U wilt er waarschijnlijk niet aan denken, maar het kan zomaar gebeuren: een overval of ongeval. Veiligheid is een zeer belangrijke voorwaarde voor hoteliers om goed te kunnen ondernemen. Veiligheid voor zowel de gast, de werknemer als de ondernemer. Iedereen kan en moet een steentje bijdragen.
In Nederland werden in 2009 2.898 bedrijven overvallen. In 2010 waren dat er 2.572. Vorig jaar kwam de teller op 2.272 stuks. Dat zijn meer dan zes bedrijven per dag. Het gaat daarbij om overvallen op het werk en bij de ondernemer in de privésfeer. Zou het aantal overvallen vorig jaar enkel betrekking hebben op hotels die zijn aangesloten bij de Nederlandse Hotel Classificatie, dan was iedereen (er zijn 2.242 hotels in de classificatie opgenomen) statistisch gezien minstens eenmaal overvallen.
Hoewel de cijfers laten zien dat het aantal overvallen in Nederland aan het dalen is, blijkt uit gepubliceerde cijfers van het ministerie van Veiligheid en Justitie over de eerste maanden van dit jaar, dat bedrijven in de horeca en supermarkten vaker doelwit van criminelen waren. De overheid wil met horeca- en supermarktondernemers om de tafel om te kijken wat er te doen valt, om het aantal overvallen tegen te gaan.
De branche zelf zit niet stil. Het afgelopen jaar lanceerden zowel Koninklijke Horeca Nederland en SVH instrumenten voor ondernemers waarmee zij zich kunnen wapenen tegen criminaliteit. Koninklijke Horeca Nederland (KHN) kwam in oktober, tijdens de Week van de Veiligheid, met de Veilige Horeca app. Deze 'tool' helpt horecaondernemers en hun personeel op een interactieve manier (via tips en checklists) het veiligheidsbewustzijn te vergroten. De app bestaat vooralsnog uit zes brancherelevante thema’s: overvallen, inbraak, interne criminaliteit, agressie, afpersing en illegale prostitutie.
SVH lanceerde in dit najaar 'Raad en Daad; criminaliteit in de horeca'. Dit is een gratis e-learning-module waarmee mensen leren hoe ze afpersing, inbraak, oplichting en bedrog kunnen herkennen en hoe ze zich hier op kunnen voorbereiden. Onderwerpen van de module zijn bedreiging, afpersing, overvallen, beroving, inbraak, interne criminaliteit, oplichting en bedrog. U wordt zich bewust van veiligheidsrisico’s, leert preventief op te treden tegen criminaliteit en hoe u kunt handelen in bepaalde situaties. Tijdens de Horecava 2013 wordt er op het XpertPlaza van de beurs elke dag een talkshow gehouden met het thema ‘Wapen u tegen Criminaliteit’.
De ervaring en cijfers leren dat criminelen het maar al te vaak gemunt hebben op de horeca. Helaas wordt meer dan 40 procent van de bedrijven in de branche geconfronteerd met criminaliteit. De geschatte totale financiële schade voor de horecasector door criminaliteit was in 2010 circa 46 miljoen euro. De gevolgen van criminaliteit zijn echter nog groter. Het veroorzaakt namelijk niet alleen financiële maar ook psychische schade.
Oorzaken van ongelukken
Afgezien van criminaliteit is veiligheid op de werkvloer ook een punt van aandacht. Nederland heeft een speciale algemene wet voor de bedrijfsveiligheid. Deze wet geldt voor alle bedrijven in Nederland en gaat niet alleen over de veiligheid van de gebouwen en de apparatuur, maar ook over hoe medewerkers moeten omgaan met veiligheidsvoorschriften en regels. De Arbeidsinspectie voert met regelmaat veiligheidscontroles uit.
