Het zal je gebeuren: een gast staat ’s morgens bij de receptie van je hotel met grote rode bulten. En in een flits weet je wat er aan de hand is: bedwantsen. Wat nu?
Bedwantsen (Latijnse naam Cimex lectularius L.) komen door de hele wereld voor, maar we zien ze de afgelopen tien jaar steeds meer in Nederland. Het zijn parasieten, die zich onder meer voeden met het bloed van de mens. Als ze in grote aantallen in een kamer aanwezig zijn, kan men een karakteristieke weeïge geur ruiken. De gast heeft dan vaak jeukende huidirritatie gecombineerd met zwellingen. Met de steek van de bedwants is verspreiding van ziektekiemen theoretisch mogelijk, maar duidelijke voorbeelden hiervan zijn (nog) niet bekend.
Eitjes
Een volwassen bedwants heeft een sterk afgeplat, ovaalvormig (bijna rond) lichaam. De wijfjes zijn 4½ tot 8½ mm lang, de mannetjes zijn gemiddeld iets kleiner. Bedwantsen zijn roodbruin van kleur. Als ze kort van tevoren een bloedmaaltijd hebben genomen, is hun kleur donkerrood en is het achterlijf gezwollen. De eitjes van de bedwants worden vastgekleefd in de kieren van meubels, bedden, wanden en in kledingstukken. Bij kamertemperatuur komen de eitjes na 15 tot 22 dagen uit; na ongeveer. 1½ maand zijn de jonge bedwantsen volwassen. De larven doorlopen vijf stadia voordat ze volwassen zijn.
Temperatuur
Ze parasiteren niet alleen op mensen, maar ook op huisdieren. Zolang de temperatuur schommelt tussen 15-18°C kunnen de dieren het meer dan zes maanden uithouden zonder voedsel. Als zij hongerig worden, kunnen ze relatief grote afstanden afleggen op zoek naar een gastheer. Daalt de temperatuur onder 15°C, dan gaan de bedwantsen in een 'winterslaap', waarin zij zelfs langdurig vorsttemperaturen kunnen overleven. Overdag verbergen bedwantsen zich, onder meer onder losliggende vloerkleedjes, in spleten en kieren in wanden, vensterbanken en meubels. Let vooral op loszittend behang aan de bovenkant van de muren en het plafond; daar zitten bedwantsen graag vanwege de warmte. Ook houden ze zich schuil in bedden (voornamelijk in de omgeving van het hoofdeinde), matrassen, in gordijnen, schoenen en kledingstukken en zelfs in schakelaars en stopcontacten.
Snel handelen
Wij weten dat zelfs in de beste hotels van Nederland bedwantsen kunnen voorkomen. Belangrijk is om na de eerste melding snel te handelen, want bedwantsen kunnen zich gemakkelijk naar andere kamers verspreiden via scheuren en naden in muren of via de doorvoeropeningen van leidingen. Ook vindt de verspreiding plaats via bagage of het transport van meubilair. Heeft u bedwantsen geconstateerd, verplaats de betreffende goederen dan NIET uit de te behandelen ruimte of kamer zolang de bestrijding nog niet heeft plaatsgevonden.
Verspreiding
Kies altijd voor een professioneel bestrijdingsbedrijf. Zij zullen eerst inventariseren of, en zo ja: in welke mate verspreiding naar aangrenzende kamers en/of ruimten heeft plaatsgevonden. Daarna wordt overgegaan tot het opstellen van een bestrijdingsplan, met daarin aandacht voor de volgorde van behandeling, de toe te passen bestrijdingsmethode en de keuze van toegelaten middelen.
Namen van bestrijdingsbedrijven kunt u vinden op de site van de beide brancheverenigingen (NVPB en Platform Plaagdierbeheersing) en via de Kamer van Koophandel. Verifieer of medewerkers in het bezit zijn van een geldig bewijs van vakbekwaamheid 'Beheersing plaagdieren en houtaantastende organismen'.
Bestrijding
De bestrijding dient plaats te vinden met inachtneming van de voorzorgsmaatregelen en de Wettelijke Gebruiksvoorschriften die op het etiket van de biocide (= bestrijdingsmiddel) vermeld staan. In de ruimten waar bedwantsen worden aangetroffen, dient men alle spleten en kieren van wanden en vloeren te behandelen. Dat gebeurt met een biocide dat een residu achterlaat. Bedden en matrassen kunnen met een stoommachine worden behandeld. Een andere manier om bedwantsen te bestrijden is door middel van een hittebehandeling. Temperaturen hoger dan 45°C gedurende een half uur, doden alle stadia van de bedwants.
Daarbij moet wel worden opgemerkt dat als slechts één kamer in een hotel wordt behandeld (gedeeltelijke hittebehandeling) en niet een groter deel van het complex, de insecten zich proberen terug te trekken van de hittebron. Daarom is het raadzaam om bij een gedeeltelijke hittebehandeling in naastgelegen ruimten een naden- en kierenbehandeling met een biocide uit te voeren vóór aanvang van de hittebehandeling.
Dit artikel is geschreven door Bastiaan Meerburg, directeur Stichting Kennis- & Adviescentrum Dierplagen (KAD), Wageningen