleving, hoef ik niemand te vertellen. Het bordje dat ik als zestienjarige bij mijn eerste horecawerkgever aantrof, droeg de tekst: ‘Je hoeft niet gek te zijn om hier te werken, maar het helpt wel.’ Om die bijzonderheid te benadrukken, hebben we een jargon ontwikkeld dat ons verdacht veel op een sekte doet lijken. Iemand die een baan in een hotel inruilt voor een baan in bijvoorbeeld een bankorganisatie, gaat niet weg; nee, ‘hij verlaat de horeca...’ - Het lijkt de mafia wel, al blijven de knieschijven intact.
Het percentage werknemers dat de horeca jaarlijks verlaat is hoog. Veel zorgelijker is de ontwikkeling dat zij die opgeleid worden voor de sector, al gedurende de studie besluiten om de horeca de rug toe te keren. Een ontwikkeling die al zeker vijftien jaar gaande is, maar die in een tijd van personeelskrapte weer sterker in de belangstelling komt te staan. Vanuit mijn verbondenheid aan de VOL, de vereniging van afgestudeerden van erkende hoge hotelscholen, en mijn docentschap aan Hotelschool Den Haag, bezie ik deze ontwikkeling van nabij.
De oorzaken van het afhaken van hotelschoolstudenten zijn legio: allereerst zijn er natuurlijk de docenten die in gebreke blijven. Wij hebben als taak om studenten voor te bereiden op een baan in de bedrijfstak; het enthousiast maken van de studenten hoort daar zeker bij. Op dit terrein is zeker nog ruimte voor verbetering, en dat moeten de scholen zich aantrekken.
Een andere ‘oorzaak’ is de horeca zelf. Een recent door studenten uitgevoerd onderzoek toont aan dat de eerste stage het meest negatieve effect heeft. Na deze eerste echte kennismaking met de branche zakt de animo schrikbarend. Tijd dus voor een andere aanpak. Met de vinger wijzen heeft weinig zin; een dialoog des te meer.
Eerder dit jaar vond in Den Haag een ontmoeting plaats tussen de leden van het illustere hoofdstedelijke vijfsterrenoverleg en een delegatie van studenten van Hotelschool Den Haag. De dialoog die ontstond bleek een openbaring te zijn voor alle betrokkenen. Binnen een paar minuten werd al duidelijk dat de misconcepties aan beide zijden van de tafel talrijk waren. Het bemoedigende van die situatie is, dat het om misverstanden gaat en dat het dus ook oplosbaar is.
Inmiddels heeft het Haagse initiatief een internationaal vervolg gekregen. Samen met de International Hotel & Restaurant Association (IH&RA) heeft men een initiatief ontwikkeld om de dialoog tussen studenten en hotelmanagers wereldwijd op gang te brengen. De aftrap was gepland voor het jaarcongres dat in oktober in Caïro zou worden gehouden, maar dat is door de aanslagen in de VS voor onbepaalde tijd uitgesteld. Het project loopt echter door en zal hopelijk kunnen bijdragen aan een doorbraak in dit wereldwijd geconstateerde probleem.
Er gloort nog meer hoop. Uit de statistieken van de laatste diploma-uitreiking die ik in Den Haag bijwoonde, bleek dat bijna 60% een baan had en dat 75% van die mensen in de horeca of in een horecagerelateerd bedrijf aan de slag gaat. In vorige jaren was het zo’n 65%. Eén zwaluw maakt nog geen zomer, maar het begin is er.
HM302001