Ook in de meest moderne en veilige omgeving gebeuren ongelukken. Precieze oorzaken zijn daarbij vaak moeilijk aan te geven. Bijna altijd zijn er meerdere oorzaken die tot een ongeval leiden. Meestal hebben ze te maken met de omgeving en het materiaal. Vaak levert het slachtoffer zelf ook een bijdrage aan het ongeval door onhandigheid, slordigheid, alles tegelijk willen doen, weinig rekening houden met de dingen die een ander doet enzovoort. “Dit doe ik wel even zonder een trapje.” - “Ik zie genoeg hoor; het licht aandoen is niet nodig.” - “Die machine zet ik zo meteen wel uit.” Het is verbazingwekkend dat het relatief vaak nog net goed gaat, zeker als men bedenkt hoe druk het soms kan zijn in een hotel. Daarbij komt dat niet iedereen even bekwaam en ervaren is. Ook de stemming in de zaak en het humeur van collega’s en de gasten hebben invloed op de manier waarop iemand zijn werk doet. Al deze factoren spelen een rol.
Uit onderzoek van TNO blijkt dat in de periode 2005-2009 naar schatting jaarlijks 12.000 ongevallen met letsel en verzuim plaatsvonden in de horeca. Vooral koks, kelners en buffetbedienden lopen een grote kans op een arbeidsongeval. De meest voorkomende verwondingen zijn snijwonden en verbrandingen. Snijwonden worden niet alleen opgelopen tijdens het snijden, maar ook tijdens het schoonmaken van messen. Daarnaast snijden mensen zich vaak aan glas of aan elektrische snijmachines. Driekwart van de verbrandingen wordt veroorzaakt door een hete vloeistof of damp. Dit gebeurt vaak tijdens frituren, wokken en bakken, maar het kan ook voorkomen dat de verbranding wordt opgelopen tijdens het overgieten of wegzetten van een pan met hete olie of vet.
Werken aan veilig werk
In de branche zijn al initiatieven gestart om de arbeidsveiligheid te bevorderen. Zo is er een Arbocatalogus opgesteld door werkgevers en werknemers. De werkgroep Sociale Innovatie van het bedrijfschap Horeca en Catering (waarin sociale partners en de brancheorganisaties zitting hebben) is een project gestart om veilig werken te bevorderen. Dit project richt zich op gedragsverandering van zowel werkgevers als werknemers. Het bedrijfschap hoopt hiermee het aantal arbeidsongevallen substantieel terug te brengen (zo mogelijk met 25 procent). Activiteiten die in dit kader worden gestart, zijn ten eerste het praktisch en op maat beschikbaar maken van alle relevante informatie op het gebied van veilig werken in
de horeca, om het veiligheidsbewustzijn te bevorderen. Ten tweede wordt een ondernemersnetwerk ontwikkeld om kennis en ervaring uit te wisselen. Om horecabedrijven te inspireren worden daarnaast 'best practices' verzameld en breed bekend gemaakt. Ook kan onveilig gedrag op basis hiervan worden bijgestuurd. Ten vierde worden gedragsveranderingen bewerkstelligd door de bewustmaking van concrete arbeidsrisico’s in horecabedrijven, bijvoorbeeld door het plaatsen van veiligheidsaanduidingen. En tenslotte ontwikkelt men een instrument om ondernemers concreet te laten zien hoe verzuim als gevolg van arbeidsongevallen doorwerkt in hun bedrijfsvoering. Kortom, er wordt van alles in het werk gesteld om veilig te kunnen werken. Maar de belangrijkste steen moet door uzelf bijgedragen worden.
Zes risicofactoren
TNO heeft ‘voorspellers’ geïdentificeerd die een unieke invloed hebben op een arbeidsongeval dat letsel en verzuim tot gevolg heeft.
Werknemers in kleine (minder dan 10 werknemers) en grote (100 of meer werknemers) bedrijven hebben ongeveer de helft minder kans op een arbeidsongeval dan werknemers in een middenbedrijf (10-99 werknemers).
Werknemers die minder dan 24 uur per week werken, hebben ongeveer een derde minder kans op een arbeidsongeval dan werknemers die 25-36 uur werken.
Werknemers die onder hoge tijdsdruk werken, hebben meer dan anderhalf keer zoveel kans op een arbeidsongeval als werknemers die onder lage tijdsdruk werken.
Werknemers die slachtoffer zijn van intern ongewenst gedrag (zoals seksuele aandacht, intimidatie, lichamelijk geweld en pesten) hebben bijna twee keer zoveel kans op een arbeidsongeval als werknemers die hiermee niet worden geconfronteerd.
Werknemers die kracht moeten zetten bij hun werkzaamheden, hebben meer dan drieënhalf keer zoveel kans op een arbeidsongeval als werknemers die geen kracht hoeven te zetten. Allochtone werknemers hebben 1,6 maal meer kans op een arbeidsongeval dan autochtone werknemers.
Neem maar mee hoor!
Er wordt nog steeds voor miljoenen euro’s aan spullen gestolen uit hotels. Door vrouwen worden vooral de flesjes shampoo, zeepjes en handdoeken meegenomen van de hotelkamer. Mannen daarentegen, kiezen liever voor een flesopener, glazen of iets lekkers uit de minibar. De meeste hotels calculeren het meenemen van ‘kleine souvenirs’ in. Het meenemen van slippers en schrijfwaren kan volgens hoteliers nog door de beugel. Maar soms gaan gasten één stap - of vele stappen - verder en verdwijnen ook zaken als föhns, serviesgoed, badjassen, kunstwerken en zelfs televisies uit hotelkamers.
Een op de tien Nederlanders heeft wel eens een handdoek gestolen uit een hotel. De handdoek is daarmee, naast verzorgingsproducten, zoals shampoo, zeep en bodylotion, een van de meest populaire souvenirs die worden meegenomen uit de hotelkamer. Maar liefst 61 procent van de hotelgasten neemt de flesjes en zeepjes uit de hotelbadkamer regelmatig mee naar huis.
Opmerkelijk is, dat elk jaar ook duizenden bijbels verdwijnen uit hotels. Sterker nog: uit een onderzoek gedaan door citizenM, kwam naar voren dat de bijbel het meest gestolen object is uit de hotelkamer.
De Top-10 van meest gestolen items:
(volgens citizenM)
1. De bijbel
2. Handdoeken, badjassen en slippers
3. Glas en ander serviesgoed
4. Boeken en tijdschriften
5. Universele afstandsbedieningen en batterijen
6. Kussens en lakens
7. Wekkers, radio's en televisies
8. Lampen en lampenkappen
9. Paraplu's, sportmateriaal en spullen van de sauna/wellness faciliteiten
10. Kledinghangers
Kan hij niet beter overstappen op disposables? Uit de restaurants van Jamie Oliver verdwijnen volgens deze Engelse chef-kok en horecaondernemer maandelijks 30.000 servetten. Vooral de linnen servetten van Jamie’s Italian zijn gewild. Hoewel de servetten gewoon te koop zijn, komt Oliver regelmatig op het internet aanbiedingen tegen van zijn eigen servetten.
Sloten hotels prooi voor hackers
Hotelsloten met keycards zijn het nieuwe doelwit van hackers. Miljoenen sloten in hotels die een fysieke aansluiting hebben om software uit te kunnen lezen, blijken kraakgevoelig. Dit is de afgelopen zomer aan het licht gekomen tijdens een softwarecongres in Amerika. Hier demonstreerde een softwareontwikkelaar van internetbedrijf Mozilla hoe eenvoudig het is om een keycardslot te openen. Via zelf in elkaar gezette hardware, met een straatwaarde van nog geen 50 dollar, wordt met een draadje verbinding gemaakt met de stroomaansluiting van het slot.
Het slot dat is gekraakt op het congres, is van Onity en heeft een zogeheten DC-ingang aan de onderkant van het kastje dat op buitenkant van de deur zit. Dit type slot is wereldwijd geïnstalleerd op 4 tot 5 miljoen hotelkamers. Andere merken hebben vergelijkbare sloten, waardoor het totaal aantal gevoelige sloten rond de 10 miljoen ligt.
Hoewel de versleuteling voor het commando ‘openen’ in de keycard zit, blijkt er onbeveiligde data in de software van het kastje te zitten. Ieder apparaat dat contact maakt kan deze informatie makkelijk uitlezen.
Het ‘testslot’ was verkregen via de website van Onity. Tijdens de demonstratie op het congres werkte de truc keer op keer. Bij pogingen om bij bestaande hotelkamers in New York de sloten te kraken lukte dit ‘slechts’ bij één op de drie kamers en waren de pogingen niet opeenvolgend succesvol.
Foto: Lancering veilige Horeca app: Staatssecretaris Teeven van Veiligheid en Justitie lanceert de app Veilige Horeca
HM302012